Η ηθοποιός και σκηνοθέτις μιλά στο «Ε» για την θεατρική παράσταση «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», που θα παρουσιαστεί στην Ξάνθη στις 20 Ιουλίου στις 21:00 στο Θερινό Δημοτικό Αμφιθέατρο Ξάνθης
Σε έναν παραμυθένιο κόσμο, που υπόσχεται να ταξιδέψει μικρούς και μεγάλους μέσα από τη δύναμη της αγάπης, της αποδοχής και της εσωτερικής ομορφιάς, μας προσκαλεί αυτό το καλοκαίρι η ηθοποιός και σκηνοθέτις Δανάη Μιχοπούλου με τη θεατρική παράσταση «Η Πεντάμορφη και το Τέρας».
Η ίδια αντιλαμβάνεται το παιδικό θέατρο ως μια γέφυρα ανάμεσα στις γενιές, η οποία ανοίγει τον δρόμο για μια κοινωνία πιο ανοιχτή, πιο συμπονετική και πιο υπεύθυνη – κάτι που, όπως σημειώνει, είναι σήμερα πιο αναγκαίο από ποτέ.
«Εμείς, ως δημιουργοί, φροντίζουμε ώστε η τεχνολογία να μην “κλέβει την παράσταση”, αλλά να υπηρετεί το νόημα και τα συναισθήματα των χαρακτήρων», τόνισε χαρακτηριστικά στο «Ε».
Μετά την περσινή καλοκαιρινή επιτυχία «Είρήνη του Αριστοφάνη για παιδιά» η παιδική θεατρική σκηνή «Μαγικό Καραβάνι» και η εταιρία παραγωγής “StageTales” μας παρουσιάζουν το παραμύθι της Γαλλίδας μυθιστοριογράφου Γκαμπριέλ-Σουζάν Μπαρμπό ντε Βιλενέβ «Η πεντάμορφη και το τέρας». Μιλήστε μας για την παράσταση.
Με μεγάλη χαρά παρουσιάζουμε φέτος το καλοκαίρι το αγαπημένο παραμύθι «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» – ένα έργο γεμάτο συναίσθημα, μαγεία και διαχρονικά μηνύματα. Πρόκειται για μια νέα θεατρική πρόταση της παιδικής σκηνής «Μαγικό Καραβάνι» και της παραγωγής StageTales, βασισμένη στην πρωτότυπη εκδοχή της ιστορίας από τη Γαλλίδα συγγραφέα Γκαμπριέλ-Σουζάν Μπαρμπό ντε Βιλενέβ.
Ως σκηνοθέτις και ηθοποιός της παράστασης, στόχος μου ήταν να δημιουργήσουμε έναν παραμυθένιο κόσμο που θα ταξιδέψει τα παιδιά – αλλά και τους ενήλικες – μέσα από τη δύναμη της αγάπης, της αποδοχής και της εσωτερικής ομορφιάς. Δουλέψαμε με πολλή αγάπη και φροντίδα για να ζωντανέψουμε τη μαγεία του παραμυθιού, με ζωντανή μουσική, πλούσια σκηνικά, φαντασμαγορικά κοστούμια και – το κυριότερο – με αληθινή θεατρική ψυχή.
Η ιστορία της Πεντάμορφης και του Τέρατος μας υπενθυμίζει ότι η πραγματική ομορφιά βρίσκεται στην καρδιά και στη συμπεριφορά μας προς τους άλλους. Αυτό το μήνυμα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, ιδιαίτερα για τα παιδιά, τα οποία διαμορφώνουν τον χαρακτήρα και τις αξίες τους μέσα από τέτοιες εμπειρίες.
Η ανταπόκριση του κοινού είναι ήδη συγκινητική και νιώθουμε βαθιά ευγνωμοσύνη που μπορούμε να προσφέρουμε μια παράσταση που ψυχαγωγεί, εμπνέει και αγγίζει.
Ως ηθοποιός και σκηνοθέτης με ποια μέσα περνάτε μηνύματα όπως είναι η αγάπη, η αποδοχή, και η δύναμη της εσωτερικής ομορφιάς; Θεωρείτε πως το έργο έχει διδακτικό χαρακτήρα;
Θεωρώ πως το παιδικό θέατρο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο – όχι μόνο για την ψυχαγωγία, αλλά και για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των παιδιών. Στην παράσταση «Η Πεντάμορφη και το Τέρας», αξιοποιούμε ποικίλα εκφραστικά μέσα για να μεταδώσουμε σημαντικά μηνύματα, όπως η αγάπη, η αποδοχή της διαφορετικότητας και η δύναμη της εσωτερικής ομορφιάς.
Μέσα από τον λόγο, την κίνηση, τη μουσική, τα σκηνικά σύμβολα και τον ρυθμό της αφήγησης, τα παιδιά καλούνται να βιώσουν συναισθήματα και να ταυτιστούν με τους ήρωες. Η Πεντάμορφη γίνεται πρότυπο ευγένειας, ενσυναίσθησης και θάρρους, ενώ το Τέρας συμβολίζει τον εσωτερικό μας κόσμο — που μπορεί να είναι όμορφος, ακόμη κι αν εξωτερικά φαίνεται «διαφορετικός».
Μέσα από την εξελικτική πορεία των χαρακτήρων, τα παιδιά κατανοούν πως οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν, να ωριμάσουν και να γίνουν καλύτεροι μέσα από την αγάπη και την κατανόηση.
Πιστεύω, λοιπόν, πως το έργο έχει ξεκάθαρα διδακτικό χαρακτήρα — όχι όμως με τη μορφή ενός «στεγνού» ηθικοπλαστικού μαθήματος. Αντιθέτως, προσφέρουμε εμπειρίες, εικόνες και συναισθηματικά ερεθίσματα που χαράζονται στη μνήμη και στην καρδιά του παιδιού. Και αυτή είναι, για μένα, η βαθύτερη δύναμη του θεάτρου.
Τι είναι αυτό που σας κάνει να επιλέγετε το παιδικό θέατρο; Τι ιδιαιτερότητες έχει μία παράσταση που απευθύνεται σε μικρά παιδιά;
Το παιδικό θέατρο είναι, για μένα, ένας από τους πιο μαγικούς και ουσιαστικούς χώρους της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Το επέλεξα — και συνεχίζω να το επιλέγω — γιατί απευθύνεται στο πιο ειλικρινές, ανοιχτό και ευαίσθητο κοινό: τα παιδιά. Κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά σε μικρούς θεατές, νιώθω πως έχουμε όχι μόνο μια ευθύνη, αλλά και μια μοναδική ευκαιρία να σπείρουμε σπόρους φαντασίας, αγάπης, αξιών και δημιουργικής σκέψης.
Η ιδιαιτερότητα του παιδικού θεάτρου είναι ότι δεν επιτρέπει τίποτα ψεύτικο. Τα παιδιά δεν διαθέτουν τη «θεατρική ευγένεια» των ενηλίκων — αν κάτι δεν είναι αληθινό, αν δεν τα αγγίξει ή δεν τους κινήσει το ενδιαφέρον, θα το δείξουν άμεσα. Και αυτό κάνει τη δουλειά μας ακόμα πιο απαιτητική, αλλά και πιο αληθινή.
Μια παιδική παράσταση χρειάζεται να συνδυάζει οπτικά ερεθίσματα, καθαρούς αφηγηματικούς άξονες, σωστό ρυθμό, ξεκάθαρους χαρακτήρες και, πάνω απ’ όλα, ειλικρίνεια. Οφείλουμε να είμαστε απολύτως παρόντες στη σκηνή — να απευθυνόμαστε στο παιδί με σεβασμό, φαντασία και δημιουργικότητα, αποφεύγοντας τις «εύκολες» λύσεις ή τις διδακτικές ευκολίες.
Το παιδικό θέατρο δεν είναι «εύκολο θέατρο». Είναι βαθιά εκπαιδευτικό, απαιτητικό και, όταν γίνεται με αγάπη, βαθιά συγκινητικό. Γιατί κάθε παράσταση μπορεί να είναι η πρώτη θεατρική εμπειρία ενός παιδιού — και αυτό είναι, ταυτόχρονα, τιμή και ευθύνη.
Οι εναλλασσόμενες προβολές σκηνικού (projection mapping) και οι φαντασμαγορικοί φωτισμοί ομολογουμένως κάνουν πιο φαντασμαγορική την παράσταση. Πώς αντιδρά ένα παιδί; Θεωρείτε πως είναι δύσκολο να κάνει κάποιος ένα παιδί να παρακολουθήσει την παράσταση μέχρι το τέλος;
Οι εναλλασσόμενες προβολές σκηνικού και οι φαντασμαγορικοί φωτισμοί αποτελούν αναμφίβολα εργαλεία που ενισχύουν τη μαγεία της θεατρικής εμπειρίας και βοηθούν τα παιδιά να βυθιστούν πιο εύκολα στον κόσμο του παραμυθιού. Τα παιδιά σήμερα είναι εξοικειωμένα με τις δυναμικές εικόνες και τους γρήγορους ρυθμούς· γι’ αυτό, η χρήση της τεχνολογίας στο παιδικό θέατρο όχι μόνο δεν τα αποσπά, αλλά τα συνεπαίρνει.
Παρόλα αυτά, εμείς ως δημιουργοί φροντίζουμε η τεχνολογία να μην «κλέβει» την παράσταση, αλλά να υπηρετεί ουσιαστικά το περιεχόμενο, τα νοήματα και τα συναισθήματα των χαρακτήρων. Η ζωντανή παρουσία, ο αυθορμητισμός και η αμεσότητα της θεατρικής δράσης είναι εκείνα τα στοιχεία που κρατούν τα παιδιά προσηλωμένα μέχρι το τέλος.
Όσο για το ερώτημα αν είναι δύσκολο να διατηρήσεις την προσοχή του παιδικού κοινού, πιστεύω πως ακριβώς εκεί βρίσκεται η πρόκληση — και η ομορφιά — της δουλειάς μας. Απαιτείται διαρκής ενεργή επαφή με το παιδί, σωστός ρυθμός, διαρκής αλληλεπίδραση, και πάνω απ’ όλα μια ιστορία που να αγγίζει την καρδιά του. Όταν αυτά συνδυάζονται αρμονικά, η προσήλωση των παιδιών διατηρείται με φυσικότητα, ενθουσιασμό και — κυρίως — με χαρά.
Αυτό το είδος θεάτρου μπορεί να μας κάνει πιο σκεπτόμενους ως ενήλικες και μελλοντικά τα νέα παιδιά πιο συνειδητοποιημένα;
Πιστεύω βαθιά πως το παιδικό θέατρο έχει τη δύναμη να διαμορφώσει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά σκέφτονται και αισθάνονται, αλλά και τη στάση μας, ως ενήλικες, απέναντι στη ζωή και στον κόσμο γύρω μας.
Μέσα από ιστορίες όπως Η Πεντάμορφη και το Τέρας, τα παιδιά μαθαίνουν να κοιτούν πέρα από την επιφάνεια, να αναγνωρίζουν την αξία της αγάπης, της αποδοχής και της διαφορετικότητας. Αυτές οι εμπειρίες δεν είναι στιγμιαίες· ριζώνουν βαθιά μέσα τους και, με τον καιρό, τα βοηθούν να εξελιχθούν σε ανθρώπους πιο συνειδητοποιημένους, πιο ευαίσθητους, πιο ανοιχτούς.
Ταυτόχρονα, το παιδικό θέατρο λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στις γενιές. Οι ενήλικες που το παρακολουθούν μαζί με τα παιδιά θυμούνται — ή ξαναβρίσκουν — τη σημασία της φαντασίας, της αθωότητας, της ελπίδας. Μας καλεί να στοχαστούμε ξανά πάνω στις αξίες μας και να αναστοχαστούμε τη στάση μας.
Μέσα από το παιδικό θέατρο, λοιπόν, δεν προσφέρουμε μόνο ψυχαγωγία. Συνδιαμορφώνουμε μια κοινωνία πιο ανοιχτή, πιο συμπονετική, πιο υπεύθυνη — και αυτό, σήμερα, είναι πιο αναγκαίο από ποτέ.
