Θα χαθεί το 15% του ΑΕΠ έως το 2050 λόγω της μείωσης του παραγωγικού πληθυσμού
Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού στην Ελλάδα αυξάνονται, η αγορά εργασίας “στενεύει” μετά την πανδημία και οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται ολοένα περισσότερο να βρουν προσωπικό. Στο πλαίσιο του 2ου Ετήσιου Συνεδρίου του Κέντρου Κρήτης του ΟΟΣΑ για τη Δυναμική των Πληθυσμών ο Οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, Cem Özgüzel, παρουσίασε μελέτη για τις ελλείψεις δεξιοτήτων και τις αναντιστοιχίες στην ελληνική αγορά.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, το 71% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δηλώνει δυσκολία στην εξεύρεση προσωπικού, ποσοστό χαμηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ αλλά σταθερά υψηλό. Η “στενότητα” της αγοράς έχει αυξηθεί ραγδαία μετά το 2020, ενώ το ποσοστό μεταναστών στη χώρα (11%) υπολείπεται του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ (15%). Οι περισσότεροι μετανάστες διαθέτουν χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης από τους ντόπιους (26% έναντι 42%) και εργάζονται κυρίως σε χαμηλής ειδίκευσης επαγγέλματα, όπως η γεωργία, οι κατασκευές και οι υπηρεσίες. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί (45%) απασχολούνται σε θέσεις κάτω των προσόντων τους.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, Mathias Cormann, επισήμανε ότι το 56% των ανθρώπων ηλικίας 60–64 ετών εργάζεται στις χώρες του ΟΟΣΑ και πρότεινε την αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης και την κατάργηση των αντικινήτρων για συνέχιση της εργασίας. Για τον λόγο αυτό κάλεσε τις κυβερνήσεις να στηρίξουν ενεργά την υγεία και την εκπαίδευση των μεγαλύτερων εργαζομένων προκειμένου να παραμένουν υγιείς και παραγωγικοί σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη αξιοποίησης των «ανεκμετάλλευτων δεξαμενών ταλέντου», όπως τις αποκάλεσε, δηλαδή των γυναικών, των νέων και των μεταναστών. «Η αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στο επίπεδο των ανδρών θα μπορούσε να περιορίσει κατά το ήμισυ την επιβράδυνση της ανάπτυξης λόγω της γήρανσης», εξήγησε, προσθέτοντας ότι αυτό θα ισοδυναμούσε με αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως έως το 2060.
Η αύξηση της απασχόλησης στις ηλικίες 50-65 ετών αποτελεί κρίσιμο μοχλό ανάπτυξης, με σημαντικά οφέλη για το ΑΕΠ και τα δημόσια οικονομικά. Παράλληλα, οι «age-friendly jobs» μπορούν να επιτρέψουν σε περισσότερους να παραμείνουν ενεργοί και σε μεγαλύτερη ηλικία, ενώ η πρόκληση των επόμενων δεκαετιών είναι να δημιουργηθούν θεσμοί και πολιτικές που θα στηρίζουν ενεργά αυτό το νέο κοινωνικό συμβόλαιο, αντί να το αντιμετωπίζουν ως δημοσιονομική απειλή.
Η μείωση του ενεργού πληθυσμού κατά 8% έως το 2060 επηρεάζει δυσανάλογα ευάλωτες χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ιαπωνία, οι οποίες χωρίς στοχευμένες παρεμβάσεις απειλούνται λόγω γήρανσης τόσο σε επίπεδο ανάπτυξης, όσο και σε επίπεδο δημοσίων εσόδων και βιωσιμότητας των συντάξεων.
Σήμερα στην Ελλάδα οι πολίτες που βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία δεν ξεπερνούν τα 6,5 εκατομμύρια, αριθμός που θα μειωθεί κατά 30%, δηλαδή κατά δύο εκατομμύρια ως το 2050, γεγονός που συνεπάγεται μείωση του ΑΕΠ της χώρας κατά 15%.
O ΟΟΣΑ προειδοποιεί πως αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένες πολιτικές, το βιοτικό επίπεδο της χώρας θα μειωθεί δραματικά. «Χρειάζεται μια εθνική συστράτευση γύρω από αυτό, πολλές πολιτικές κατάρτισης, και αλλαγή της νοοτροπίας των επιχειρήσεων. Φαίνεται σαν πρόβλημα αλλά είναι ένα παράθυρο ευκαιρίας» τόνισε ο πρόεδρος του Κέντρου Κρήτης του ΟΟΣΑ, Άρης Αλεξόπουλος.
