Το 12,6% των νοικοκυριών στην ΑΜΘ αντιμετώπισε δυσκολίες όσον αφορά την θέρμανση το 2022- Ο εθνικός μέσος όρος κυμαίνεται στο16,7%
Η ενεργειακή φτώχεια, δηλαδή η αδυναμία των νοικοκυριών να καλύψουν τις ανάγκες τους σε θέρμανση ή ηλεκτρισμό, έχει εξελιχθεί σε σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΑΜΘ) δεν αποτελεί εξαίρεση. Το 2022, περίπου το 12,6% των νοικοκυριών στην ΑΜΘ ανέφεραν αδυναμία να θερμάνουν ικανοποιητικά τα σπίτια τους, ποσοστό ωστόσο χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο, που είναι 16,7%. Παρά τη σημαντική μείωση που καταγράφηκε τα τελευταία χρόνια στην περιοχή, η ενεργειακή φτώχεια παραμένει πρόκληση που επηρεάζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Η ενεργειακή φτώχεια στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Ουσιαστικά, η ΑΜΘ αντιμετωπίζει χαμηλότερα ποσοστά ενεργειακής φτώχειας σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας. Το 2022, η ΑΜΘ παρουσίασε την μεγαλύτερη μείωση στην ενεργειακή φτώχεια, καταγράφοντας 12,3% λιγότερα νοικοκυριά που αδυνατούσαν να θερμάνουν τα σπίτια τους σε σχέση με το 2018.
Παρά τις ενθαρρυντικές τάσεις, η περιοχή συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Οι νομοί της ΑΜΘ, όπως η Ξάνθη, η Ροδόπη και η Έβρος, παρουσιάζουν αυξημένες ανάγκες για θέρμανση λόγω του κλίματος, και επομένως οι καταναλωτές στην περιοχή εξαρτώνται περισσότερο από την αγορά καυσίμων θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτά τα έξοδα αυξάνουν την πίεση στα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, οδηγώντας στην αδυναμία πλήρους κάλυψης των ενεργειακών αναγκών τους.
Συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα:
- Σε περιφέρειες στις οποίες καταγράφονται υψηλά ποσοστά αδυναμίας για θέρμανση, τόσο για το σύνολο των νοικοκυριών, όσο και συγκεκριμένα για τα φτωχά νοικοκυριά, καταγράφονται επίσης υψηλά ποσοστά χρήσης πετρελαίου θέρμανσης ως κύριου μέσου θέρμανσης. Όπως είναι γνωστό, στις περιπτώσεις που η κεντρική θέρμανση των κτιρίων αφορά σε καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης, η αλλαγή του καυσίμου αποτελεί μια δαπανηρή επένδυση που δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθεί, ειδικότερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Μια πιθανή εναλλακτική πηγή θέρμανσης σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας, το κόστος της οποίας όμως ήταν ιδιαίτερα αυξημένο κατά την περίοδο 2021-2022. Συνεπώς, τα νοικοκυριά που βασίζονται κατά κύριο λόγο στο πετρέλαιο για τη θέρμανσή τους, φαίνεται ότι βρίσκονταν σε δυσμενέστερη θέση για την κάλυψη των αναγκών τους.
- Η παλαιότητα και κατά συνέπεια η χαμηλή ενεργειακή θωράκιση των οικιών συμβάλλει στις αυξημένες απαιτήσεις για θέρμανσή τους και εντείνει το πρόβλημα των αυξημένων δαπανών των νοικοκυριών για ενέργεια.
- Είναι απαραίτητη η στροφή των δημόσιων πολιτικών προς μια ολοκληρωμένη μακροπρόθεσμη στρατηγική, η οποία θα είναι ενταγμένη στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και προστασίας των καταναλωτών, και θα βασίζεται τόσο σε κοινωνικές, όσο και σε περιβαλλοντικές και ενεργειακές πολιτικές.