Πολλές οι προϋποθέσεις του νόμου, μικρό ενδιαφέρον από τους δικηγόρους, ανενημέρωτοι οι πολίτες
Κ. Κιούση: «Σε άλλες χώρες έχει προχωρήσει ο θεσμός, αλλά στην Ελλάδα η νοοτροπία είναι ακόμη ότι τη λύση θα πρέπει να τη δώσει ο δικαστής»
Με εντονότερους ρυθμούς προωθείται το τελευταίο διάστημα από το υπουργείο Δικαιοσύνης ο καταξιωμένος διεθνώς θεσμός της δικαστικής διαμεσολάβησης. Πρόκειται για έναν εξωδικαστικό ταχύτερο τρόπο επίλυσης εμπορικών, εργατικών, οικογενειακών και άλλων ιδιωτικών διαφορών, μέσω ανεξάρτητου διαμεσολαβητή, με χαμηλότερο κόστος και με απώτερο σκοπό κυρίως την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, αλλά και παράλληλα της τόνωσης της επιχειρηματικότητας, μέσα από τη γρηγορότερη επίλυση των μικροδιαφορών.
Σε κάθε δικηγορικό σύλλογο λαμβάνουν χώρα διεργασίες για να καθοριστεί το ενδιαφέρον, αλλά και η πρόθεση εφαρμογής του θεσμού. Η πρώτες εντυπώσεις δείχνουν επιφυλακτικότητα από την πλευρά των δικηγόρων αφενός λόγω των προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος για τη λειτουργία τους σε μία διοικητική περιοχή και αφετέρου το κόστος και η διαδικασία που απαιτείται για να γίνει κάποιος δικαστικός διαμεσολαβητής. Βέβαια, κύριος προβληματισμός παραμένει και το κατά πόσο οι ίδιοι οι πολίτες θα εμπιστευτούν το θεσμό για να προχωρήσει και να καθιερωθεί και στη χώρα μας.
Τσουχτερό το… τίμημα για το δικαστικό διαμεσολαβητή
Όπως μας ενημερώνει η πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Ξάνθης κ. Κική Κιούση για να γίνει κάποιος δικαστικός διαμεσολαβητής, δικηγόρος ή μη, θα πρέπει να παρακολουθήσει σεμινάριο 40 ωρών στην Αθήνα και στη συνέχεια να πετύχει στις εξετάσεις του υπουργείου Δικαιοσύνης. Το κόστος ανέρχεται στα 2.500 ευρώ περίπου και η κατάρτιση παρέχεται από τους 15 περίπου διαμεσολαβητές από Αθήνα και Θεσσαλονίκη, δικηγόρους που έλαβαν τη σχετική εκπαίδευση σε άλλες χώρες του εξωτερικού.
Στην ίδια ρότα μπαίνει στο άμεσο μέλλον και η Θεσσαλονίκη, όπου το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών, το οποίο ιδρύθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, εγκαινιάζει τη λειτουργία του με το πρώτο πρόγραμμα βασικής εκπαίδευσης-κατάρτισης διαμεσολαβητών στις 22-27 Απριλίου 2013, με τα δίδακτρα για τους υποψήφιους διαμεσολαβητές να ανέρχονται στα 1.900 ευρώ.
Στην Ξάνθη στο πλαίσιο της ενημέρωσης διοργανώθηκε πρόσφατα στο ΕΒΕ εκδήλωση για το νέο θεσμό, ενώ δικηγόροι παρακολούθησαν σεμινάρια και ημερίδες για το θέμα, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Πρώιμος για τη χώρα και κυρίως για την επαρχία ο θεσμός
Μία σχετική κινητοποίηση υπάρχει, κυρίως με οδηγό την ενημέρωση, αλλά η Ξάνθη εμφανίζεται διστακτική στην προώθηση του θεσμού. «Οι προϋποθέσεις του νόμου για ύπαρξη γραφείων, γραμματειακής υποστήριξης κλπ συνιστούν αποθαρρυντικούς παράγοντες όσο βρισκόμαστε σε πρώιμο στάδιο», σημειώνει η κ. Κιούση, που εκφράζει και επιφυλάξεις αναφορικά με την αποτελεσματικότητα της δικαστικής διαμεσολάβησης στην ελληνική πραγματικότητα. «και άλλοι παρόμοιοι θεσμοί, όπως η εξωδικαστική επίλυση διαφοράς στο πολυμελές Πρωτοδικείο, δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι στην κουλτούρα μας ακόμη ότι τη λύση θα τη δώσει ο δικαστής. Βέβαια έχουν αλλάξει τα οικονομικά δεδομένα και σίγουρα επηρεάζει η χρονοβόρα διαδικασία της δίκης, ωστόσο είναι ακόμη πολύ νωρίς για κάτι τέτοιο», εξηγεί η κ. Κιούση, που ως επιπλέον αποθαρρυντικό παράγοντα αναφέρει τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των δικηγόρων στις μικρές πόλεις. «Στις μεγάλες πόλεις τα πράγματα είναι πιο απρόσωπα, εδώ αναπτύσσονται πιο κοντινές σχέσεις και ο δικαστικός διαμεσολαβητής πρέπει να είναι ένα τρίτο, ουδέτερο και ανεξάρτητο πρόσωπο».
Το ενδιαφέρον από δικηγόρους στην Ξάνθη
Σύμφωνα με την κ. Κιούση δεν έχουν ενδιαφερθεί πολλοί δικηγόροι μέχρι στιγμής για το θεσμό. Διερευνητικά τρεις δικηγόροι πήγαν σε σεμινάριο στην Αθήνα με έξοδα του συλλόγου, αλλά επισήμως δεν έχουν εκδηλώσει πολλοί το ενδιαφέρον τους. Κάποιοι ωστόσο, κυρίως νέοι, που αναζητούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα ή κάποια επιπλέον κατάρτιση που μπορεί να αποβεί ωφέλιμη, ερευνούν τις δυνατότητες και εκτιμούν ότι πρόκειται για έναν πολλά υποσχόμενο θεσμό, που θα προχωρήσει και στη χώρα μας παρότι θα αργήσει. Προς αυτή την κατεύθυνση τείνει και η προτίμηση σε αντίστοιχα μεταπτυχιακά του εξωτερικού, καθώς και η σκέψη να ενταχθεί ως μάθημα η δικαστική διαμεσολάβηση στον κύκλο σπουδών των νομικών σχολών της Ελλάδας.
Ακόμη και οι θερμοί υποστηρικτές του θεσμού πάντως, υπογραμμίζουν ότι απαιτείται πολλή προσοχή στην εφαρμογή του νόμου και από το κράτος. Τονίζουν ότι απαιτείται άρτια κατάρτιση, αλλά και ευρεία και ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών.
Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr
