Δημοσιεύουμε από σήμερα σε δύο συνέχειες ένα σημαντικό άρθρο – πρόταση του γνώριμου στην κοινωνία της Ξάνθης για την εν γένει εποικοδομητική δράση του δασολόγου, πρώην και επί σειρά ετών Δασάρχη Ξάνθης, κ. Ιωάννη Γκεβρέκη, με την προσδοκία να προσεχθεί και αξιοποιηθεί δεόντως και αρμοδίως.
Μέρος Α! Το Θέμα
Το Νομαρχιακό Συμβούλιο κατά την συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου 2005, αποφάσισε, κατόπιν προτάσεως του κ. Νομάρχη (Εμπρός, 22-2-2005), την αναδάσωση μιας μικρής έκτασης στο ύψωμα Τσακίρη (Αυγό). Οι λόγοι; Προφανώς περιβαλλοντικοί. Η σκέψη; Ευαισθητοποιημένη. Ωστόσο, πέραν του ότι είναι συζητήσιμη η σκοπιμότητα μιας τέτοιας ενέργειας στην αποσκελετοποιημένη ασβεστολιθική τούτη επιφάνεια, το εγχείρημα υπέρ του περιβάλλοντος, μικρό, ελάχιστο, σε σύγκριση μ’ αυτό ενώπιον του οποίου πρέπει να βρεθεί – και να κληθεί να πάρει αποφάσεις – και το Νομαρχιακό Συμβούλιο.
Συγκεκριμένα:
Με τον νέο δασονόμο (περισσότερο δασοκτόνος και ολιγότερο δασοπροστατευτικός), υποχρεούνται οι δασικές υπηρεσίες να εισηγηθούν (εντός του 2005) τον χαρακτηρισμό των προστατευτικών δασών και δασικών εκτάσεων της περιφέρειάς τους από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας (αρθ. 21, παρ. 6, Ν. 3208/2003).
Το μέτρο αυτό είναι πολύ καλό και σοβαρό. Εξόχως σημαντικό. Τελείως απαραίτητο. Αφορά την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος σε σχέση και με τις μελλούμενες γενιές. Απαιτεί, διορατικότητα, τόλμη (θα υπάρξει άραγε;), ευρεία συναίνεση, υπευθυνότητα και καλή (και όχι περιστασιακή) προετοιμασία.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, οφείλουν να συμμετέχουν στις σχετικές διαδικασίες και οι τοπικές κοινωνίες δια των Ο.Τ.Α. καθώς και το Νομαρχιακό Συμβούλιο, ώστε να έχουν αναλάβει δεσμεύσεις για ότι περιοριστικό επακολουθήσει ή ευθύνες στο ενδεχόμενο αρνητικών τοποθετήσεων – αποφάσεων και καταστροφικών εν καιρώ αποτελεσμάτων.
Μέρος Β! Προστατευτικά δάση και δασικές εκτάσεις. Ποια είναι.
Κατά τον Δασικό Κώδικα (αρθ. 69 Ν.Δ. 86/69), προστατευτικά δάση και γαίες εν γένει, των οποίων η καθόλου διαχείριση υπόκειται σε ειδικούς περιορισμούς χάριν του δημοσίου συμφέροντος είναι εν συνόψει τ’ ακόλουθα.
α. Όσα φύονται σε κατωφέρειες και προστατεύουν το ίδιον αυτών έδαφος.
β. Τα χρησιμεύοντα προς προστασία του εδάφους των υποκειμένων αυτών τόπων.
γ. Τα χρησιμεύοντα για την συγκράτηση του εδάφους κατά πλημμυρών ή κατά χειμάρρων και ποταμών.
δ. Τα προστατευτικά πηγών, ρευμάτων, οδών, σιδηροδρόμων ή κατοικημένων τόπων, καθώς και τα παρακείμενα τοπίων ιστορικής αξίας, ιδρυμάτων, μνημείων. Τα τελευταία τούτα χαρακτηρίζονται ως απολύτως προστατευτικά, ενώ τα υπόλοιπα (α,β,γ) απλά, προστατευτικά. Ο Ν. 998/1979, περί προστασίας δασών και δ.ε., όπως και όπου τροποποιήθηκε με τον Ν. 3208/2003, με το 4ο άρθρο του, παρ. 1β – που αναφέρεται στις κατηγορίες δασών και δ.ε. – διακρίνει ως προστατευτικά δάση και δ.ε. αυτά που ασκούν ιδιαιτέραν προστατευτική επίδραση επί των εδαφών και υπογείων υδάτων, ως τα κείμενα εντός λεκανών απορροής, κλπ που ναι μεν συμφωνεί με τις προστατευτικές μορφές που βάζει και το άρθρο 69 του Δ.Κ. αλλά όμως προσθέτει πως αυτά (προσ/κα δ. και δ.ε.) πρέπει να ασκούν ιδιαιτέραν προστατευτική επίδραση, πράγμα που επίσης ιδιαιτέρως πρέπει να προσεχθεί.
Πάντως, είτε έτσι, είτε αλλιώς, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι μεγάλη η γκάμα των δασών και δ.ε. που μπορούν και πρέπει ν’ αναδειχθούν ως προστατευτικά. Για τον Νόμο μας, ανέρχονται σε χιλιάδες στρέμματα.
Προς άρση αποριών γιατί δεν γίνεται εδώ πουθενά λόγος για εθνικούς δρυμούς, αισθητικά δάση, διατηρητέα μνημεία της φύσης, προστίθεται η διευκρίνιση πως αυτά υπάγονται στα προστατευόμενα όπου ο βαθμός προστασίας αυτών καθ’ εαυτών των δασών και δ.ε. τούτων είναι υψηλότερος. Δεν αποκλείεται βέβαια τα δάση και οι δ.ε. αυτές να είναι και προστατευτικά.
Στο επόμενο δημοσίευμα που περιλαμβάνει το Γ΄, Δ΄ και Ε΄ μέρος της πρότασης γίνεται λόγος για τους επιβαλλόμενους περιορισμούς, την απαιτούμενη τόλμη και τις υποψήφιες – πρόσφορες περιοχές.
Ξάνθη, Μάρτιος 2005
Ιωάννης Γκεβρέκης
Γεωτεχνικός – Δασολόγος
Επίτιμος Δασάρχης
