"Και πρώτα απ’ όλα τι εννοούμε λέγοντας παιδεία; Την πληροφορία, την τεχνική,
το δίπλωμα εξειδίκευσης που εξασφαλίζει γάμο, αυτοκίνητο κι ακίνητο, με πληρωμή την πλήρη υποταγή του εξασφαλισθέντος ή την πνευματική και ψυχική διάπλαση ενός ελεύθερου ανθρώπου, με τεχνική αναθεώρησης κι ονειρικής δομής, με αγωνία απελευθέρωσης και με διαθέσεις μιας
ιπτάμενης φυγής προς τ’ άστρα;"
Παιδεία και πολιτισμός ήταν έννοιες αλληλένδετες και αναπόσπαστες για τη μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυΐα της Ελλάδας.
Τον άνθρωπο που σημάδεψε την μουσική ελληνική πραγματικότητα και έδωσε νέα πνοή στην μουσική επένδυση μεγάλων κινηματογραφικών παραγωγών και αρχαίων έργων, τιμά η γενέτειρά του για 12η συνεχή χρονιά με το φεστιβάλ ‘Μάνος Χατζιδάκις’ στις 28.11- 2.12 με συναυλίες έγκριτων καλλιτεχνών στο δημοτικό αμφιθέατρο Ξάνθης.
Το φεστιβάλ για τον Μάνο Χατζιδάκι, τον άνθρωπο που αποστρεφόταν τα μνημόσυνα και τις επετείους, έχει στεφθεί με επιτυχία και δίνει την ευκαιρία στους ξανθιώτες να έρχονται κοντά στην μουσική και πνευματική ποιότητά του.
Ο Μάνος της Ξάνθης, της Ελλάδας και ο παγκόσμιος Μάνος Χατζιδάκις
«Είμαι ένα γέννημα δύο ανθρώπων που καθώς γνωρίζω δεν συνεργάστηκαν ποτέ, εκτός απ’ την στιγμή που αποφάσισαν την κατασκευή μου. Γι’ αυτό και περιέχω μέσα μου χιλιάδες αντιθέσεις κι όλες τις δυσκολίες του Θεού. Όμως η αστική μου συνείδηση, μαζί με τη θητεία μου στην λεγόμενη «ευρωπαϊκή», φέραν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα», έγραψε ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις για τον εαυτό του. Γεννήθηκε στην Ξάνθη, – «τη διατηρητέα κι όχι την άλλη, τη φριχτή, που χτίστηκε μεταγενέστερα από τους εσωτερικούς της ενδοχώρας μετανάστες» -, στις 23 Οκτωβρίου του 1925 και σε ηλικία 7 ετών, μετά το χωρισμό των γονιών του, έρχεται να ζήσει στην Αθήνα με τη μητέρα του ενώ ήδη λαμβάνει μαθήματα μουσικής από τα τέσσερά του χρόνια. Στην Αθήνα συνεχίζει τις σπουδές του και γνωρίζεται με καλλιτέχνες και διανοούμενους όπως οι Ν. Γκάτσος, Γ. Σεφέρης, Ο. Ελύτης, Α. Σικελιανός και Γ. Τσαρούχης.
Αν και αναγκάστηκε να δουλέψει από νεαρή ηλικία, συνέχισε τις μουσικές του σπουδές και ακολούθησε μία πορεία μέσα στη δημιουργικότητα και τις μουσικές αναζητήσεις στην Ελλάδα και την Αμερική.
Λίγο μετά το Όσκαρ που κερδίζει για ‘τα παιδιά του Πειραιά’ το 1960, ο ίδιος ο Χατζιδάκις, θεωρεί πως η ελαφρά μουσική του για τον κινηματογράφο του προσδίδει μια «ανεπιθύμητη λαϊκότητα» την οποία δεν αποδέχεται και φθάνει στο σημείο να αποκηρύξει μεγάλο μέρος της.
Μία δεκαετία, περίπου, αργότερα επιστρέφει στην Αθήνα και μεταμορφώνεται στο ‘Μάνο του Τρίτου’, αναλαμβάνοντας χρέη διευθυντή στο Τρίτο Πρόγραμμα. Συμμετέχει ενεργά στην πολιτιστική ζωή της χώρας αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και στήνοντας φεστιβάλ και γιορτές σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας (Ηράκλειο, Ανώγεια, Κέρκυρα)
Ο Μάνος Χατζιδάκις έχει χαρακτηριστεί ως «δεξιών» πολιτικών πεποιθήσεων, γεγονός στο οποίο συνέβαλε και η προσωπική φιλία του με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ωστόσο, ο μεγάλος καλλιτέχνης αποκαλεί τον εαυτό του «φιλελεύθερο αστό» και η στάση του προς πρόσωπα και καταστάσεις τον τοποθετεί πάνω από οποιοδήποτε στενόμυαλο χαρακτηρισμό. «Περιφρονώ αυτούς που δεν στοχεύουν στην αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα, τους εύκολα «επώνυμους» πολιτικούς και καλλιτέχνες, τους εφησυχασμένους συνομήλικους, την σκοτεινή και ύποπτη δημοσιογραφία καθώς και την κάθε λογής χυδαιότητα» γράφει ο ίδιος.
Ο Μάνος Χατζιδάκις, που πέθανε στις 15 Ιουνίου 1994, αποτελεί σήμερα με τις δημιουργίες του ένα σύμβολο μουσικής και πολιτισμού, που χάρισε λαμπρές στιγμές στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή και ιστορία. Ο ίδιος έλεγε: «Δεν είναι το τραγούδι μου απλοϊκό κι ευχάριστο σαν το τενεκεδένιο σήμα μιας πολιτικής παράταξης ή ενός αθλητικού συλλόγου. Δεν κολακεύει τις συνήθειές σας ούτε και διασκεδάζει την αμηχανία σας, την οικογενειακή σας πλήξη ή την ερωτική σας ανεπάρκεια. Δεν είναι το τραγούδι μου μονόφωνη αρτηρία ούτε μια πολυφωνική και λαϊκή υστερία. Είναι μια μυστική πηγή, μια στάση πρέπουσα και ηθική απέναντι στα ψεύδη του καιρού μας, ένα παιχνίδι ευφάνταστο μ’ απρόβλεπτους κανόνες, μια μελωδία απρόσμενη που γίνεται δική σας, δεμένη αδιάσπαστα με άφθαρτες λέξεις ποιητικές και ξαναγεννημένες…».
12 χρόνια φεστιβάλ Μάνος Χατζιδάκις
Για τη φετινή διοργάνωση ο δήμαρχος Ξάνθης, κ. Μ. Στυλιανίδης, δήλωσε: « Ο πολιτισμός είναι βασική ανάγκη και δικαίωμα καθενός. Είναι απόδραση από την τυποποιημένη διασκέδαση και διέξοδος από την ασφυκτική καθημερινότητα.
Είναι τρόπος ζωής…
Ο Δήμος της Ξάνθης γνωρίζοντας ότι η Τέχνη λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στους ανθρώπους, αφουγκραζόμενος τις πιο αξιόλογες τάσεις στις τέχνες αποπειράται να συγχρονίσει όπως θα όφειλε, το βηματισμό του με άλλες σημαντικές αντίστοιχες διοργανώσεις όχι μόνο στον Ελλαδικό χώρο αλλά και στον Ευρωπαϊκό.
Το παρόν Φεστιβάλ δεν αποτελεί, για εμάς υποχρέωση, αλλά ουσιαστική ανάγκη και βέβαια απόδοση τιμής απέναντι στον μεγάλο Ξανθιώτη μουσικοσυνθέτη Μάνο Χατζιδάκι ο οποίος έλεγε : ¨Αδιαφορώ για την δόξα. Με φυλακίζει μες στα πλαίσια που καθορίζει εκείνη κι όχι εγώ.¨
Ο πολιτισμός για εμάς και την κοινωνία μας αποτελεί υπέρτατο αγαθό.
Μέσα από τις μουσικές παραστάσεις υψηλού επιπέδου που συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα, φιλοδοξούμε να προσφέρουμε ένα υπέροχο ταξίδι μέσα από τη μαγεία της μουσικής απολαμβάνοντας εξαιρετικές ερμηνείες και υπέροχες μελωδίες.
Αλλά πάνω απ’ όλα θα ενώσουν όλους εμάς, που θα συναντηθούμε και πάλι εδώ, στην Ξάνθη του πολιτισμού, από 28 Νοεμβρίου με 2 Δεκεμβρίου, κι αυτό είναι το σημαντικότερο.
Το στοίχημα που τίθεται είναι να βρούμε σιγά σιγά τη θέση που αρμόζει στο Χατζιδάκειο Φεστιβάλ και να το κερδίσουμε όλοι μαζί, διοργανωτές, κοινό και καλλιτέχνες».
Και ο πρόεδρος της Στέγης Πολιτισμού Δήμου Ξάνθης, κ. Α. Θεοδωρίδης, προέβη σε δήλωση για τη 12η χρονιά διεξαγωγής του φεστιβάλ, επισημαίνοντας: «Καθοδηγούμενοι από τη γοητεία, την ακτινοβολία και τη λάμψη του μεγάλου συνθέτη μας του Μάνου Χατζιδάκι πραγματοποιούμε και φέτος το όραμα της προσφοράς πολιτισμού της Στέγης Πολιτισμο
