Η ραγδαία επιδείνωση της υγείας και ο θάνατος της Φώφης Γεννηματά συγκίνησε έως συντάραξε την κοινή γνώμη. Απεδείχθη πως οι Έλληνες πόρρω απέχουν από το να χάσουν την ανθρωπιά τους και να παραδοθούν στον κυνισμό και στην αδιαφορία προς οτιδήποτε κείται πέραν της προσωπικής τους σφαίρας. Αισιόδοξο αυτό, παρηγορητικό, ακόμα -ελπίζω- και για την οικογένεια της νεκρής. Η ανάκαμψη εντούτοις του ΚΙΝΑΛ, η οποία καταγράφεται σε κάθε δημοσκόπηση, δεν αποτελεί απότοκο του πένθους.
Δεν χρειάζεται δα πολύ μυαλό για να την ερμηνεύσεις. Όταν η αξιωματική αντιπολίτευση αδυνατεί εδώ και δυόμισι χρόνια να ανασυνταχτεί και να βρει καινούργιο βηματισμό. Όταν προσωπικότητες φίλα προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ με το ειδικό βάρος του καθηγητή Ηλία Νικολακόπουλου εκφράζουν δημοσίως την απαισιοδοξία τους… Κι όταν, από την άλλη, ο μήνας του μέλιτος των πολιτών με την κυβέρνηση έχει οριστικά λήξει και οι αστοχίες, οι αγαρμποσύνες, τα λάθη τής χρεώνονται τοις μετρητοίς, κυρίως δε τής χρεώνονται οι νεκροί και οι διασωληνωμένοι, τι και αν χώρες που τις είχαμε παραδοσιακά για πρότυπα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας -η Αυστρία, η Γερμανία- πληρώνουν βαρύτερο από εμάς φόρο στον κόβιντ 19… Επόμενο είναι πάρα πολλοί να στρέφουν το βλέμμα στην πολιτική τους κοίτη. Στο νυν και αεί ΠΑΣΟΚ, κι ας τείνουν τα ετερώνυμά του να ανταγωνιστούν τα ετερώνυμα του μεγάλου Πορτογάλου Φερνάντο Πεσσόα.
Στα χέρια του Γιώργου Παπανδρέου έσκασε το 2010 η βόμβα της χρεοκοπίας που οδήγησε στα μνημόνια. Το εάν χειρίστηκε σωστά, επαρκώς ή καταστροφικά τις τότε καταστάσεις έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας να το συζητάμε. Απαιτείται προφανώς αποστασιοποίηση προτού εκδοθεί μια δίκαιη ετυμηγορία. Ας αφήσουμε τους ιστορικούς τού μέλλοντος να το πράξουν.
Το γεγονός είναι πως μέσα σε λίγους μήνες το ΠΑΣΟΚ φυλλορόησε, συρρικνώθηκε, κατήντησε αποδιοπομπαίος τράγος. Εάν παρά ταύτα άντεξε, εάν δεν εξαφανίστηκε από προσώπου γης, οφείλουμε να το πιστώσουμε στους επόμενους προέδρους του. Στον Ευάγγελο Βενιζέλο που αγωνιζόταν για την αποτροπή των χειρότερων για τη χώρα (απορρίπτοντας, μεταξύ των άλλων, διαρρήδην την πρόταση Σόιμπλε για “προσωρινή” έξοδό μας από την ευρωζώνη) και παράλληλα για την επιβίωση τού πολιτικού του χώρου. Και στη Φώφη Γεννηματά. Και ας της καταλογίζαμε -όπως είχαμε κάθε δικαίωμα- έλλειψη έμπνευσης και οράματος. Και ας τη θεωρούσαμε παλαιάς κοπής.
Πού αναζήτησε καταφύγιο ο λαός του ΠΑΣΟΚ εκτός από λίγους ορκισμένους, οι οποίοι δεν το εγκατέλειψαν ούτε στις πιο μαύρες ώρες του; Στα αριστερά και στα δεξιά του. Οι πλέον -κατά δήλωσιν τους- ριζοσπάστες, οι πιο “μακρυγιαννικοί”, μαζί με τους αυριανιστές και τους πάλαι ποτέ οπαδούς του Άκη Τσοχατζόπουλου κατέφυγαν, πύκνωσαν τις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ. Να περιλάβουμε σε αυτή την κατηγορία των μηδισάντων και ορισμένους “οργανικούς διανοούμενους”, παρακοιμώμενους του Κώστα Σημίτη, οι οποίοι δεν το είχαν σε τίποτα να του γυρίσουν την πλάτη και να προστρέξουν στην Κουμουνδούρου, δεν πάει να τον έβριζαν εκεί χυδαία…
Οι καθαρόαιμοι σοσιαλδημοκράτες, τα “ορφανά του εκσυγχρονισμού”, ανταποκρίθηκαν στο κέλευσμα του Κυριάκου Μητσοτάκη. Εντάχθηκαν στον κύκλο του. Ή έστω τον ψήφισαν στις εκλογές του 2019, ξεπερνώντας τις αναστολές και τα αντιδεξιά τους σύνδρομα. Από τα διαπρεπή στελέχη της σημερινής κυβέρνησης αρκετά είναι πασοκογενή. Πράγμα που αποδεικνύει ότι το Κέντρο εκτός από δεξαμενή ψήφων λειτουργεί και ως φυτώριο ταλέντων.
Από πού θα αντλήσει το ΚΙΝΑΛ για να επιτύχει την παλιγγενεσία του; Από τα αριστερά. Ή από τα δεξιά του. Εκ πρώτης όψεως, δεν γίνονται αμφότερα ταυτόχρονα. Το ΚΙΝΑΛ μοιάζει σήμερα, στην τελική ευθεία προς τις εσωκομματικές του εκλογές, με δικέφαλο αετό. Το ένα κεφάλι του κοιτάει προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Το άλλο προς τη Νέα Δημοκρατία. Όταν αναδειχθεί η καινούργια του ηγεσία, το ένα κεφάλι του -μοιραία;- θα ατροφήσει.
Ειλικρινά απορώ με τους προσκείμενους στον ΣΥΡΙΖΑ δημοσιολόγους που υποστηρίζουν τις υποψηφιότητες Γιώργου Παπανδρέου ή Νίκου Ανδρουλάκη. Δεν αντιλαμβάνονται ότι και οι δύο τους, εκλεγόμενοι, θα εφορμήσουν στην πίτα της Κουμουνδούρου; Θα διεκδικήσουν τον επαναπατρισμό όσων πασοκτζήδων φαντασιώθηκαν τον Αλέξη Τσίπρα σαν μετενσάρκωση του Ανδρέα Παπανδρέου;
Το λογικό θα ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύει, διακριτικά, τον Ανδρέα Λοβέρδο ως έχοντα προνομιακή απεύθυνση στους κεντρώους ψηφοφόρους του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ενώ η Νέα Δημοκρατία να ποντάρει στον Νίκο Ανδρουλάκη. Έστω στον ΓΑΠ.
Οι όμορες πολιτικές παρατάξεις λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Για να ανέβει το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη ή του Γιώργου Παπανδρέου, θα ροκανίσει τον ΣΥΡΙΖΑ. Για να ανέβει το κόμμα του Ανδρέα Λοβέρδου, θα κόψει ψήφους από τη Νέα Δημοκρατία.
Στην πολιτική, θα αντιτείνετε, σπανίζουν οι ευθείες διαδρομές. Οι προβλέψιμες εξελίξεις. Η πολιτική περισσότερα κοινά έχει με τη χημεία παρά με την φυσική. Στη φυσική, οι δυνάμεις αθροίζονται ή αλληλοεξουδετερώνονται. Στη χημεία, αναμειγνύοντας ουσίες φαινομενικά ασύμβατες μπορεί να έχεις το πιο απροσδόκητο, το πιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Ευλογία για το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ θα ήταν ένας από τους υποψηφίους προέδρους του να αρθεί πάνω από την ανθρωπογεωγραφία. Να υπερβεί την αριθμητική των κουκιών. Να εκπέμψει αύρα ηγέτη, ικανού να ξαναμοιράσει την τράπουλα. Να επαναπροσδιορίσει τον χώρο. Να του εμφυσήσει καινούργια δυναμική. Να γίνει πόλος έλξης για τους πολίτες, ανεξαρτήτως κομματικής προέλευσης.
Έχει πάντως παρατηρηθεί πως εκείνος που τα παίζει όλα για όλα, που ρίχνει την πιο κρίσιμη ζαριά του στην ώρα της -ούτε πιο νωρίς ούτε πιο αργά-, που έχει συνείδηση πως η επόμενη ημέρα είτε θα τού ανήκει είτε δεν θα τον περιέχει, απελευθερώνει δυνάμεις που καν ο ίδιος δεν ήξερε ότι διαθέτει. Γίνεται ενίοτε γνήσιος ηγέτης. Μακάρι. Για να αποκτήσει επιτέλους η κυβέρνηση αντίπαλο δέος. Η πολιτική επικαιρότητα ουσιαστικό ενδιαφέρον. Για να αμφιταλαντευθούμε έστω εμπρός στην κάλπη των επόμενων εθνικών εκλογών.
Χρήστος Χωμενίδης
