Με βαρύ αλλά…μεγαλόπνοο «φορτίο» – της εκπλήρωσης ενός ιστορικού χρέους γενεών – έχει επιφορτιστεί ο Σύλλογος Ποντίων Ν. Ξάνθης που εδώ και τρία χρόνια προσπαθεί να βάλει «το νερό στ’ αυλάκι», με τη δεδηλωμένη στήριξη όλων των φορέων του νομού, ώστε να γίνει το όραμα της ανιστόρησης του Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας και της ίδρυσης Μελέτης και Έρευνας του Ποντιακού Ελληνισμού, πράξη, στην Ξάνθη. Μια μεταφορά ιστορίας και μνήμης που πέρα από το συμβολισμό θα αποτελέσει και μοχλό τουριστικής αξιοποίησης. Για την πορεία της μεγαλεπήβολης και πολυδάπανης αυτής προσπάθειας, προέβη σε σχετική ενημέρωση ο πρόεδρος του συλλόγου Ποντίων, την Κυριακή 3 Απριλίου στις 7.30 το απόγευμα, στην αίθουσα γενικών συνελεύσεων του Συλλόγου παρουσία του Σεβασμιωτάτου κ.κ. Παντελεήμονος, του Νομάρχη κ. Παυλίδη, του Δημάρχου Ξάνθης κ. Στυλιανίδη, του βουλευτού κ. Τσαλίδη, του στρατηγού διοικητή κ. Καραβά, του δημάρχου Βιστονίδας κ. Τσολακίδη, του λέκτορα του ΔΠΘ κ. Αϊβαλιώτη, καθώς και άλλων μελών των συλλόγου που ανήκουν στις επιτροπές – νομική, τεχνική, οικονομική και η επιτροπή ευρωπαϊκών προγραμμάτων, που έχουν συσταθεί για να τελεσφορήσει η όλη προσπάθεια.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων κ. Γιώργος Ταβουλτσίδης αφού ανέφερε όλα τα μέλη που απαρτίζουν την επιτροπή ανέγερσης κατέστησε σαφές ότι η προσπάθεια είναι κλιμακούμενη. Η διεκδίκηση του επιλέξιμου χώρου στη θέση Θέα που ανήκει στο Δασαρχείο, περνά μέσα από την δημιουργία ιδρύματος, σύμφωνα με το νόμο, ενώ η δημιουργία ιδρύματος προϋποθέτει εξόρμηση προς οικονομική στήριξη, η οποία ξεκινά άμεσα.
Ο κ. Παραστατίδης επικεφαλής της οικονομικής επιτροπής έδωσε τα οικονομικά στοιχεία του εγχειρήματος: «Για τη συγκέντρωση του κεφαλαίου που απαιτείται για τη σύσταση του ιδρύματος τυπώσαμε 14.400 γραμμάτια είσπραξης – 6000 των 10 ευρώ, 5000 των 20 ευρώ, 2000 των 50 ευρώ, 1000 των 100 ευρώ και 400 των 500 ευρώ. Η συνολική αξία των γραμματίων είναι 560.000 ευρώ. Αυτό είναι το ποσό που απαιτείται για τη σύσταση του ιδρύματος».
Στα σχέδια του συλλόγου Ποντίων εκτός από την ανιστόρηση του ναού, περιλαμβάνονται η ίδρυση: ξενώνων, εστιατορίου, συνεδριακού κέντρου βιβλιοθήκης, μουσείου και δάσους με τη χλωρίδα της παρανέστιας περιοχής. Πρόκειται για ένα συγκρότημα που όπως τόνισε ο κ. Ταβουλτσίδης θα βοηθήσει στην ανάπτυξη του θρησκευτικού , φυσιολατρικού και αγροτικού τουρισμού: «Αφού εξασφαλίσαμε πλήρη διαφάνεια σ’ όλες μας τις ενέργειες είμαστε έτοιμοι για την οικονομική μας εξόρμηση», καλώντας όλους τους φορείς, τους επαγγελματίες, τους εμπόρους, τους αγρότες του νομού να στηρίξουν έμπρακτα την προσπάθεια, η οποία θα ενισχυθεί και με άλλες εκδηλώσεις του συλλόγου όπως συναυλίες, εκθέσεις κλπ, ενώ θα ζητηθεί και η στήριξη από την πολιτεία και τα προγράμματα της Ε.Ε. Επίσης ζήτησε την στήριξη από τα τοπικά ΜΜΕ.
Ο Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας της Τραπεζούντας
Πρόκειται για ένα ναό σύμβολο και αυτό αποτέλεσε το έναυσμα του όλου εγχειρήματος. Ο Ναός που περιστοιχίζεται από Βυζαντινά τείχη κτίστηκε από τον Μανουήλ Κομνηνό, στην διάρκεια της παρουσίας του στα της Τραπεζουντιακής αυτοκρατορίας την εποχή που η Κωνσταντινούπολη έχει καταληφθεί από τους Φράγκους. Έτσι κτίζεται η Αγία Σοφία της Τραπεζούντας σε αντικατάσταση της απωλεσθείσης Αγίας Σοφίας της Πόλης. Πρόκειται για ένα αυτοκρατορικό ναό μεγάλου μεγέθους κάλλους και ιστορικής σημασίας, με πλήθος γλυπτών και εικονογραφικών στοιχείων. Το 1930, ο ναός που παλιότερα είχε μετατραπεί σε τέμενος, επιλέχτηκε για μελέτη η οποία ολοκληρώνεται μετά το 1950 από μια ομάδα Άγγλων καθηγητών – η οποία εκδίδει ένα τόμο για την μελέτη – και επεμβαίνει σε κάποια σημεία ανασυγκροτικά. Ο Ναός συντηρείται και λειτουργεί και σήμερα ως τοπικό μουσείο.
Την παρουσίαση του ναού, με το απαραίτητο οπτικό υλικό, πραγματοποίησε ο κ. Αειβαλιώτης ο οποίος έχει επισκεφτεί το χώρο, σημειώνοντας παράλληλα ότι ο χώρος στην Ξάνθη που έχει επιλεγεί για την ανιστόρηση του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας είναι ο πλέον κατάλληλος αφού προσομοιάζει με τον περιβάλλοντα χώρο του υπάρχοντος ναού: «Η περιοχή θα αποκτήσει ένα έντονο ποντιακό συμβολισμό. Θα είναι και μια ευκαιρία να λειτουργήσουν πράγματα που έχουν να κάνουν με τον πολιτισμό μας και το φυσικό περιβάλλον, να παρθούν στάσεις απέναντι στη δόμηση των οικισμάτων οικολογικές. Έχοντας σα στόχο τα κτίσματα να γίνουν με καθαρές τεχνολογίες και με αρχιτεκτονική βιοκλιματική διαχείριση οικολογική των αποβλήτων θα μπορούμε να έχουμε προσβάσεις σε ισχυρές πηγές χρηματοδότησης από την Ε.Ε. που προωθεί τέτοια προγράμματα».
Αρωγός της προσπάθειας που «προβάλλει την περιοχή μας, την παράδοσή μας, τον πολιτισμό μας και είναι μια αναβίωση μνήμης την ζωής των προγόνων μας» τάχθηκε ο Σεβασμιώτατος κ.κ. Παντελεήμων εκδηλώνοντας την έμπρακτα με μια συμβολική «αγορά» 100 γραμματίων σε πρώτη φάση.
Σε πιο ρεαλιστικά πλαίσια κινήθηκε ο Νομάρχης Ξάνθης κ. Παυλίδης επισημαίνοντας ότι: «το εγχείρημα είναι ιδιαίτερα δύσκολο και μεγαλεπήβολο. Διαβλέπω αρκετές τεχνικές δυσκολίες και για την ολοκλήρωσή του θα χρειαστεί χρόνος και χρήμα. Αλλά η απόφαση ήταν οφειλόμενη στους προγόνους μας είναι ένα μνημείο σύμβολο και πρέπει να αποτελεί μια διεκδίκηση. Πρέπει να προχωρήσουμε στην προσπάθεια με ευέλικτα σχήματα, αποφασιστικότητα, υπομονή και ομόνοια», καταλήγοντας ότι η Νομαρχία Ξάνθης θα συνεισφέρει στο μέτρο του εφικτού, μη παραβλέποντας τη δυσκολία να ενταχθεί το έργο σε κοινοτικά προγράμματα.
Ο Δήμαρχος Ξάνθης κ. Στυλιανίδης, τόνισε τη σπουδαιότητα του εγχειρήματος στη διαφύλαξη της εθνικής μας ταυτότητας από το χωνευτήρι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη συμβολή του στην εξύψωση του θρησκευτικού συναισθήματος, αλλά και στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου μας με τις παράλληλες δραστηριότητες. Συμπλέοντας στο γενικό ρεύμα δήλωσε αρωγός της προσπάθειας.
Ομόνοια και αγάπη και ρεαλιστική αντιμετώπιση συνέστησε ο βουλευτής κ. Τσαλίδης, στοιχεία απαραίτητα όπως είπε για την εξασφάλιση της επιτυχίας ενός τόσο πολυδάπανου εγχειρήματος δίνοντας παράλληλα την προοπτική ένταξης σε κάποια προγράμματα της Ε.Ε. που χρηματοδοτούν πολιτιστικά έργα. Η απαισιόδοξη πλευρά ειπώθηκε με την αισιόδοξη οπτική που εκφράστηκε: « Πρέπει να υπάρχουν άνθρωποι που να έχουν οράματα», ενώ ο στρατηγός κ. Καραβάς, αφού δήλωσε ότι θα στηριχτεί η προσπάθεια από το στρατό…έριξε την πρόταση να εκδοθούν γραμμάτια και των 5 ευρώ για να υπάρχει ένα μεγαλύτερο εύρος που θα αγγίξει και τους ανθρώπους με στενή οικονομική δυνατότητα.
Καθώς «με το πραγματικό ζει κανείς, με το ιδανικό υπάρχει» η πρόκληση να γίνει πραγματικό το ιδανικό αποτελεί το στόχο για την επίτευξη του οποίου απαιτείται συστράτευση όλων.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
