Οι διακοπές για τους ηλικιωμένους αλλά και το σύνολο του πληθυσμού δεν είναι μόνο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής, αλλά πανανθρώπινο δικαίωμα
Τα μέλη του ΚΑΠΗ Ξάνθης δίνουν το παράδειγμα και διεκδικούν δικαίωμα στην ζωή και την διασκέδαση
Το 2013 το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) δημοσίευσε μια άκρως ενδιαφέρουσα έρευνα για τον τουρισμό για άτομα τρίτης ηλικίας. Σύμφωνα με αυτήν, η τουριστική δραστηριότητα στην Ευρώπη εμφανίζει στασιμότητα. Η μόνη πληθυσμιακή ομάδα που αυξάνει τον αριθμό των ταξιδιών της και την ταξιδιωτική δαπάνη είναι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών. Το ποσοστό των ταξιδιωτών που θα αντιστοιχεί σε ηλικιωμένους αναμένεται να αυξηθεί από 15% που ήταν το 2010, σε 26% το 2030 και 32% το 2050. Κατά την ίδια μελέτη, η Ελλάδα έχει την δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά την Ουγγαρία ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ αναφορικά με την παροχή υποδομών φιλικών προς τους ηλικιωμένους, από την προσβασιμότητα δημόσιων χώρων μέχρι εκείνη των ξενοδοχείων.
Τουρισμός τρίτης ηλικίας δεν είναι μόνο το ΚΑΠΗ και οι εκδρομές των ενοριών
Οι περισσότεροι έχουμε την στερεοτυπική εικόνα που συνοδεύει τους ηλικιωμένους και τον τουρισμό τρίτης ηλικίας στην Ελλάδα. Το μυαλό συνήθως πάει σε ιαματικά λουτρά, εκδρομές του ΚΑΠΗ και των εκκλησιαστικών ενοριών. Όπως αναφέρουν ψυχολόγοι-γεροντολόγοι, δεν υπάρχει η εικόνα ενεργούς γήρανσης στον τουρισμό τρίτης ηλικίας. Το γήρας έχει συνδεθεί με την ανημπόρια, την απόσυρση από την ζωή, την κατάθλιψη, την μοναξιά και την ασθένεια. Στον σημερινό εβδομηντάρη, όμως, έχουν προστεθεί δέκα υγιή χρόνια σε σχέση με κάποιον συνομήλικό του πριν από 30 χρόνια, που σημαίνει ότι παραμένει υγιής και ενεργός. Η διασφάλιση του δικαιώματος των ατόμων τρίτης ηλικίας στις διακοπές είναι όμως παραγνωρισμένη στην χώρα μας. Τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού του ΕΟΤ αρχικά και του υπουργείου Τουρισμού αργότερα έχουν σταματήσει από το 2014. Ένα εργαλείο που έδινε την δυνατότητα να ταξιδέψουν σε ηλικιωμένους, αγρότες, εργάτες βαριάς βιομηχανίας, που ενδεχομένως δεν είχαν κάνει ποτέ ξανά τουρισμό. Η έρευνα μάλιστα αποκαλύπτει ότι ο κοινωνικός τουρισμός δημιουργούσε μια μορφή εκπαίδευσης στο ταξιδεύειν, και έτσι ο επωφελούμενος ξαναπήγαινε πλέον ως κανονικός τουρίστας και μάλιστα ως καλός καταναλωτής. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, ολοένα και περισσότερα κράτη εφαρμόζουν πολιτικές για την ισότιμη πρόσβαση των ανθρώπων τρίτης ηλικίας στον τουρισμό, ενισχύοντας κυρίως τον αγροτουρισμό, τον περιπατητικό τουρισμό, τον πολιτιστικό ή θρησκευτικό τουρισμό.
Δεν θέλουν να τεθούν στο περιθώριο της ζωής οι ηλικιωμένοι του ΚΑΠΗ Ξάνθης
Εφόσον όμως η ύπαρξη υποδομών και ανάλογων προγραμμάτων σπανίζει στην χώρα μας, οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας προσπαθούν να εκμεταλλευτούν με κάθε δυνατό τρόπο τα τελευταία χρόνια της ζωής τους και να τα ζήσουν όχι στην απομόνωση και την αποξένωση, αλλά διασκεδάζοντας και απολαμβάνοντας τις χαρές της ζωής. Στο ΚΑΠΗ Ξάνθης, το ένα από τα τρία στον νομό (τα άλλα δύο σε Άβδηρα και Σταυρούπολη) με το οποίο και καταφέραμε να επικοινωνήσουμε, είναι εγγεγραμμένοι 6.490 ηλικιωμένοι. Ασφαλώς και δεν είναι ενεργά μέλη όλοι, αλλά είναι αρκετοί αυτοί που δίνουν το παρών σε πάσης φύσεως εκδηλώσεις και κυρίως στις εκδρομές που διοργανώνονται. Όπως μας ανέφεραν οι κυρίες που εργάζονται στο ΚΑΠΗ, οι Ξανθιώτες της τρίτης ηλικίας απαιτούν όσο το δυνατόν περισσότερες εκδρομές. Η επόμενη είναι προγραμματισμένη για τις 29 Αυγούστου, ένα τριήμερο στην Σαμοθράκη, με την συμμετοχή να γεμίζει ήδη δύο λεωφορεία.
Σε πρόγραμμα που πραγματοποίησε το ΚΑΠΗ Ξάνθης προκειμένου να κάνουν τα μπάνια τους τα μέλη του, δόθηκε η δυνατότητα δωρεάν μετάβασης στο Μυρωδάτο κάθε μέρα για 10 συνολικά μπάνια. Η συμμετοχή ήταν κι εκεί ικανοποιητική, με δύο λεωφορεία από την Ξάνθη και ένα από τα Κιμμέρια. Μάλιστα χθες, παρά την κακοκαιρία, 10 θαρραλέοι ηλικιωμένοι πήραν την κιθάρα τους και έναν τραγουδιστή και κατηφόρισαν για την παραλία, αψηφώντας τον καιρό. Το μόνο τους παράπονο είναι που μερικές φορές αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους υπόλοιπους λουόμενους, όπως για παράδειγμα στο μπαράκι με το οποίο συνεργάζεται το ΚΑΠΗ, όπου τους παροτρύνουν να κάτσουν πιο πίσω, ώστε να πάρουν τις πρώτες θέσεις οι τουρίστες από την Βουλγαρία. Τα άτομα τρίτης ηλικίας δεν επιθυμούν τον οίκτο μας, αλλά μόνο τον σεβασμό μας και τα ίσα δικαιώματα στην διασκέδαση και τον τουρισμό.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ