Εκδήλωση γνωριμίας με τους Πομάκους της Δ. Θράκης από την Εταιρεία Πολιτισμού και Κοινωνικής Ανάπτυξης
Επισημάνθηκε η ανάγκη καταγραφής της πομακικής γλώσσας και στηλιτεύτηκε η αδιαφορία που επέδειξε η ελληνική πολιτεία προς τους πομάκους
Μια ευκαιρία προσέγγισης και γνωριμίας με τους Πομάκους της Δυτικής Θράκης, δόθηκε στο κοινό της Ξάνθης με την εκδήλωση που πραγματοποίησε η Εταιρεία Πολιτισμού και Κοινωνικής Ανάπτυξης Μακ – Θράκης, στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης (Καπναποθήκη «Π»), το Σάββατο στις 7 το απόγευμα. Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα Πρέσβη της Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων του ΥΠΕΞ στην Ξάνθη, πρέσβη, Αλέξη Αλεξανδρή. Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Πέτρος Γεωργαντζής, Θεολόγος, ιστορικός που αναφέρθηκε στη θεματική «Περί της καταγωγής των Πομάκων», ο Ορχάν Αζήζ, Διδάσκαλος, Διδάκτωρ Γλωσσολογίας με θέμα: «Η θρησκεία και η γλώσσα των Πομάκων» και ο Στέργιος Γιαλάογλου, Δικηγόρος που ανέπτυξε την θεματολογία «Πομάκοι και Ελληνική πολιτεία,
Χθες – Σήμερα – Αύριο». Η εκδήλωση συγκέντρωσε το ενδιαφέρον αρκετών ξανθιωτών, ενώ παρόντες ήταν ο πρέσβης κ. Αλεξανδρής, ο αντιδήμαρχος Ξάνθης κ. Νίκος Φωτιάδης, οι υποψήφιοι βουλευτές με τους «Ανεξαρτήτους Έλληνες κ. Ευστρατίου και Ιρφάν Μεχμεταλή καθώς και ο πολιτευτής κ. Κώστας Ζαγναφέρης.
Γεωργαντζής: «Πομάκος σημαίνει διά της βίας εξισλαμισμένος»
Βασιζόμενος σε ιστορικές πηγές ο κ. Γεωργαντζής παρουσίασε την ιστορική εξέλιξη του αρχαίου λαού των Θρακών για να καταλήξει ότι οι Πομάκοι κατάγονται από τους Αχριάνες, ενός αρχαίου ορεσίβιου θρακικού φύλου και ότι η ονομασία Πομάκος που σημαίνει «βίαια εξισλαμισμένος» επικράτησε μετά ο 1930. Συγκεκριμένα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι υπήρχαν πολλά φύλα όπως οι Βίστονες , οι Τραυσοί κ.ά. που είχαν τα δικά τους βασίλεια και κατακτήθηκαν μόνο από τους Ρωμαίους διατηρώντας όμως τη συνείδησή τους. Στην συνέχεια επί Βυζαντινής αυτοκρατορίας (7ο – 10ο αιώνα) η περιοχή μεταξύ της Ροδόπης και του Αίμου δέχτηκε μετοικίσεις από την Μ. Ασία, τους λεγόμενους Παυλικιανούς που τους εγκατέστησαν εκεί βυζαντινοί αυτοκράτορες. Όπως εξήγησε αυτοί ήταν αιρετικοί Χριστιανοί. Εγκαταστάθηκαν σ’ όλη τη Ροδόπη και ονομάστηκαν Μεσηλιανοί, δημιούργησαν δε ένα κράμα φυλετικό και θρησκευτικό την περιοχή της Ροδόπης. Επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας στην περιοχή εγκαταστάθηκαν οι Δερβίσηδες που ήταν ετερόδοξοι μουσουλμάνοι Μπεκτασίδες, ένα κράμα μουσουλμάνων και Χριστιανών και δημουργήθηκε μια νέα θρησκευτική κοινότητα οι Αχριάνες που ήταν ούτε γνήσιοι χριστιανοί ούτε γνήσιοι μουσουλμάνοι. ¨Όπως υπογραμμισε ο κ. Γεωργαντζής ο βίαιος εξισλαμισμός των Αχριάνων άρχισε το 17ο αι. ενώ μετά το 1930 άρχισε να επικρατεί η ονομασία Πομάκος, που είναι μια σλαυοβουλγαρική λέξη και σημαίνει «βίαια εξισλαμισμένος» ενώ πιο μπροστά αποκαλούνταν και οι ίδιοι Αχριάνες.
Ορχάν: Η πομακική γλώσσα είναι σλαβική διάλεκτος
Ο κ. Ορχάν Αζήζ, κάτοικος Γλαύκης που ασχολήθηκε με την καταγραφής ενός μέρους της γραμματικής της γλώσσας κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο. Σημείωσε ότι η πομακική διάλεκτος είναι μια πλήρης γλώσσα που προέρχεται από τις σλαβικές διαλέκτους αλλά παρέμεινε καταφρονημένη: « Αρνούμαι να δεχτώ ότι η πομακική είναι βουλγαρική διάλεκτος αλλά ως σλαβική διάλεκτο την αποδέχονται οι περισσότεροι μελετητές ή ως μια αυτόνομη γλώσσα. Την άποψη αυτή συμμερίζομαι και εγώ με βάση και την μελέτη που έχω κάνει», υπογράμμισε ο κ. Ορχάν προσθέτοντας ότι η πομακική γλώσσα έχει δεχτεί μεγάλη καταπίεση και ότι είναι καιρός πλέον να γίνει μια πλήρης καταγραφή της γιατί κινδυνεύει να γίνει μια…ξεχασμένη γλώσσα.
Οι Πομάκοι …μεταξύ σφύρας και άκμονος
Ο κ. Γιαλάογλου κατέθεσε την άποψη ότι το θέμα των Πομάκων είναι μείζον πρόβλημα της ελληνικής πολιτείας και σχετίζεται με τον τρόπο που προσεγγίζει συνολικά την περιοχή της Δ. Θράκης.: «Είμαστε τόσο μακριά που δεν ακουγόμαστε ή μιλάμε σε ώτα μη ακουόντων;», έθεσε ρητορικό ερώτημα ο κ. Γιαλάογλου για να συνεχίσει λέγοντας ότι: «Είναι πραγματικά επίτευγμα της ελληνικής πολιτείας πως κατάφερε να φέρουμε ένα λαό όπως οι πομάκοι τόσο ιδιαίτερο και τόσο σημαντικό να βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος …όπου σφύρα είναι η ελληνική αδιαφορία και άκμονας ο τουρκικός επεκτατισμός». Ο κ. Γιαλάογλου έκανε λόγο για απίστευτη έλλειψη εθνικής στρατηγικής που εκμεταλλεύεται η Τουρκία και επιδιώκει τον προσεταιρισμό τους χρησιμοποιώντας ψευδεπίγραφα θρησκευτικής συγγένειας. Χαρακτήρισε ως «κατάσταση νιρβάνα» την αντιμετώπιση από πλευράς ελληνικής πολιτείας του ζητήματος των Πομάκων αναφέροντας μια σειρά ελλείψεων από πλευράς της σε θέματα μειονοτικής εκπαίδευση που έχουν σαν αποτέλεσμα να κερδίζει ολοένα έδαφος ο τουρκικός επεκτατισμός.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
mxanthopoulou@empros.gr
