Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρές ελλείψεις σε ασφαλή καταφύγια για τα παιδιά πρόσφυγες, με την αύξηση των αφίξεων να προκαλεί ανησυχία για την προστασία τους
Η Ελλάδα βρίσκεται σε κατάσταση «παιδικής έκτακτης ανάγκης» εξαιτίας της αυξανόμενης ροής ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων που καταφθάνουν στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη. Σύμφωνα με τις ΜΚΟ, ο αριθμός των ανηλίκων προσφύγων το 2024 έχει διπλασιαστεί, με πάνω από 13.000 παιδιά να φτάνουν στη χώρα από τη Λιβύη και άλλες περιοχές, γεγονός που επιδεινώνει την ήδη δύσκολη κατάσταση στις υπερπλήρεις προσφυγικές εγκαταστάσεις.
Η Σοφία Κουβελάκη, επικεφαλής του Home Project, δήλωσε στον Guardian: «Αυτό που βλέπουμε ισοδυναμεί με μια παιδική κατάσταση έκτακτης ανάγκης του είδους που δεν έχουμε δει εδώ και χρόνια.» Οι ΜΚΟ υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση δημιουργία ασφαλών χώρων φιλοξενίας για τα παιδιά, καθώς οι υπάρχουσες υποδομές αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες.
Η αύξηση των αφίξεων προέρχεται κυρίως από τη Λιβύη, με νέες διαδρομές μέσω Κρήτης, ενώ η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σημειώνει ότι φέτος οι αφίξεις ανηλίκων έχουν φτάσει τις 13.000, εκ των οποίων περίπου 3.000 είναι ασυνόδευτα ή χωρισμένα από τους γονείς τους. «Υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός παιδιών που φτάνουν καθημερινά και υπάρχει επείγουσα ανάγκη για τη δημιουργία περισσότερων ασφαλών χώρων», επεσήμανε η Κουβελάκη.
Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, αναγνωρίζει την κατάσταση, με τον υπουργό Μετανάστευσης, Νίκο Παναγιωτόπουλο, να δηλώνει στο κοινοβούλιο ότι οι γεωπολιτικές αναταραχές και η κλιματική κρίση αυξάνουν τις μεταναστευτικές ροές. Όμως, οι περικοπές στη χρηματοδότηση για τις υποδομές και η εφαρμογή αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής έχει περιορίσει τη δυνατότητα προστασίας των παιδιών προσφύγων.
Τα περιστατικά βίας και κακοποίησης έχουν αυξηθεί στις υπερπλήρεις εγκαταστάσεις, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη σοκαριστική επίθεση στον καταυλισμό της Μαλακάσας, όπου ένας Αιγύπτιος έφηβος υπέστη ομαδικό βιασμό και κακοποίηση από άλλους πρόσφυγες. Οι αρχές, ενώ καταδίκασαν το περιστατικό, δήλωσαν ότι βρίσκονται σε διαδικασία δημιουργίας επιπλέον 500 θέσεων για παιδιά σε προστατευμένα περιβάλλοντα, «μόλις βρεθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση».
Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, δήλωσε: «Όταν ένα μέρος του συστήματος δυσλειτουργεί, όλα δυσλειτουργούν», τονίζοντας τις μεγάλες αδυναμίες του συστήματος υποδοχής. Ο ίδιος και άλλες οργανώσεις αρωγής αναφέρουν τις ελλείψεις σε βασικές υπηρεσίες, όπως διερμηνείς και κηδεμόνες, που θέτουν σε κίνδυνο τα παιδιά και καθυστερούν τις διαδικασίες ασύλου.