O λόγος που έρχεται στη Ξάνθη είναι μια επιστολή που έλαβε από τους μαθητές του 3ου Γυμνασίου Ξάνθης
Σήμερα Τετάρτη 18 Ιουνίου 2025 στις 20:00, στο αμφιθέατρο της Κεντρικής Πλατείας Ξάνθης, θα πραγματοποιηθεί μια ανοιχτή εκδήλωση για την Παλαιστίνη. Τη συνδιοργανώνουν η Παλαιστινιακή Παροικία Ελλάδος, η ΕΛΜΕ Ξάνθης και ο Διδασκαλικός Σύλλογος Ξάνθης, σε μια πρωτοβουλία που μεταφέρει το βάρος μιας ιστορικής τραγωδίας στη δημόσια σφαίρα.
Η εκδήλωση περιλαμβάνει προβολή δύο ταινιών μικρού μήκους – The Present και The Crossing – έργα που φωτίζουν τη ζωή υπό κατοχή και το αδιέξοδο της καθημερινότητας των Παλαιστινίων. Κεντρική προσκεκλημένη, η Μιρέιγ Ελ Σαΐντ, Παλαιστίνια πρόσφυγας και εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Παροικίας στην Ελλάδα. Ένα 24ωρο πριν την εκδήλωση, μίλησε στο «Ε» λέγοντας ότι «η ισοπέδωση της Γάζας, η εθνοκάθαρση που συντελείται σε όλη την κατεχόμενη Παλαιστίνη — τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη — οι ανελέητοι βομβαρδισμοί, ο εκτοπισμός και η πείνα, δεν είναι απλώς ειδήσεις για εμάς. Είναι οικογένειες, συγγενείς, φίλοι – κομμάτια της ψυχής μας».
«Όταν σιωπάς μπροστά στον θάνατο ενός λαού, είσαι συνένοχος»
«Οι μάρτυρες στη Γάζα έχουν ξεπεράσει τους 55.000», λέει η Μιρέιγ. «Ολόκληρες οικογένειες έχουν εξαφανιστεί, τα ονόματά τους διαγράφτηκαν από τα δημοτολόγια και τη μνήμη του κόσμου που σιωπά». H εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Παροικίας στην Ελλάδα περιγράφει τη Γάζα όχι απλώς ως εμπόλεμη ζώνη αλλά ως «τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή του 21ου αιώνα».
Η περιγραφή της είναι σίγουρα ρεαλιστική: «Δεν υπάρχουν νοσοκομεία, σχολεία, υποδομές. Παιδιά πεθαίνουν από πείνα και δίψα, γυναίκες γεννούν μέσα στα ερείπια, επιζώντες κοιμούνται ανάμεσα στους νεκρούς». Όμως η απόγνωση δεν είναι το κέντρο βάρους του λόγου της – είναι η ηθική αγωνία. «Η σιωπή συνεχίζεται. Η συνενοχή διευρύνεται».
Οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η συνενοχή
«Όποιος χρηματοδοτεί, εξοπλίζει και καλύπτει την εθνοκάθαρση ενός λαού, φέρει ευθύνη», δηλώνει ξεκάθαρα η Μιρέιγ. Τοποθετεί τις δυτικές κυβερνήσεις στο επίκεντρο του προβλήματος. «Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. δεν είναι απλοί θεατές – είναι ενεργοί συνεργοί σε εγκλήματα πολέμου. Και η Ιστορία θα τους κρίνει.»
«Η Παλαιστίνια γυναίκα δεν ακούγεται λιγότερο – ακούγεται δύο φορές πιο δυνατά, γιατί κουβαλά στις λέξεις της τη φωνή των μανάδων, των κρατουμένων, των μαρτύρων»
Η ίδια απορρίπτει κάθε «ουδέτερη» γλώσσα: «Η ρητορική “και οι δύο πλευρές ευθύνονται” είναι μια επικίνδυνη εξίσωση. Δεν υπάρχει ισοτιμία ανάμεσα στον καταπιεστή και τον καταπιεσμένο, ανάμεσα σε ένα κατοχικό κράτος και έναν λαό υπό πολιορκία από το 1948».
Σε μια εποχή που οι πολιτικοί ηγέτες παγκοσμίως κρύβονται πίσω από γλωσσικούς ευφημισμούς και γραφειοκρατικές υπεκφυγές, η Μιρέιγ Ελ Σαΐντ δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τη λέξη που οι περισσότεροι πολιτικοί και ΜΜΕ αποφεύγουν: «γενοκτονία».
Η νέα διεθνής αλληλεγγύη: Από τα φοιτητικά κινήματα στους Εβραίους διαδηλωτές
«Η συνείδηση των λαών αφυπνίζεται», σημειώνει με ελπίδα. Αναφέρεται στα φοιτητικά κινήματα, στα παγκόσμια μποϊκοτάζ, αλλά και στην πιο ανθεκτική ίσως μορφή αλληλεγγύης: εκείνη που προέρχεται από Εβραίους αντισιωνιστές. «Όταν Εβραίοι αγωνιστές αρνούνται να σιωπήσουν, όταν οι λαοί λένε “ως εδώ”, τότε η ιστορία μπορεί να αλλάξει. Όχι από κυβερνήσεις, αλλά από τους ανθρώπους».
Είναι ίσως αυτή η εικόνα που κρατά περισσότερο: μια Παλαιστίνια γυναίκα να συνομιλεί όχι με πολιτικούς, αλλά με μαθητές, δασκάλους, φοιτητές. Όπως εξηγεί, ο λόγος που έρχεται στη Ξάνθη είναι μια επιστολή που έλαβε από τους μαθητές του 3ου Γυμνασίου Ξάνθης: «Με απόλυτη καθαρότητα αντιλαμβάνονται το δίκαιο και θέλησαν να μας δείξουν έμπρακτα την αλληλεγγύη τους. Η φυσική μας παρουσία στην πόλη είναι το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε για να σταθούμε δίπλα τους».
Η φωνή της γυναίκας και της κοινότητας
Η Μιρέιγ κουβαλά πολλές ταυτότητες: είναι πρόσφυγας, γυναίκα, εκπρόσωπος μιας κοινότητας υπό διαρκή εξόντωση. Τι σημαίνει να είσαι Παλαιστίνια και γυναίκα στον αγώνα για επιβίωση και αξιοπρέπεια;
«Η Παλαιστίνια γυναίκα δεν ακούγεται λιγότερο – ακούγεται δύο φορές πιο δυνατά, γιατί κουβαλά στις λέξεις της τη φωνή των μανάδων, των κρατουμένων, των μαρτύρων». Προσθέτει ότι η παλαιστινιακή κοινωνία «μεγαλώνει γυναίκες ελεύθερες, με θάρρος και με γνώμη».
Και μετά τι;
Ερωτηθείσα αν υπάρχει πολιτικό όραμα για το «μετά», σημειώνει: «Δεν μπορούμε να μιλάμε για “επόμενη μέρα” όταν δεν γνωρίζουμε ακόμη τον πραγματικό αριθμό των μαρτύρων μας». Δεν δίνει εύκολες απαντήσεις, αλλά επιμένει σε ένα: «Αν παρ’ όλα αυτά πρέπει να οραματιστούμε, τότε οραματιζόμαστε με γνώμονα την ανθρωπιά. Μια Παλαιστίνη ελεύθερη, χωρίς αποικιοκρατία και κατοχή».
«Το έγκλημα δεν τελείωσε – τελείται»
Στη Γάζα, δεν βλέπουμε έναν πόλεμο που ξέφυγε. Βλέπουμε μια γενοκτονία σε πραγματικό χρόνο. Η κάμερα δεν έφτασε ποτέ εκεί, καθώς το Ισραήλ δεν επιτρέπει στους ανεξάρτητους δημοσιογράφους να κάνουν έρευνα πεδίου – αλλά τα smartphones ξέφυγαν από την συγκεκριμένη επιτήρηση. Και οι φωνές, όπως της Μιρέιγ Ελ Σαΐντ, υψώνονται ακριβώς επειδή το έγκλημα δεν τελείωσε. Τελείται.
Η παρουσία της στη Ξάνθη είναι μια πολιτική πράξη μνήμης και επιβίωσης. Και, για όσους θέλουν να ακούσουν, μια πρόσκληση: να πάρουμε θέση.
