Είναι έργο πρωτίστως περιβαλλοντικό!

Μετά τον αγώνα εξεύρεσης των απαιτούμενων πόρων χρηματοδότησης για την υλοποίηση του μεγάλου έργου εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων της πεδιάδας της Ξάνθης στην οποία παρατηρείται εκτεταμένη υφαλμύρωση από την υπεράντληση των γεωτρήσεων ο τ. υπουργός κ. Αλέξανδρος Κοντός επιδίδεται σ’ έναν αγώνα υπεράσπισης της περιβαλλοντικής σημασίας του έργου που «βάλλεται» από την προσφυγή των τριών οικολογικών οργανώσεων στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτημα την ανάκληση των αποφάσεων των υπουργείων και την αναστολή όλων των έργων της δημοπράτησης. Με «όπλα» στην επιχειρηματική του φαρέτρα όλα τα στοιχεία που περιγράφουν την υφιστάμενη κατάσταση στο Νέστο και στην πεδιάδα της Ξάνθης και καταδεικνύουν την αναγκαιότητα υλοποίησης του έργου και την περιβαλλοντική του διάσταση επιχειρεί την προάσπισή του στην …οικολογική λάσπη που δέχεται. Έτσι έχει αρχίσει επαφές με τους εργολάβους που ανέλαβαν τα έργα κεφαλών με περιβαλλοντολόγους με νομικούς και επίκειται συνάντηση με τον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας. Παράλληλα έχει κινητοποιηθεί η ΕΑΣ και οι δήμοι Τοπείρου και Αβδήρων με συλλογή υπογραφών από τους κατοίκους, προκειμένου να δηλωθεί η άποψη της τοπικής κοινωνίας. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο της κινητοποίησης εντάσσεται και η επιστολή που απέστειλε στην εφημερίδα «Το ΒΗΜΑ», με αφορμή το ρεπορτάζ με τίτλος «Ο Νέστος θα γίνει ο νέος Αχελώος». Ο κ. Κοντός στην επιστολή που δημοσιεύει το «Ε» υποστηρίζει ότι οι δηλώσεις των εκπροσώπων τριών οικολογικών οργανώσεων, που περιείχε το ρεπορτάζ, ότι δηλαδή το σχέδιο μεταφοράς νερού από τον ποταμό στις πεδιάδες Ξάνθης και …Κομοτηνής θα υποβαθμίσει οικοτόπους και έλη, ενώ θα πλήξει και την πανίδα της περιοχής, είναι απολύτως ανακριβείς και μάλλον παραπλανητικές καθώς περιγράφεται μια εικόνα ενός απόλυτα φυσικού δέλτα χωρίς καμία ανθρώπινη επέμβαση, το οποίο θα υποβαθμιστεί πλήρως αφού το σύνολο των νερών θα αφαιρεθεί για την ανάπτυξη αρδευόμενων εκτάσεων ενώ σημειώνει ότι για τους γνωρίζοντες όμως, η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική.
Η αλήθεια για το Νέστο και το έργο
«• Οι απορροές του Νέστου ρυθμίζονται από το φράγμα Τοξοτών που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1960 και όχι με το προβλεπόμενο έργο και πολύ περισσότερο από τα φράγματα της ΔΕΗ που άρχισαν να λειτουργούν από το 1996. Επιπλέον κατάντη του φράγματος Τοξοτών έχουν κατασκευαστεί αναχώματα στις δύο πλευρές από τη δεκαετία του 1950 που εμποδίζουν τις απορροές να φθάσουν στην πεδιάδα. Έτσι, το Δέλτα του Νέστου και το σημαντικό οικοσύστημα του όπως αυτό αξιολογείται σήμερα και προστατεύεται, έχουν διαμορφωθεί και εξελιχθεί από τις παρεμβάσεις αυτές εδώ και 50 περίπου χρόνια, μεταξύ της άκρης των αναχωμάτων και της θάλασσας.
Επίσης, δεν υπάρχουν λιμνοθάλασσες που να τροφοδοτούνται από τον Νέστο. Οι λιμνοθάλασσες της ευρύτερης περιοχής και κυρίως π. χ οικοσυστήματα εκατέρωθεν του δέλτα φαίνεται να επηρεάζονται περισσότερο από τις υδρογεωλογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή (στάθμη υπογείου υδροφόρου).
• Κατά την αρδευτική περίοδο οι απορροές του Νέστου εκτρέπονται εδώ και χρόνια σχεδόν στο σύνολο τους από το φράγμα Τοξοτών προς την Καβάλα και Ξάνθη για την άρδευση. Έτσι οι παρατηρούμενες παροχές στο δέλτα είναι σήμερα εξαιρετικά περιορισμένες.
• Σχεδόν το σύνολο των καλλιεργειών της πεδιάδας της Ξάνθης, αρδεύεται σήμερα από τον υπόγειο ορίζοντα, με αποτέλεσμα την καταγεγραμμένη σημαντική του υποβάθμιση, τόσο από πλευράς στάθμης νερού όσο και ποιότητας νερών.
•Η σημερινή κατάσταση υδροληψίας για τις αρδευτικές ανάγκες της πεδιάδας παρουσιάζεται οριακή, καθώς το πλήθος των διανοιχθεισών γεωτρήσεων, σύννομων και παρανόμων, η υπεράντληση και τα εξ’ αυτής αποτελέσματα (υφαλμύρυνση, πτώση στάθμης) απειλούν να αποστερήσουν την πεδιάδα και τα υπάρχοντα, στο νότιο ειδικά μέρος της, οικοσυστήματα από καλής ποιότητας και ικανοποιητικής ποσότητας νερό. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 2.500 βαθιές γεωτρήσεις (βάθος άνω των 80-100 μ) και περίπου 8.000 (εκ των
οποίων οι 4.000 περίπου θεωρούνται παράνομες), μικρότερου βάθους γεωτρήσεις που έχουν υποβιβάσει σημαντικά τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα.
Είναι προφανές ότι η μέχρι σήμερα γεωργική ανάπτυξη της περιοχής στηρίζεται σε υδάτινους πόρους που δεν είναι διαθέσιμοι με ορθές περιβαλλοντικές και βιώσιμες πρακτικές, γεγονός που θα οδηγήσει στο άμεσο μέλλον σε ανυπέρβλητη περιβαλλοντική καταστροφή.
Ο βασικός στόχος είναι η αντικατάσταση των νερών των αντλήσεων
Προκειμένου το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να βελτιώσει αυτήν την κατάσταση, προκήρυξε το 2003 Διεθνή Διαγωνισμό και ανέθεσε με σύμβαση που υπεγράφη στις 26 Οκτωβρίου 2004, σε 16 συμπράττοντα Γραφεία Μελετών την εκπόνηση μελέτης «Μελέτη για την μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο στις πεδιάδες Ξάνθης και Κομοτηνής για την αποκατάσταση των υπογείων υδροφορέων». Ο βασικός στόχος είναι η αντικατάσταση των νερών των αντλήσεων από χιλιάδες γεωτρήσεις, με μεταφορά επιφανειακών νερών και εν συνεχεία κατασκευή δικτύων με υπόγεια άρδευση. Επειδή όμως το νερό του ποταμού Νέστου όπως αποδείχθηκε δεν φθάνει για τις ανάγκες του Ν. Ροδόπης θα εκπονηθεί οριστική μελέτη για το φράγμα Ιάσμου εντός του Γ’ ΚΠΣ και θα κατασκευαστούν τα αντίστοιχα έργα στα πλαίσια της Δ’ Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013 μέσω του Προγράμματος «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ».
Δεν θα «στεγνώσει» ο Νέστος
Και επειδή οι ποσότητες και η ποιότητα των νερών αυτών αμφισβητούνται από τις οικολογικές οργανώσεις αορίστως και αυθαιρέτως σημειώνουμε ότι:
•Η ΔΕΗ είναι ιστορικά από τους πλέον αξιόπιστους φορείς μέτρησης παροχών στην χώρα, τόσο για την συλλογή υδρολογικών στοιχείων πριν από την κατασκευή φραγμάτων όσο και στοιχείων από την λειτουργία φραγμάτων μετά την κατασκευή τους
•Οι μετρήσεις καλύπτουν, σύμφωνα με την διεθνή επιστημονική πρακτική, σειρά ετών από το 1966-1995 και 1998-2006 – και αυτές τεκμηριώνουν πλήρως τις προβλεπόμενες ποσότητες.
Κάθε άλλη εκτίμηση για τις παροχές και την ποιότητα νερού είναι ερασιτεχνική – και προκλητική εν μέσω ενός εξαιρετικά πλούσιου σε νερά υδρολογικού έτους!
Επίσης, η ποιότητα των νερών έχει εξεταστεί ενδελεχώς στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, με βάση όλα τα διαθέσιμα στοιχεία από τους φορείς που διεξάγουν και έχουν διεξάγει σχετικές μετρήσεις και τις διαθέτουν στο κοινωνικό σύνολο. Από τα στοιχεία αυτά δεν προκύπτει καμιά απολύτως ένδειξη ακαταλληλότητας των νερών για άρδευση. Από αυτά τα νερά άλλωστε αρδεύονται σήμερα μεγάλε&#