Τηρήθηκε το έθιμο της ρήψης του Σταυρού σε Ξάνθη, Σταυρούπολη και Πόρτο Λάγος
Βούτηξαν πολλοί τολμηροί στο νερό παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες
Τα Άγια Θεοφάνεια είναι μία από τις αρχαιότερες εορτές της εκκλησίας, η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Χριστού στον ποταμό Ιορδάνη. Ο Χριστός, με το να βαπτιστεί, αγίασε το νερό, το έκανε μέσο αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα για το Μυστήριο του Βαπτίσματος. Τα Θεοφάνεια ή Φώτα έρχονται να κλείσουν την εορταστική περίοδο του Δωδεκαημέρου που ξεκινά με την γιορτή των Χριστουγέννων. Καθ’ όλη τη διάρκεια του τριημέρου των Φώτων (Αγιασμού, Θεοφάνεια, Αγίου Ιωάννη) γιορτάζεται και μία υπολανθάνουσα λατρεία προς το νερό. Τα νερά θεωρούνται παντού αγιασμένα. Κανείς πια δεισιδαιμονικός φόβος από τις νύχτες και τα ξωτικά του χειμώνα. Η αναζήτηση της καθάρσεως από τον άνθρωπο αντικατοπτρίζεται ακόμη και στις αρχαίες θρησκείες. Αυτή τη μέρα ξεκινά και η αντίστροφη μέτρηση στις λαϊκές δοξασίες για τους καλικάντζαρους. Στις 5 Ιανουαρίου, παραμονή των Θεοφανείων, τα αερικά, τα παγανά, οι καλκάδες, οι γνωστοί σε όλους μας καλικάντζαροι, που έκαναν την εμφάνισή τους στον επάνω κόσμο με την αρχή του Δωδεκαήμερου, εγκαταλείπουν τις εγκόσμιες αταξίες τους και ξαναγυρίζουν στο αιώνιο έργο τους: Να κόψουν το δέντρο, που κρατάει τον κόσμο, ώστε να γκρεμιστεί και να χαθεί, για να εκδικηθούν τους ανθρώπους.
Η κατάδυση του Σταυρού στον Κόσυνθο
Ένα από τα έθιμα που τηρούνται ευλαβικά την μέρα των Θεοφανείων είναι και η ρίψη του Σταυρού στα ύδατα. Παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες που επικρατούν την εποχή αυτή σχεδόν σε ολόκληρη την χώρα, δεν είναι λίγοι αυτοί που αποτολμούν να βουτήξουν για να πιάσουν τον Τίμιο Σταυρό, κάτι που θεωρούν ευλογία, ‘’για το καλό’’ όπως συνήθως λέγεται. Την Τρίτη 6 Ιανουαρίου εορτάστηκε με λαμπρότητα η εορτή των Θεοφανείων και στην Ξάνθη. Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Τιμίου Προδρόμου ιερούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ξάνθης κ. Παντελεήμων όπου τέλεσε και τον Μέγα Αγιασμό. Στην συνέχεια με λιτανευτική πομπή κατευθύνθηκαν όλοι στον ποταμό Κόσυνθο, όπου λίγο μετά τις 11:00 τελέσθηκε η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού και ο Αγιασμός των υδάτων σε μια ηλιόλουστη αλλά κρύα μέρα. Ένας από τους τολμηρούς, που κατάφερε να πιάσει και τον Σταυρό, ήταν ο Δήμος από την Βουλγαρία. Όπως είπε στο «Ε» σε σπαστά ελληνικά, το έκανε για να έχει ‘’καλή υγεία’’ και ανταμείφθηκε από τον Μητροπολίτη με ένα σταυρό που του πέρασε στον λαιμό. Μάλιστα ο Σεβασμιώτατος κάλεσε όλους όσοι βούτηξαν στα νερά να προσέλθουν στη Μητρόπολη ώστε να τους προσφέρει σταυρούς από τα Ιεροσόλυμα. Λόγω της προεκλογικής περιόδου που δεν ξεκίνησε επίσημα οι υποψήφιοι βουλευτές δεν έκαναν δηλώσεις και μόνον ο Δήμαρχος Ξάνθης δήλωσε: «Να ευχηθούμε χρόνια πολλά σε όλους τους Ξανθιώτες και ιδιαίτερα στους εορτάζοντες σήμερα. Όπως κάθε χρόνο έτσι και σήμερα με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη αγιάστηκαν τα νερά και ελπίζω για ακόμη μια φορά να δώσει φώτιση στους ανθρώπους και όπως είπε και ο Μητροπολίτης να μείνουμε ενωμένοι αυτές τις δύσκολες ημέρες».
Κατάδυση του Σταυρού στον Ν. Ξάνθης
Εκτός από την κατάδυση του Σταυρού στον ποταμό Κόσυνθο, κάτι που πραγματοποιείται στην Ξάνθη για πάνω από έναν αιώνα, ο αγιασμός των υδάτων γίνεται και σε άλλα μέρη της Ξάνθης. Η τελετή που γίνεται στο λιμάνι του Πόρτο Λάγος προσελκύει παραδοσιακά πολύ κόσμο, κάτι που έγινε και φέτος. Το μεσημέρι και συγκεκριμένα λίγο μετά την 13:00 τελέσθηκε ο αγιασμός των υδάτων από τον Σεβασμιώτατο, τον οποίο συνόδευσαν και πάλι οι τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές. Λίγο πριν είχε λάβει χώρα η κατάδυση του Σταυρού σε Γενισσέα και Άβδηρα, καθώς και στην ορεινή Σταυρούπολη. Ο Μητροπολίτης μετά την τελετή στο Πόρτο Λάγος δήλωσε: «Αξιωθήκαμε για άλλη μια φορά να ζούμε αυτή τη λαμπρή ημέρα των Θεοφανείων που εδώ τουλάχιστον στην περιοχή μας και από άποψη καιρικών συνθηκών είναι όντως λαμπρή. Μια ημέρα που αγιάζονται τα ύδατα αλλά και ολόκληρη η φύση. Η σημερινή γιορτή λέγεται και γιορτή των Φώτων και έχουμε ανάγκη από αυτό το φως, να φωλιάσει στις καρδιές μας, να μπει στα σπίτια μας, στην κοινωνία μας, σε ολόκληρο τον κόσμο, για να ειρηνεύσει ο κόσμος. Στα παιδιά μας που αψήφησαν τις χαμηλές θερμοκρασίες και έπεσαν στη θάλασσα για να ανασύρουν τον Τίμιο Σταυρό να ευχηθούμε ο Χριστός να σκεπάζει και να ευλογεί τη ζωή τους, όπως και τη ζωή όλων των πολιτών».
Στο Πόρτο Λάγος ακολούθησε δεξίωση, όπου ο Δήμαρχος Αβδήρων κ. Τσιτιρίδης δεξιώθηκε όλους τους παρισταμένους. Στις δηλώσεις του τόνισε ότι, «σήμερα στο Λιμάνι του Πόρτο Λάγος γιορτάστηκε με λαμπρότητα ο αγιασμός των υδάτων παρουσία του Μητροπολίτη, των τοπικών αρχών και πλήθος κόσμου. Εύχομαι το 2015 να είναι το έτος υπέρβασης των δυσκολιών για την πατρίδα μας και στους πολίτες εύχομαι υγεία, δύναμη και κάθε προσωπική και οικογενειακή ευτυχία. Και επειδή είμαστε σε προεκλογική περίοδο, εύχομαι ο θεός να φωτίσει τους συμπολίτες μας για να διαλέξουν τους καλύτερους για να μας κυβερνήσουν».
Χ.Δ.