Όποιος έχει γίνει πρωθυπουργός, όποιος έχει διανύσει στο Μέγαρο Μαξίμου μια κυβερνητική θητεία -έστω και συντομευμένη από τις περιστάσεις- θα έπρεπε να νοιώθει υπαρξιακά δικαιωμένος. Η μέγιστη προσωπική φιλοδοξία του έχει ικανοποιηθεί. Ιδίως όταν βαδίζει στην όγδοη δεκαετία της ζωής του. Έχει αποθέματα ενέργειας; Ας γράφει βιβλία. Ας δίνει διαλέξεις. Κι ας παρεμβαίνει σπάνια στα κοινά, ιστάμενος υπεράνω της επικαιρότητας, δίνοντας με ύφος γέροντα σοφού -“statesman” τον λένε στα αγγλικά- γενικές συμβουλές προς τους νεοτέρους.
Έτσι πράττει ο Κώστας Σημίτης, που αφυπηρέτησε το 2004, σε ηλικία εξήντα οκτώ ετών. Έτσι πορεύθηκε πολύ παλαιότερα ο Γεώργιος Ράλλης. Έτσι τιμά τον εαυτό του και την πολιτική του παρακαταθήκη ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος έφτασε στην πηγή και νερό δεν ήπιε κι ας του άξιζε…
Ο Αντώνης Σαμαράς όχι. Ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι το πεπρωμένο του.
Πιθανολογώ πως η δήλωσή του μετά τη διαγραφή του από τη Νέα Δημοκρατία ήταν ειλικρινής. Ότι ειλικρινά πιστεύει πως θυσίασε την υγεία του για την πατρίδα μα δεν προτίθεται να θυσιάσει και τη συνείδησή του. Και ένας φοιτητής ωστόσο της ψυχολογίας θα διαγίγνωσκε πως στην ψυχή του κυριαρχεί το “fomo”. “The fear of missing out”, ο φόβος μη μείνει στην απέξω. Γύρευε σε ποιο πρώιμο τραύμα έχει τις ρίζες του. Τον καθορίζει πάντως εντονότερα και από το ένστικτο πολιτικής αυτοσυντήρησης. Ευρισκόμενος από το Σάββατο το απόγευμα ξανά στο επίκεντρο του δημόσιου ενδιαφέροντος, αισθάνεται -βάζω στοίχημα- τεράστια ευδαιμονία.
Έχει σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του; Προσδοκά ότι οι βουλευτές της στενής επιρροής του θα τον ακολουθήσουν; Πέντε χρειάζονται όλοι κι όλοι για να ρίξουν την κυβέρνηση. Εξαιρετικά αμφίβολο αν θα βρεθούν. Διότι τι θα κάνουν στη συνέχεια; Θα φτιάξουν ένα κόμμα “εθνικοφρόνων” και θα ψαρέψουν στα ίδια θολά νερά με τον Βελόπουλο και τη Λατινοπούλου; Έχω την αίσθηση πως η νεαρή Αφροδίτη, που ξεσηκώνει όλο μπρίο τις χορευτικές φιγούρες του Τραμπ, κάνει μεγαλύτερο γκελ στο συγκεκριμένο κοινό από τον πρεσβύτη Αντώνη, ο οποίος διετέλεσε μνημονιακός πρωθυπουργός. Όσο κι αν είναι μες στο αίμα του Σαμαρά η μικροπολιτική -με την κακή αλλά και με την καλή της διάσταση, την άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες- δυσκολεύομαι να τον φανταστώ να κονταροχτυπιέται προεκλογικά για ψηφαλάκια με την “Ελληνική Λύση” και τη “Φωνή Λογικής”.
Το λυκόφως του Αντώνη Σαμαρά αποτελεί παρωνυχίδα σε σύγκριση με τη γενική πορεία της χώρας. Προκαλώντας την αποπομπή του, έκανε ένα ανέλπιστο δώρο στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Πώς είχε η κατάσταση ως το Σάββατο; Κάποιοι αριθμοί ίσως να ευημερούσαν, οι Έλληνες εντούτοις ζορίζονταν στην καθημερινότητα τους από την ακρίβεια. Ο όποιος μεταρρυθμιστικός οίστρος της κυβέρνησης είχε καμφθεί, οι σχετικές πρωτοβουλίες της δεν περνούσαν, δεν έπειθαν τον κόσμο. Η Νέα Δημοκρατία πιεζόταν από την άκρα δεξιά, απειλούνταν δε και στο κέντρο. Πολλοί από όσους ψήφισαν τον Κυριάκο το 2019 και το 2023 σκόπευαν να επιστρέψουν στις επόμενες κάλπες στην ιστορική τους κοίτη. Στο Πασόκ. Έτσι μάλιστα και είχε εκλεγεί ο Γερουλάνος, με το πολιτικό του σεξ-απίλ, ήδη θα είχαν γίνει από “Κυριακίστας”, “Παυλίστας”.
Η παροιμιώδης τύχη του Κυριάκου Μητσοτάκη απεδείχθη για μια ακόμα φορά.
Δεν έχει αίφνης κανέναν λόγο να κρατάει ισορροπίες με τη συντηρητικότερη πτέρυγα του κόμματός του. Να λαμβάνει αποστάσεις από ό,τι θα μπορούσε να θεωρηθεί υπερβολικά τολμηρό, ακόμα και βλάσφημο, στους νοικοκυραίους του “Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια”. Εκείνους τους έχει από καιρό χάσει – δεν χρειάζονταν εκείνοι κανέναν Σαμαρά για να μετακομίσουν στα “alt right” μορφώματα.
Μπορεί τώρα με λυμένα τα χέρια, να διεκδικήσει ξανά με αξιώσεις το κέντρο. Να ολοκληρώσει τη μετεξέλιξη της Νέας Δημοκρατίας σε μία εκσυγχρονιστική παράταξη ανοιχτών οριζόντων, με αναφορά πιότερο στο “Κόμμα των Φιλελευθέρων” παρά στην παραδοσιακή Δεξιά. Όσοι εξάλλου τον ξέρουν καλά, το μαρτυρούν. Πρότυπο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Θα ευοδωνόταν μια τέτοια στροφή; Παρά το αντίξοο διεθνές κλίμα, θεωρώ πως ναι. Το αφήγημα “μάς κουνιούνται οι πατριώτες της φακής” έχει κιόλας διατυπωθεί. Εάν ανέτρεπε μάλιστα ο Αντώνης Σαμαράς την κυβέρνηση, θα γινόταν πολύ πειστικότερο. Τηρουμένων των αναλογιών, ο Μακρόν με αυτήν την στρατηγική κέρδισε και δεύτερη προεδρική θητεία και παραμένει ρυθμιστής του παιχνιδιού. Κι ας τον ψηφίζουν με βαριά καρδιά.
Εάν προκύψει από τη διαγραφή Σαμαρά καραμπόλα, το Πασόκ προφανώς δεν θα μείνει ανεπηρέαστο. Στρεφόμενης της Νέας Δημοκρατίας προς το κέντρο, θα ρίξει τα δίχτυα του στα αριστερά. Εκεί που η εξαέρωση του Σύριζα έχει αφήσει μυριάδες άστεγους.
Η φύση και η πολιτική δεν ανέχονται το κενό.
Χρήστος Χωμενίδης