Σχέδιο αναβίωσης του νερόμυλου και της γύρω περιοχής από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Λυδία Καρρά: «Η Ξάνθη είναι πράγματι η αρχόντισσα του Βορρά και ο νερόμυλος είναι μια ευκαιρία να αναβιώσει το παρελθόν της»
Τον περασμένο Μάιο το «Ε» έκανε ένα εκτενές ρεπορτάζ για τον παλιό νερόμυλο της Παλιάς Πόλης πλάι στον Κόσυνθο, στην περιοχή που είναι ευρύτερα γνωστή στους Ξανθιώτες ως ‘’Νησάκι’’. Οι παλιότεροι θυμούνται νοσταλγικά την ταβέρνα ‘’Νησάκι’’, στην οδό Πινδάρου. Ένα παλιό κτήριο γεμάτο αναμνήσεις και πρόσωπα, στα στενά σοκάκια της Παλιάς Πόλης, λίγο πριν το ‘’Μονοπάτι της Ζωής’’. Απέναντι, ο παλιός νερόμυλος. Ένα πετρόκτιστο διώροφο κτήριο ακριβώς πάνω από τον ποταμό Κόσυνθο, ‘’πνιγμένο’’ μέσα στα τεράστια καταπράσινα πλατάνια, με μια θέα μοναδική, παρότι βρίσκεται δίπλα στο κέντρο της πόλης. Μετά κάποιες πρώτες προσπάθειες αναστήλωσης του κτηρίου και μια εκμίσθωση για την λειτουργία αναψυκτηρίου, η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε λόγω των εργασιών για την κατασκευή της πεζογέφυρας. Τώρα που η πεζογέφυρα ολοκληρώθηκε, αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον για τα κτίσματα αυτά που ανήκουν στην Μητρόπολη Ξάνθης.
Αναβολή διαγωνισμού για την εκμίσθωση, μεγαλύτερα σχέδια για τον χώρο
Για χθες είχε οριστεί ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για την εκμίσθωση των ακινήτων της οδού Πινδάρου, ο οποίος αναβλήθηκε λόγω κάποιων ζητημάτων που προέκυψαν από τον δήμο Ξάνθης και την Εφορία Νεωτέρων Μνημείων. Πριν λίγες μέρες υπήρξε μία θετική εξέλιξη στην όλη υπόθεση, με την παρουσία στην πόλη μας της κας Λυδίας Καρρά, από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Η κα Καρρά βρέθηκε στην Ξάνθη για την ολοκλήρωση των διαδικασιών για το πρόγραμμα «Μονοπάτια Πολιτισμού», που θα περιλαμβάνει μονοπάτια συνολικού μήκους 100 περίπου χλμ., μέσα στα οποία εντάσσεται και το ‘’Μονοπάτι της Ζωής’’. Με την επιλογή μιας σειράς διαδρομών, την μελετημένη σηματοδότηση, που έχει βραβευθεί ευρωπαϊκά, και την επικοινωνία τους, το πρόγραμμα ξανακάνει τα μονοπάτια προσβάσιμα και ελκυστικά, τονώνοντας έτσι τις τοπικές οικονομίες με ένα σημαντικό παράγοντα αειφόρου ανάπτυξης –τον περιπατητικό τουρισμό– και προσφέροντας στον επισκέπτη την ευκαιρία να ανακαλύψει τα τοπικά προϊόντα και τις ομορφιές της περιοχής.
Ποια είναι η Ελληνική Εταιρεία;
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού αγωνίζεται από το 1972 για το περιβάλλον και τον πολιτισμό της χώρας μας. Για το περιβάλλον, λόγω της πολυσύνθετης κρίσης που περνά ο κόσμος μας -οικολογικής και περιβαλλοντικής. Για τον πολιτισμό, διότι αφ’ ενός τα αίτια της περιβαλλοντικής κρίσης είναι πολιτισμικά και αφ’ ετέρου γιατί τα μνημεία και άλλα δημιουργήματα παραδοσιακών κοινωνιών είναι συνήθως καθ’ αυτά αξιοθαύμαστα, όμως συχνά ενσαρκώνουν και μια στάση ζωής που έχει πολλά να προσφέρει στους σημερινούς περιβαλλοντικούς προβληματισμούς. Γι’ αυτόν άλλωστε τον λόγο η Ελληνική Εταιρεία εξ’ αρχής ενδιαφέρθηκε και ενδιαφέρεται όχι μόνο για τον παραδοσιακό αλλά και για τον σύγχρονο πολιτισμό. Η Ελληνική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1972 (μετά από 2 χρόνια προετοιμασίας) από τον Κώστα και την Λυδία Καρρά, κατοίκους του Λονδίνου, ως αντίδραση στις τεράστιες καταστροφές που επέφερε η δικτατορία τόσο στον φυσικό πλούτο όσο και στην αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας. Ήταν η εποχή της αντιπαροχής, όταν η μία μετά την άλλη οι ιστορικές πόλεις γκρεμίζονταν για πάντα. Από το ξεκίνημα οι στόχοι επικεντρώθηκαν στην προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και της φύσης και γενικότερα σε κάθε τι που περιβάλλει τον άνθρωπο και επηρεάζει την ζωή του. Με την Ελληνική Εταιρεία συνεργάζονται διακεκριμένοι επιχειρηματίες της διασποράς και επιφανή ιδρύματα, όπως το Ίδρυμα Νιάρχου, Λάτση, Ωνάση κ.ά. Οι διεθνείς διακρίσεις και η εκπροσώπηση των βραβείων Europa Nostra καταδεικνύουν το σοβαρό έργο που επιτελείται όλα αυτά τα χρόνια.
«Η Αρχόντισσα του Βορρά» της Λυδίας Καρρά
Η Λυδία Καρρά σπούδασε Κοινωνιολογία στο Παρίσι και ∆ιεθνείς Σχέσεις στο University College του Λονδίνου, συνεχίζοντας μεταπτυχιακές σπουδές στον Κλασικό και Βυζαντινό Πολιτισμό. Μελέτες της έχουν εκδοθεί από την UNESCO και από Πανεπιστήμια του εξωτερικού. Μαθήτευσε στο Λονδίνο για μια πενταετία κοντά σε διακεκριμένους Βρετανούς σκηνοθέτες και από το 1985 αφοσιώθηκε στην σκηνοθεσία και παραγωγή ταινιών ντοκιμαντέρ. Η γνωριμία της με την Ξάνθη ήρθε λίγο πριν το 1999, όταν γύρισε το ντοκιμαντέρ «Ξάνθη, η αρχόντισσα του Βορρά». Όπως είπε η ίδια στο «Ε»: «Θεωρώ την Ξάνθη την ομορφότερη πόλη της Θράκης και της περιοχής, με την Παλιά Πόλη να της δίνει ένα ξεχωριστό χαρακτήρα». Όταν βρέθηκε πρόσφατα ξανά στην πόλη μας για τα «Μονοπάτια Πολιτισμού», άνθρωποι που συνεργάζονται μαζί της, όπως ο Νίκος Γερμαντζίδης, ο Θόδωρος Σαρρής και ο Ορέστης Μπόσκος, μαζί με νέους ανθρώπους την παρότρυναν να επισκεφθεί τον παλιό νερόμυλο. Κατά ευτυχή συγκυρία, πριν λίγο καιρό είχε θαυμάσει την εξαίρετη αναστηλωτική εργασία της αρχιτέκτονα Αγγέλας Γεωργαντά στους παραδοσιακούς νερόμυλους του οικισμού Αγίου Γερμανού στις Πρέσπες. Συγκρίνοντας τις δύο περιπτώσεις και βλέποντας την θέρμη και διάθεση των Ξανθιωτών συνεργατών της για το έργο, αποφάσισε να προτείνει στον Μητροπολίτη Ξάνθης την ανάληψη των εργασιών.
Νερόμυλος, αναψυκτήριο και πωλητήριο με νέα τουριστική πνοή
Η κα Καρρά συνάντησε εκτάκτως τον Μητροπολίτη, προτείνοντάς του να αναλάβει η Ελληνική Εταιρεία την αναστήλωση των χώρων, με ιδιωτικές χορηγίες ιδρυμάτων, για την επαναλειτουργία του παλιού νερόμυλου, την λειτουργία μιας καφετέριας-ψησταριάς, όπως λειτουργούσε και παλιότερα, και ενός εκθεσιακού χώρου-πωλητηρίου, κατά τα πρότυπα όλων των παραδοσιακών κτισμάτων που ανακαινίζονται στην Ευρώπη. Όπως μάλιστα μας ανέφερε: «Αναστηλώσαμε πριν λίγα χρόνια τους τρεις παλιούς ανεμόμυλους της Πάτμου, ένα ‘’σήμα κατατεθέν’’ του νησιού, και σήμερα σημειώνουν τεράστια επισκεψιμότητα». Η κα Καρρά τόνισε επίσης ότι οι εργασίες αναστήλωσης και ανάδειξης ενός μνημείου είναι μια δουλειά ιδιαίτερα απαιτητική, με την τεχνογνωσία και τις διασυνδέσεις της Ελληνικής Εταιρείας με κορυφαίους επιστήμονες του χώρου να διασφαλίζουν ότι θα γίνει μία μοναδική δουλειά. Η ίδια επίσης δήλωσε γοητευμένη με το σημείο που βρίσκεται ο νερόμυλος, θεωρώντας το έναν χώρο που μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς της Παλιάς Πόλης. Μετά την θετική στάση της Μητρόπολης Ξάνθης, αναμένεται το επόμενο διάστημα να συνταχθεί μελέτη από την κα Αγγέλα Γεωργαντά ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κας Καρρά, μέχρι τον Απρίλιο θα μπορέσει να ολοκληρωθεί η μελέτη και το πιθανώτερο θα είναι να έχει βρεθεί και η χορηγία, με το Ίδρυμα Νιάρχου αρχικά να δείχνει πρόθυμο να αναλάβει τα έξοδα, χωρίς να αποκλείονται και συμμετοχές άλλων επιχειρηματιών και Ιδρυμάτων, όπως σημείωσε η ίδια.
Μια μοναδική ευκαιρία που μπορεί να δώσει μία ξεχωριστή πνοή στον χώρο, μετατρέποντάς τον σε πόλο έλξης τουριστών, μαζί με την παράλληλη ανάδειξη του μονοπατιού.
