Η Νίκη της… Ξάνθης ‘’ταξίδεψε’’ την Ελλάδα πιο γρήγορα και από… την σκιά της
Νέα έργα από έναν εμπνευσμένο καλλιτέχνη της «τέχνης των σκουπιδιών»
Ένα παιχνίδι με τις σκιές γίνεται ξαφνικά ένα έργο τέχνης, άκρως ιδιαίτερο. Εκεί όπου πέφτει το φως δίνει εικόνα. Εικόνα γνωστή, φιγούρες αγαπημένες, παραστάσεις που ξυπνούν συναισθήματα και μνήμες. Φως και σκοτάδι μπλέκονται και συνεργάζονται τόσο αρμονικά, αλλά και τόσο ανταγωνιστικά. Ο Τριαντάφυλλος Βαΐτσης, ο πρωτοποριακός καλλιτέχνης που από την Λάρισα ρίζωσε στην Ξάνθη, θέλησε για ακόμη μια φορά να κάνει το πανελλήνιο να μιλά για τις… σκιές του.
Η Νίκη της… Ξάνθης
Τον ‘’γύρο’’ της Ελλάδας μέσω.. διαδικτύου έκανε η νέα δημιουργία του Τριαντάφυλλου, που προκάλεσε αίσθηση για την πρωτότυπη ιδέα της. Το «Ε» επισκέφθηκε το «Σπίτι της Σκιάς» στην οδό Μαυρομιχάλη 3 στο προκαθορισμένο ραντεβού. 10:23. Αυτός ο αριθμός έγινε λογοπαίγνιο τις τελευταίες μέρες στο στόμα των φίλων και θαυμαστών του Τριαντάφυλλου. 10:23 είναι η ακριβής ώρα που η νέα ‘’κάτοικος’’ της Ξάνθης βγαίνει για να ποτίσει τα λουλούδια της. Αν δεν καταλάβατε ακόμη, θα μας εξηγήσει ο ίδιος ο δημιουργός της: «Η ‘’Νίκη της Ξάνθης’’ είναι το πρώτο μου ηλιακό γλυπτό. Πρόκειται για ένα άμορφο ανάγλυφο έργο στον τοίχο του ‘’Σπιτιού της Σκιάς’’. Δίπλα στον ανάγλυφο τοίχο υπάρχει μια ζωγραφισμένη γλάστρα με λουλούδια. Επειδή λοιπόν τα λουλούδια θέλουν νερό, καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού, μια γυναίκα, ‘’η Νίκη της Ξάνθης’’, θα βγαίνει στις 10:23 κάθε πρωί για να τα ποτίσει. Η γυναίκα αυτή θα είναι η σκιά του ‘’άμορφου’’ γλυπτού, που θα παράγεται από το φως του ήλιου». Το χρονικό διάστημα της σκιάς στο τέλειο σχήμα της είναι περίπου 3 με 4 λεπτά, ενώ είναι αναγνωρίσιμη για 20 λεπτά περίπου, με τα χαρακτηριστικά της να αλλοιώνονται όσο απομακρυνόμαστε από τη χρονική στιγμή 10:23. Είναι επίσης χαρακτηριστικό να αναφέρω πως η τέλεια σκιά σχηματίζεται στις 10:23 της 19ης Ιουλίου. Κάθε μέρα πριν και μετά από την 19η Ιουλίου, η γωνία του ήλιου είναι ελάχιστα διαφορετική (το καλοκαίρι ο ήλιος είναι ψηλότερος από το χειμώνα) κι αυτό συμβάλλει σε μια ασήμαντη ημερήσια αλλαγή της σκιάς».
Τι είναι, όμως, η «τέχνη της σκιάς»;
Πρόκειται για γλυπτά που με την πρώτη ματιά δείχνουν άμορφα (δεν έχουν συγκεκριμένο σχήμα) ενώ όταν φωτιστούν από ένα ή δύο μοναδικά σημεία παράγουν αναγνωρίσιμες παραστάσεις ή μορφές. Το πώς κατέληξε στην πρωτότυπη αυτή μορφή τέχνης μας περιγράφει ο ίδιος ο καλλιτέχνης: Πριν ξεκινήσω να ασχολούμαι με την τέχνη της σκιάς, έκανα δημιουργίες από σκουπίδια (trash art). Ψάχνοντας στο διαδίκτυο να βρω τι κάνουν άλλοι με σκουπίδια, βρέθηκα τυχαία σ’ ένα έργο που συνδύαζε την τέχνη της σκιάς (shadow art) με την τέχνη από σκουπίδια. Έμεινα άφωνος. Σκέφτηκα πως ήθελα να δοκιμάσω. Τον Αύγουστο του 2010, μου ήρθε η ιδέα να φτιάξω ένα γλυπτό από σκουπίδια που θα φωτιζόταν από δύο πλευρές και θα έβγαζε δύο σκιές, οι οποίες θα χαρακτηρίζονταν από μια αντιθετική σύζευξη. Δύο μήνες αργότερα ξεκίνησα το πρώτο γλυπτό.
Οι θεματικές ενότητες των έργων του Τριαντάφυλλου
Στο «Σπίτι της Σκιάς», μπορεί κανείς να απολαύσει τα έργα του Τριαντάφυλλου, χωρισμένα σε θεματικές ενότητες. Η πρώτη ενότητα έργων έχει κεντρικό θέμα «Αντιθέσεις». Τα έργα αυτά, επτά τον αριθμό, παράγουν δύο σκιές φωτιζόμενα από δύο σημεία. Το καλό και το κακό, η αρχή και το τέλος, η ζωή και ο θάνατος, ο κύκλος και το τετράγωνο, είναι μερικά θέματα αυτής της ενότητας. Μια δεύτερη ενότητα έργων είναι οι προσωπογραφίες. Στους τοίχους της έκθεσης θα αναγνωρίσει ο καθένας τον Δημόκριτο, τον Che, τον Lennon, την Mairilyn, τον Einstein και τον Καβάφη. Εκτός αυτών, υπάρχουν έργα με διάφορα θέματα, όπως το λευκό φόρεμα, το αγάπης φως, με την σκιά να δείχνει ένα ζευγάρι που ετοιμάζεται να δώσει ένα φιλί, ο αόρατος καβαλάρης, όπου δεν μπορεί κάποιος να αντιληφθεί από πού παράγεται ο καβαλάρης. Η νέα ενότητα έργων που κοσμούν το «Σπίτι» φέρει τον τίτλο: Ψυχή.
«Δυο ψυχές που τρέχουν, σ’ έναν αγώνα αγνώστων διαστάσεων»
Η ενότητα με κεντρικό θέμα «Ψυχή» αποτελείται από έξι έργα και επτά κείμενα–ποιήματα. Δεν είχαμε την τύχη να θαυμάσουμε όλα τα έργα, γιατί μερικά από αυτά θα μεταφερθούν στο Διεθνές Φεστιβάλ Τσόρλου στην Τουρκία, όπου θα φιλοξενηθεί προσωπική έκθεση του Τριαντάφυλλου. Στην ενότητα αυτή, ένα κείμενο αφορά το σύνολο των έργων και τα υπόλοιπα αντιστοιχούν στην κάθε δημιουργία.
«Δυο ψυχές που τρέχουν, σ’ έναν αγώνα αγνώστων διαστάσεων… κάποια στιγμή συναντιούνται. Χρησιμοποιούν τα σώματα, για να φτιάξουν μια ακόμα ψυχή. Από το τίποτα πετάγεται μια σπίθα, που αναπτύσσεται, καλλιεργείται, νιώθει, εκπέμπει και τελικά σβήνει. Μα, αν έχει επιλέξει, αφήνει πίσω της πολλά. Κληρονομιά για εκείνους που θέλουν να την πάρουν». Το πρώτο και βασικό έργο έχει τίτλο «Αναζήτηση». Η «Αναζήτηση» καλεί τον θεατή να ανακαλύψει υπαρκτές εικόνες ή να πλάσει δικές του, σε μια μεταβαλλόμενη σκιά που προκύπτει από ένα περιστρεφόμενο γλυπτό. Πρόκειται για ένα μοναδικό ταξίδι στον εσωτερικό μας κόσμο. Ο κάθε θεατής θα δει άλλες εικόνες, μέχρι κάποια στιγμή που όλοι θα δουν την ίδια σκιά, όπου αναγράφεται η λέξη «PSYCHE». Αυτή είναι η ψυχή μας. Μοναδική. Κι αξίζει να βλέπουμε την ζωή μας κι από τα δικά της μάτια…
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
chdiafonidis@empros.gr
