Πρώτη δράση με τεστ μνήμης και συμβουλευτική για την άνοια το Σάββατο-Την προσέγγιση της πρόσληψης και τον τρόπο που σχεδιάζει την παρουσία στην πόλη ο σύλλογος παρουσιάζει στο «Ε» η πρόεδρος του ΔΣ, Στέλλα Παπαδοπούλου
Στο τρίπτυχο υποστήριξη-ενδυνάμωση-ενημέρωση των συμπολιτών μας- ασθενών Αλτσχάιμερ αποβλέπει το νεοσύστατο Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Νομού Ξάνθης. Η αρχή θα γίνει με την πρώτη δράση, που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2025, από τις 10:30 έως τις 13:00, στην «Οικία Μάνου Χατζιδάκι» υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Ξάνθης. Επίσης, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Μήνα Alzheimer θα προσφερθούν δωρεάν τεστ μνήμης και συμβουλευτική για την άνοια σε άτομα άνω των 60 ετών-θα ακολουθηθεί σειρά προτεραιότητας-.
Η επιστημονική ομάδα της εκστρατείας συγκροτείται από τον ειδικό νευρολόγο, Παναγιώτη Στοϊλούδη, την ψυχίατρο-ψυχοθεραπεύτρια, Αθανασία Πουλουτίδου και την νευροψυχολόγο -λογοθεραπεύτρια ενηλίκων, Στέλλα Παπαδοπούλου.
Κατά τη διάρκεια της δράσης, οι πολίτες θα μπορούν να προμηθευτούν τα τρία νέα ενημερωτικά φυλλάδια του Σωματείου: Άνοια : Τα 10 προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσουμε, οι 14 τροποποιήσιμοι παράγοντες για την πρόληψη της άνοιας, η νοητική ενδυνάμωση στην άνοια.
Επιπλέον, η νευροψυχολόγος και πρόεδρος, Στέλλα Παπαδοπούλου ενημέρωσε στο «Ε» πως στα μέσα Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί ομιλία με βιωματικό εργαστήριο για τους φροντιστές στο Γηροκομείο «Ο Μέγας Βασίλειος» στο πλαίσιο της εβδομάδας ψυχικής υγείας της περιφέρειας της διεύθυνσης υγείας Ξάνθης. Παράλληλα παρουσίασε στο «Ε» την προσέγγιση της πρόσληψης και τον τρόπο που σχεδιάζει την παρουσία στην πόλη ο σύλλογος.
Με ποιο σκεπτικό αποφασίσατε τη σύσταση του συλλόγου στην Ξάνθη;
Ο Σύλλογος ιδρύθηκε το 1998 από την Πένυ Μιχαηλίδου. Μέχρι το 2017 περίπου-όταν άλλαξε η προεδρία- είχε πολλές δράσεις. Εμείς αναλάβαμε από το καλοκαίρι του 2025.
Ποιες δράσεις και παρεμβάσεις προγραμματίζετε;
Στόχος είναι να οργανωθούν δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για την άνοια, τα λεγόμενα ‘’café alzheimer’’, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα να βρίσκονται οι φροντιστές μαζί με τους ασθενείς και τα άτομα από μία επιστημονική ομάδα. Επίσης, προγραμματίζουμε να γίνουν ομάδες νοητικής ενδυνάμωσης για τους ασθενείς, ομάδες ψυχοεκπαίδευσης των φροντιστών και πολλές ακόμη δράσεις ενημέρωσης, που θα περιλαμβάνουν δωρεάν τεστ μνήμης αποβλέποντας στην ανίχνευση των προβλημάτων μνήμης για άτομα που δεν έχουν διαγνωστεί ακόμη, άνω των 60 ετών.
Ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες που προδιαθέτουν για τη νόσο Αλτσχάιμερ; Είναι δυνατή η πρόληψη;
Ξεκινώντας αντίστροφα, από το κομμάτι της πρόληψης της άνοιας, ενημερώνω πως θα έχουμε και έντυπο ενημερωτικό υλικό το Σάββατο. Έχουμε 14 τροποποιήσιμους παράγοντες, οι οποίοι αν αντιμετωπιστούν μπορούμε να γλιτώσουμε μέχρι και 40 έως 45% του κινδύνου εμφάνισης άνοιας. Αναλυτικά αυτοί οι παράγοντες είναι η σωματική αδράνεια, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η υπέρταση, η κοινωνική απομόνωση, η κατάθλιψη, το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και πνευματικής διέγερσης, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η απώλεια ακοής, οι τραυματισμοί στο κεφάλι, η «κακή χοληστερόλη», η μυωπία ή απώλεια όρασης, διαβήτης τύπου 2 σύμφωνα με την σχετική μελέτη.
Υπάρχουν φαρμακευτικές ή μη θεραπείες για τη νόσο; Αν ναι, ποιες είναι αυτές;
Υπάρχει η νοητική ενδυνάμωση που προαναφέραμε βασισμένη στη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, στην ικανότητα να αλλάζει, να μην είναι στατικός, να εξυπηρετεί τις συνδέσεις ανάμεσα στα νευρικά κύτταρα, να αναδιοργανώνεται και να προσαρμόζεται ως έναν βαθμό ακόμη και σε καταστάσεις βλάβης. Η νοητική ενδυνάμωση περιλαμβάνει δράσεις και ασκήσεις που βοηθούν τον εγκέφαλό μας να παραμένει δραστήριος και να μένει σε φόρμα, όπως η σωματική άσκηση κρατά δυνατό το σώμα. Συνεπώς, σε αυτή την περίπτωση προχωρούμε σε ασκήσεις μνήμης, λόγου, προσοχής, αντίληψης, κρίσης και άλλων γνωστικών λειτουργιών, γίνεται θεραπεία μέσω των τεχνών, «θεραπεία δια αναμνήσεων», πηγαίνουμε στην μακροπρόθεσμη μνήμη. Τέλος, ακολουθούν ασκήσεις επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
Ποια είναι ενδεικτικά τα πρώτα- αρχικά συμπτώματα που πρέπει να μας υποψιάζουν; Σε ποιο στάδιο επισκεπτόμαστε τον γιατρό;
Παρατηρούμε κάποιες μικρές αλλαγές που, αν τις εντοπίσουμε, πρέπει να ζητήσουμε βοήθεια. Στα κύρια συμπτώματα συγκαταλέγονται οι αλλαγές στην μνήμη που δυσκολεύουν την καθημερινότητα. Για παράδειγμα σε περιπτώσεις που ξεχνάμε ονόματα, ημερομηνίες, ραντεβού χρειαζόμαστε συνεχείς υπενθυμίσεις. Το δεύτερο σύμπτωμα είναι οι δυσκολίες στις καθημερινές δραστηριότητες που μέχρι προηγουμένως ήταν απλές και οικείες, το να ψωνίσουμε, να φτιάξουμε ένα γεύμα, όλα αυτά αρχίζουν να μας δυσκολεύουν, εντοπίζουμε δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων και στην οργάνωση της σκέψης μας, στη διαχείριση οικονομικών, στη λήψη αποφάσεων, ακόμη και σε ένα απλό τηλεφώνημα. Άλλες φορές διαπιστώνουμε μείωση ή απώλεια ενδιαφέροντος, δηλαδή το άτομο χάνει το κίνητρο και τη διάθεση να παίρνει μέρος σε κοινωνικές συναναστροφές, με αποτέλεσμα σταδιακά να αποσύρεται και από το κοινωνικό περιβάλλον. Οι γλωσσικές δυσκολίες, η εύρεση της σωστής-κατάλληλης λέξης είναι επίσης συχνό φαινόμενο. Ο προσανατολισμός στον χώρο και στον χρόνο συναντάται αρκετές φορές, καθώς κάποιος μπορεί να χαθεί σε γνώριμα μέρη, να μπερδέψει ημερομηνία ή έτος. Η συχνή απώλεια αντικειμένων αποτελεί άλλο ένα σύμπτωμα, όταν δεν θυμάται κάποιος πού έβαλε αντικείμενα που χρησιμοποιεί κάθε μέρα. Επιπλέον, εξασθενεί η κρίση του, δυσκολεύεται να εκτιμήσει τις καταστάσεις, τους κινδύνους. Λογικό απότοκο είναι να κάνει κακές οικονομικές επιλογές και να δίνει μικρότερη προσοχή στην περιποίηση και την καθαριότητα. Οι αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά φέρνουν θλίψη, απώλεια ενδιαφέροντος, αδιαφορία για το περιβάλλον, κόπωση, επιθετικότητα, υπερκινητικότητα, υπερβολικές ανησυχίες. Η δυσκολία στην κατανόηση οπτικών εικόνων, στην αντίληψη του χώρου, τα προβλήματα όρασης μπορεί να είναι το πρώιμο στάδιο της άνοιας, οπότε υπάρχουν οπτικές δυσκολίες στο να διαβάσουν αυτά τα άτομα, να εκτιμήσουν αποστάσεις και φυσικά όλα σε συνδυασμό επηρεάζουν την οδήγηση ή και τον προσανατολισμό ακόμη και σε οικείο περιβάλλον.
Ποια είναι τα θετικά αποτελέσματα της φροντίδας ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ ;
Τα οφέλη δεν είναι μόνο για τον ασθενή, αλλά και για την ίδια την οικογένεια. Η φροντίδα ενισχύει την κοινωνική συμμετοχή, βλέπουμε άτομα να επικοινωνούν περισσότερο, βελτιώνεται η ποιότητα ζωής, κάτι που φέρνει ελπίδα. Τα άτομα ενεργοποιούνται και πάλι. Από μία έως τρεις φορές την εβδομάδα πρέπει να γίνεται η νοητική ενδυνάμωση, εκτός κι αν παίρνει ασκήσεις στο σπίτι ο ασθενής. Έτσι, επικοινωνεί, ενδιαφέρεται για πράγματα, συμμετέχει, συζητάει. Η διαφορά φαίνεται!
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ασθενούς που επηρεάζουν το φορτίο του φροντιστή;
Το φορτίο του φροντιστή θα επηρεαστεί από την στιγμή που θα αναλάβει όλες τις ευθύνες. Φέρει ευθύνη για την υγιεινή και τα οικονομικά, το νοικοκυριό, την προετοιμασία των γευμάτων, τη διαχείριση των ιατρικών ραντεβού του ασθενούς. Φυσικά ο φροντιστής καλείται να διαχειριστεί το συναισθηματικό φορτίο του ασθενούς, την αποδοχή, την θλίψη, την ενοχή και με μία κοινωνική απομόνωση που μπορεί να βρεθεί κι ο ίδιος.
Ποιες είναι οι πιο συχνές μορφές παρεμβάσεων υποστήριξης των φροντιστών αρρώστων με νόσο Αλτσχάιμερ;
Μία από τις πιο συχνές μορφές παρεμβάσεων είναι οι ομάδες υποστήριξης, στις οποίες μπορούν να έρθουν φροντιστές, να γνωριστούν μεταξύ τους, να μιλήσουν για προβλήματα που αντιμετωπίζουν, για συμπεριφορικές προκλήσεις, πώς να τις διαχειριστούν, να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους. Βέβαια, αυτές γίνονται πάντα με έναν συντονιστή-εξειδικευμένο ψυχολόγο. Από την άλλη, οι ομάδες ψυχοεκπαίδευσης είναι σαν σεμινάριο, εδώ δεν υπάρχει αλληλεπίδραση, αλλά μόνο μία παρουσίαση που αφορά συναισθήματα, προβλήματα που εμφανίζει ο ασθενής.
