Ο γυναικείος λόγος στην Ξάνθη
Είναι πολύ σημαντικό για ένα κοινωνικό σύνολο να αναδεικνύει μέλη του σε κάποιον τομέα – οποιονδήποτε θα έλεγα. Στην αλυσίδα της κοινωνίας όλοι και όλες είναι απαραίτητοι και απαραίτητες, χρήσιμοι όταν επιτελούν σωστά τον ρόλο τους. Γιορτάζοντας τα εκατό χρόνια ελεύθερης ζωής έχουμε την ευκαιρία να ιχνηλατήσουμε τους δημιουργούς που ανέδειξε η Ξάνθη και η Θράκη.
Ένα πρόσωπο που εδώ και πολλά χρόνια, πάνω από δέκα, αναδείχτηκε είναι η Δήμητρα Πυργελή. Πρόσφατα δημοσίευσα το άρθρο «Μικρές ωραίες ιστορίες από τον μεγάλο κόσμο» της Δήμητρας Πυργελή, όπου σημείωνα ότι «στο πρόσωπό της συνθέτει και συνδυάζει πολλούς ρόλους, ομόκεντρους στο βιβλίο. Βιβλίο για μικρούς και για μεγάλους. Πάντοτε πίστευα ότι το καλό γραπτό δεν έχει ηλικία, ούτε απευθύνεται ορισμένη ηλικιακή ομάδα. Όλοι / όλες, ο καθένας, η καθεμιά κάτι ρουφά από το γραπτό κείμενο. Τα τελευταία χρόνια διαβάζοντας βιβλία για μικρές ηλικίες έζησα πολλές απολαυστικές ώρες ανάγνωσης».
Στο σημερινό μου κείμενο θα παρουσιάσω τρία διηγήματά της που περιέχονται σε μία σειρά τριών καλαίσθητων βιβλίων των εκδόσεων Παπαδόπουλος. Και στα τρία βιβλία υπάρχει το σύνθημα:
«Ιστορίες γεμάτες νοσταλγία / και αισιόδοξα μηνύματα /μας ταξιδεύουν νοερά»
Στα αναφερόμενα καλαίσθητα βιβλία, που απευθύνονται σε παιδιά περίπου 10 ετών και άνω, περιλαμβάνονται διηγήματα των Θωμά Κοροβίνη, Ελπιδοφόρου Ιντζίμπελη, Μάκη Τσίτα, Φίλιππου Φιλίππου, Στέφανου Μίλεση, Εύης Τσιτιρίδου, Έλενας Αρτζανίδου, Μαργαρίτας Μυλωνάκη, Κατερίνας Καριζώνη , Χλόης Κουτσουμπέλη, Τέσυ Μπάϊλα.
Και στα τρία βιβλία συμμετέχουν ο Θωμάς Κοροβίνης, ο Ελπιδοφόρος Ιντζίμπελης και η Δήμητρα Πυργελή – τρεις εκλεκτοί δημιουργοί. Να συμπληρώσω ότι κάθε βιβλίο εικονογραφείται με ωραίο και με τρόπο που υπογραμμίζεται το κείμενο.
Η συμμετοχή της Δήμητρας σε κάθε βιβλίο: Tο διήγημα «Χωρίς ψεγάδι…» από την συλλογή « Η Ελλάδα που αγαπώ Μακεδονία» (2015), το διήγημα «Ο δάσκαλος που αλφάδιασε το μέλλον» από την συλλογή «Πατρίδες Αλησμόνητες: Μικρά Ασία – Πόντος» (2016) και το διήγημα «Ο άνθρωπος αντέχει» (2017) από τη συλλογή «Θάλασσες που μας ενώνουν» και τα τρία βιβλία από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Η Δήμητρα έχει συχνή επαφή με παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας, ως εμψυχώτρια θα έλεγα, αφηγήτρια και συνοδοιπόρος στο δρόμο της ανάγνωσης και της γραφής. Τα τρία διηγήματα διακρίνονται για τον ωραίο λόγο και την αγάπη στην ιστορία, στον πολιτισμό και στον άνθρωπο.
Το διήγημα «Χωρίς ψεγάδι…» μας ξεναγεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου και ψαύουμε μαζί της το άγαλμα ενός κούρου. Η αφήγηση καταλήγει στο σιμωνίδειο αφού μας πει πως είναι δύσκολο να γίνεις εντελώς αγαθός σε όλα – φτιαγμένος χωρίς ψεγάδι – «άνευ ψόγου τετυγμένου».
Το διήγημα «Ο δάσκαλος που αλφάδιασε το μέλλον» το θαύμασα προ ετών στο τέταρτο Δημοτικό σχολείο, για την ιστορία του οποίου μιλά. Πώς μετά τη μικρασιατική καταστροφή και έξοδο οι πρόγονοί μας ήρθαν εδώ στην Ξάνθη και έκαναν τα πάντα για να μάθουν τα παιδιά τους γράμματα και να αποκτήσουν σχολείο – παράγκες στην αρχή. Ιδιαίτερα συγκινήθηκα με την αναφορά στον μεγάλο δάσκαλο της Ξάνθης, τον Γαβριήλ Κούρκουλα – που τον πρωτοσυνάντησα στα γραπτά του Στέφανου Ιωαννίδη και στα «Θρακικά Χρονικά».
Το τρίτο διήγημα «Ο άνθρωπος αντέχει» μας οδηγεί στην αρχαιοελληνική μυθολογία, στον Ηρακλή, στα Άβδηρα και τα ανθρωποφάγα άλογα του Διομήδη. Με συναρπαστική μαεστρία ξαναδιαβάζουμε μια παλιά ιστορία. Το επιμύθιο, η φράση του Νίκου Καζαντζάκη: «Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν, ο άνθρωπος αντέχει».
Το κείμενό μου το δημοσιεύω, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, θέλοντας στο πρόσωπο της Δήμητρας Πυργελή να τιμήσω τις ξανθιώτισσες και θρακιώτισσες δημιουργούς – άξιες των εκατό χρόνων ελεύθερης Ξάνθης και Θράκης.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΓΩΝ ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΥΡΓΕΛΗ
(2018) Ο παππούς Ευτύχης, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη
(2016) Ταξίδεψε μαζί μου, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη
(2014) Καπετάνιος στην μπανιέρα, Καλειδοσκόπιο
(2014) Μικρές ιστορίες για το μεγάλο μας κόσμο, Παρρησία
(2014) Τα δύο αδέρφια και το φεγγάρι, Μεταίχμιο
(2009) Η μικρή μπότα του Αϊ-Βασίλη, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2018) Μικρές καληνύχτες 3, Μεταίχμιο
(2017) Η Ελλάδα που αγαπώ: Θάλασσες που μας ενώνουν, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
(2016) Πατρίδες αλησμόνητες, Μικρά Ασία – Πόντος, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
(2015) Η Ελλάδα που αγαπώ: Μακεδονία, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Μεταφράσεις
(2019) Corderoy, Tracey, Το παιδί και η αρκούδα, Τζιαμπίρης – Πυραμίδα
Θανάσης Μουσόπουλος
Φιλόλογος-συγγραφέας-ποιητής
