Α. Χαρακτηριστικό γνώρισμα των Κλάδων του Εργατικού Δικαίου, του Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας και της Κοινωνικής Πολιτικής είναι η πανσπερμία των κανονιστικών διατάξεων λόγω του δυναμισμού των κοινωνικών σχέσεων και την ανάγκη διαρκούς ρύθμισής τους από την Πολιτεία κατά τρόπο, ώστε ακόμα και η ιδέα περί κωδικοποίησης σε ενιαίο κείμενο να έχει ξεπερασθεί από τις διατάξεις, που στο …μεταξύ θα έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Ωστόσο η ανάγκη για την ύπαρξη ενός Κώδικα Εργασίας και Απασχόλησης, καθώς και ενός Κώδικα Κοινωνικής Ασφάλειας (για τους κλάδους κοινωνικών ασφαλίσεων, υγείας και πρόνοιας), είναι και θα παραμείνει μεγάλη.
Στην Χώρα μας σωστά το μαντέψατε ! λόγω της εγγενούς απέχθειας του πολιτικού συστήματος σε ό,τι οργανωμένο και πειθαρχημένο, που δεν θα επιτρέπει παρεμβάσεις αντίθετες προς τις στρατηγικές επιλογές ενός ενοποιητικού και κωδικοποιητικού σύνολου κανόνων (α) δεν υπάρχει Κώδικας για την Εργασία και την Απασχόληση, (β) δεν υπάρχει Κώδικας Κοινωνικής Ασφάλειας. Ήταν πάντα έτσι όμως;
Β. 1. Πρόσφατα ανέγνωσα το ογκώδες δίτομο σχεδόν αυτοβιογραφικό έργο του Καθηγητή, Δρ Λουκά Παν. Πάτρα, “Μνήμη προσώπων και γεγονότων” (Εκδόσεις Ηρόδοτος, Αθήνα 2014),που αποτελεί την εξιστόρηση των καμπών της μεταπολεμικής Ελλάδας και με την παρουσία και συμμετοχή του ιδίου βάσει καταδικαζόμενων έκτοτε και πάντα εσφαλμένων προσωπικών πολιτικών επιλογών του παρουσιαζομένων και αυτοκριτικά.
Στον Α’ Τόμο (σελ. 389 επ.) του έργου με μεγάλη έκπληξή μου εντόπισα την μόνη, πρώτη και τελευταία, απόπειρα να θεσπισθεί Κώδικας Κοινωνικής Ασφάλειας στην Χώρα τον Μάιο 1970. “Υπουργός” Κοινωνικών Υπηρεσιών της πρώτης Χούντας του Γ. Παπαδόπουλου ήταν ο εισηγητής στο “Υπουργικό Συμβούλιο” του Σχεδίου Εθνικής Πολιτικής Κοινωνικής Ασφάλειας και ο συντάκτης του Σχεδίου Κώδικα Κοινωνικής Ασφάλειας απαρτιζόμενου από 250 άρθρα, καθώς και μέλος της Ομάδας Εργασίας για τις φραστικές διορθώσεις στο τελικό κείμενο του Σχεδίου. Μολονότι το τελικό κείμενο του Σχεδίου υπογράφθηκε από τα μέλη του “Υπουργικού Συμβουλίου” διά περιφοράς, δεν προχώρησε η έκδοση και η δημοσίευση του Σχεδίου ως Νομοθετικού Διατάγματος. Ο λόγος; Ας καταφύγουμε στην πηγή της πληροφόρησής μας, την ζωηρή και διαυγή γραφή του υπερενενηντακοντούτη Καθηγητή.
Έτσι απλά εγκαταλείφθηκε μία συστηματικά μελετημένη, στερεά θεμελιωμένη και αναγκαία αναμορφωτική πράξη Πολιτικής, που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί επαναστατική (…) [σ. 392] (…) Όπως προκύπτει από τα πράγματα ο αντιβασιλιάς στρατηγός Γεώργιος Ζωϊτάκης ενημέρωσε τον πρωθυπουργό [σημ.: εννοεί τον Γεώργιο Παπαδόπουλο] και τους κύριους συνεργάτες του ότι ο Στρατός δεν συμφωνεί να συντελεσθεί μίας τέτοιας έκτασης μεταβολή και ότι δεν προτίθεται να υπογράψει και να εκδώσει τέτοιο νομοθέτημα”.
2. Κατά τον συγγραφέα οι αντιδράσεις κατά του Σχεδίου τότε (05.1970) προήλθαν από τον “Υπουργό” Οικονομικών, Αδαμάντιο Ανδρουτσόπουλο, διορισμένο “Πρόεδρο Κυβερνήσεως” της δεύτερης Χούντας του Δημήτρη Ιωαννίδη και “Πρωθυπουργό” της Τουρκικής Εισβολής και Κατοχής στην Κύπρο το 1974, και τους διορισμένους από την Χούντα συνδικαλιστές επικεφαλής στην ΟΤΟΕ και την ΑΔΕΔΥ με κύριο μέλημα να μην συγχωνευθούν τα Επικουρικά Ταμεία των Τραπεζών και των Δημοσίων Υπαλλήλων, καθώς και τα Επικουρικά Ταμεία του μόνιμου προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων (τα τρία Μετοχικά Ταμεία, Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας).
Η κλιμακούμενη κορύφωση του “δράματος” κατά τον συγγραφέα, που οδήγησε στην μη θέσπιση του Σχεδίου, έφθασε να απαιτεί στο όλο σκηνικό μέχρι και … τανκς (!) (“αξεσουάρ” πολύ συνηθισμένο άλλωστε εκείνη την εποχή για την υλοποίηση πολιτικών στόχων…) :”(…) [σ.395] Όταν τού τό ζήτησα τηλεφωνικώς ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων [Οδυσσέας Αγγελής] μέ δέχθηκε αμέσως στο Πεντάγωνο (…) και μέ ρώτησε (…) “Τι θα συζητήσουμε;” Τού είπα με εύθυμη διάθεση “Ήρθα να σάς ζητήσω να μού δανείσετε λίγα τανκς.” “Μπα, και συ τανκς θέλεις; Και τι θα τά κάνεις τα τανκς;”. Τού ανταπάντησα “(…) Είναι όμως ευκαιρία να δοθεί μία λύση και στο θέμα αυτό, που εκ των πραγμάτων θα τεθεί. (…)”.
Γ. “Δίδαγμα : το ασφαλιστικό στη Χώρα μας δεν λύνεται ούτε με …τανκς !” θα μπορούσε να πει κανείς αστειευόμενος, όμως η αλήθεια είναι αλλού. Σε καμμία φάση της η κοινωνία και οι ομάδες πίεσης εντός της στην Χώρα δεν δέχονταν υποχωρήσεις από τα “κεκτημένα”, ακόμα και εάν το σύστημα τελικώς θα κατέρρεε από την διατήρησή τους: σάς θυμίζει τίποτα αυτό;
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ
