Η τοπική κοινωνία αντιδρά στην κατασκευή αιολικών πάρκων, ζητώντας την προστασία του φυσικού πλούτου του νησιού
«Αν δεν προστατεύσουμε το φυσικό μας περιβάλλον, αφαιρούμε από το μέλλον του νησιού μας», δήλωσε ο δήμαρχος Σαμοθράκης, Αθανάσιος Βίτσας στο «Ε»
Τα τελευταία χρόνια, η Σαμοθράκη, όπως και η Αλεξανδρούπολη, βρίσκονται στο επίκεντρο ενός έντονου δημόσιου διαλόγου, μετά την ανακοίνωση για την κατασκευή δύο μεγάλων αιολικών πάρκων στο βόρειο κομμάτι της Σαμοθράκης και δύο ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης. Τα τέσσερα αυτά αιολικά πάρκα, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, θα ανήκουν στον Όμιλο Κοπελούζου και στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις τόσο από την τοπική κοινωνία όσο και από την επιστημονική κοινότητα. Η τοπική κοινωνία, εκπρόσωποι φορέων και επιστήμονες εκφράζουν την ανησυχία τους για τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες του έργου, οι οποίες ενδέχεται να απειλήσουν την οικολογία, τον τουρισμό και τη βιωσιμότητα του νησιού.
Το ζήτημα παραμένει ανοιχτό, με την αντίθεση της τοπικής αυτοδιοίκησης και των περιβαλλοντικών οργανώσεων να εντείνεται, καθώς οι φορείς ζητούν να επανεξεταστούν οι επιπτώσεις του έργου και να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις που προστατεύουν τον μοναδικό χαρακτήρα του νησιού.
Αθ. Βίτσας, δήμαρχος Σαμοθράκης: «Ζητούμε την στρατηγική προστασία του νησιού μας»
Ο δήμαρχος Σαμοθράκης, Αθανάσιος Βίτσας, ανέφερε στο «Ε» ότι η τοπική κοινωνία έμαθε για το έργο την περασμένη άνοιξη, όταν πληροφορήθηκε για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, χωρίς καμία επίσημη ενημέρωση ή διαβούλευση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο κ. Βίτσας εξήγησε ότι η στρατηγική μελέτη του έργου προβλέπει την εγκατάσταση πολλών δεκάδων ανεμογεννητριών μεγάλης ισχύος τόσο δυτικά όσο και ανατολικά της Σαμοθράκης, σε απόσταση μόλις ενός ναυτικού μιλίου από τις ακτές. Ουσιαστικά, το προτεινόμενο έργο δεν αφορά υπεράκτιο πάρκο, αλλά παράκτιο, γεγονός που εντείνει τις ανησυχίες των κατοίκων.
Ο δήμαρχος επισήμανε ότι οι επιστήμονες από το Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών και το Ινστιτούτο Αλιείας προειδοποίησαν για τις σοβαρές συνέπειες του έργου στην περιοχή, με έμφαση στις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην αλιεία, τη βιοποικιλότητα και τον τουρισμό του νησιού. «Οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για την αλιεία μας, η οποία ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των τουρκικών τρατών, την ακρίβεια στα καύσιμα και τους περιορισμούς λόγω της εγκατάστασης του FRSU», σημείωσε ο δήμαρχος.
Η αντίθεση της τοπικής κοινωνίας ήταν άμεση. Μετά την επιστημονική ενημέρωση του Αυγούστου, το Δημοτικό Συμβούλιο Σαμοθράκης συνεδρίασε και αποφάσισε ομόφωνα να αντιταχθεί στην κατασκευή των αιολικών πάρκων. «Η απόφαση μας κοινοποιήθηκε σε πολλούς φορείς – Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων, περιφερειακούς και τοπικούς θεσμούς, και εξασφαλίσαμε υποστήριξη από το Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών», ανέφερε ο κ. Βίτσας.
Ο δήμαρχος τόνισε ότι η Σαμοθράκη είναι αντίθετη στην κατασκευή μεγάλων αιολικών πάρκων, όχι επειδή είναι αντίθετη στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), αλλά γιατί αυτά δεν πρέπει να απειλούν την ισχυρή σχέση του νησιού με το φυσικό περιβάλλον του. «Σε ένα νησί που δημογραφικά καταρρέει και η ελπίδα μας για ανάκαμψη στηρίζεται στο φυσικό μας περιβάλλον, η εγκατάσταση αυτών των μεγάλων ανεμογεννητριών θα επιφέρει ανεπανόρθωτες βλάβες», πρόσθεσε.
«Αν δεν προστατεύσουμε το φυσικό μας περιβάλλον, αφαιρούμε από το μέλλον του νησιού μας», δήλωσε ο κ. Βίτσας. «Η ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγεται από αυτές τις μεγάλες ανεμογεννήτριες δεν θα καλύπτει τις ανάγκες του νησιού, αλλά θα εισέλθει στο εθνικό δίκτυο και θα εξυπηρετήσει κυρίως εξαγωγικές ανάγκες».
Αντί για το τεράστιο αιολικό πάρκο, ο Δήμος Σαμοθράκης προτείνει την εγκατάσταση μικρών μονάδων ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκών και μικρών αιολικών πάρκων, που θα καλύψουν τις τοπικές ενεργειακές ανάγκες χωρίς να βλάψουν το φυσικό περιβάλλον. «Μπορούμε να προχωρήσουμε σε πιο βιώσιμες λύσεις, που δεν θα καταστρέψουν την ταυτότητα του νησιού μας», κατέληξε ο δήμαρχος.
Να σημειώσουμε ότι ο εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης του Δήμου Σαμοθράκης, Νίκος Γαλατούμος ζήτησε έκτακτη Δημοτική Συνεδρίαση με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Ο κ. Γαλατούμος, σε ανακοίνωση του, τόνισε την ανάγκη ενημέρωσης και έκφρασης όλων των απόψεων, καλώντας θεσμικούς φορείς, συλλόγους και κατοίκους να συμμετάσχουν.
Στ. Βαλμάς, πρόεδρος Συλλόγου Βιώσιμης Σαμοθράκης: Έντονες αντιδράσεις για την απουσία διαλόγου με την τοπική κοινωνία
Η τοπική κοινωνία της Σαμοθράκης, σύμφωνα με τον Στέλιο Βαλμά, πρόεδρο του Συλλόγου Βιώσιμης Σαμοθράκης, παραμένει στο σκοτάδι σχετικά με την πρόταση για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων στο νησί. Όπως δήλωσε, «επίσημα δεν είχαμε ενημερωθεί από κανέναν. Από ό,τι φαίνεται, τις τοπικές κοινωνίες τις αφήνουν έξω από τον διάλογο. Ό,τι μαθαίνουμε είναι από δημοσιεύματα».
Ο κ. Βαλμάς τόνισε την έντονη αντίδραση του Συλλόγου και των κατοίκων της Σαμοθράκης για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε. «Όλη η διαδικασία έγινε fast track χωρίς περιβαλλοντικές μελέτες, και αυτό είναι ένα από τα σοβαρά σημεία στα οποία αντιδρούμε», επεσήμανε. Κατά τον ίδιο, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Σαμοθράκης καθιστά αδύνατη την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, εκτός αν χρησιμοποιηθούν νομικά παραθυράκια, όπως το «πιλοτικό» στάδιο που επιτρέπει την παράκαμψη των κανονισμών.
Το σχέδιο περιλαμβάνει την τοποθέτηση αιολικών πάρκων στην βόρεια Σαμοθράκη, καλύπτοντας μεγάλο μέρος της περιοχής. Ο κ. Βαλμάς εξήγησε ότι «τα αιολικά πάρκα που σχεδιάζονται θα καλύπτουν το μεγαλύτερο κομμάτι της βόρειας Σαμοθράκης». Οι ανεμογεννήτριες θα εγκατασταθούν πολύ κοντά στις ακτές του νησιού, δημιουργώντας έναν βιομηχανικό τοπίο που σύμφωνα με τον ίδιο θα έχει καταστροφικές συνέπειες. «Με τις μέχρι τώρα γνωστές επιδράσεις που έχουν αυτά τα πάρκα, το νησί θα επηρεαστεί αρνητικά», προειδοποίησε.
Παράλληλα η συλλογικότητα «Σαμοθράκη ενάντια στα αιολικά πάρκα» έχει εκδώσει διαδικτυακό ψήφισμα με σκοπό να εμποδίσει τη δημιουργία των δύο αιολικών πάρκων.
«Η περιοχή επηρεάζεται ήδη από τη βιομηχανική δραστηριότητα του FRSU, με τις επιπτώσεις να είναι ιδιαίτερα έντονες στην αλιεία», επισημαίνει ο Δρ. Μάνος Κουτράκης
Η εγκατάσταση τεράστιων θαλάσσιων αιολικών πάρκων (ΘΑΠ) στις ακτές της Σαμοθράκης και του Θρακικού Πελάγους έχει προκαλέσει έντονες ανησυχίες και στους επιστήμονες.
Ο Μάνος Κουτράκης, βιολόγος, ιχθυολόγος και διευθυντής Ερευνών στον ΕΛΓΟ «ΔΗΜΗΤΡΑ», αναδεικνύει τις σοβαρές περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες του έργου, το οποίο χαρακτηρίζει «πιλοτικό» αλλά με τεράστιες διαστάσεις. Σύμφωνα με τον κ. Κουτράκη, «Τα 3 από τα 4 αιολικά πάρκα που σχεδιάζονται βρίσκονται σε περιοχές NATURA, ενώ το μέγεθος του έργου, με 600 MW, είναι τεράστιο, δεδομένου ότι τα πιλοτικά έργα συνήθως δεν ξεπερνούν τα 10-50 MW». Ο ίδιος εκτιμά ότι «το 60% των εθνικών υδάτων θα καλύπτεται από το αιολικό πάρκο», ενώ προειδοποιεί ότι αυτό θα είναι το μοναδικό έργο αυτού του μεγέθους που θα είναι «πακτωμένο» στον βυθό, καθώς τα πλωτά αιολικά πάρκα προκαλούν μικρότερη περιβαλλοντική ζημιά.
Η περιοχή επηρεάζεται ήδη από τη βιομηχανική δραστηριότητα του FRSU, με τις επιπτώσεις να είναι ιδιαίτερα έντονες στην αλιεία. «Όλα αυτά τα ΘΑΠ θα δεσμεύσουν πολύτιμο χώρο από τα αλιευτικά πεδία του Θρακικού Πελάγους, καλύπτοντας σχεδόν εξολοκλήρου τα αλιευτικά πεδία των εθνικών υδάτων, όπου δραστηριοποιούνται τα σκάφη της παράκτιας αλιείας», ανέφερε ο κ. Κουτράκης. Στην περιοχή δραστηριοποιούνται 219 αλιευτικά σκάφη, εκ των οποίων τα 31 βρίσκονται στη Σαμοθράκη. Το Θρακικό Πέλαγος είναι, άλλωστε, ένα από τα πιο σημαντικά αλιευτικά πεδία της Μεσογείου, καλύπτοντας το 26% της συνολικής αλιευτικής παραγωγής της χώρας.
Επιπλέον, η περιοχή του Δέλτα Έβρου και της Σαμοθράκης αποτελεί «hotspot» βιοποικιλότητας, και η εγκατάσταση αιολικών πάρκων χωρίς προηγούμενη εκτίμηση των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για το θαλάσσιο περιβάλλον και την αλιευτική οικονομία. «Ειδικότερα, τα προστατευόμενα είδη ψαριών που μεταναστεύουν προς το Δέλτα Έβρου, όπως η Alosa fallax και ο Ευρωπαϊκός Οξύρυγχος, θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες στη μετακίνησή τους λόγω της εγκατάστασης αυτών των έργων», σημείωσε ο κ. Κουτράκης, υπογραμμίζοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στην αναπαραγωγή τους.
Η περιοχή όπου προγραμματίζεται η εγκατάσταση των ΘΑΠ στα ανατολικά της Σαμοθράκης, σύμφωνα με τον ίδιο, καλύπτει επίσης περιοχές NATURA 2000 και είναι γνωστή για την παρουσία των λιβαδιών του θαλάσσιου αγγειόσπερμου, ενός οικοτόπου προτεραιότητας σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΚ, ο οποίος απειλείται από υποθαλάσσιες εγκαταστάσεις. «Η περιοχή αυτή αποτελεί επίσης σημαντικό ενδιαίτημα για απειλούμενα είδη, όπως η φώκαινα και ο ζιφιός, τα οποία είναι ευαίσθητα στον περιβαλλοντικό θόρυβο και την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που παράγουν οι ανεμογεννήτριες», πρόσθεσε.
Ο κ. Κουτράκης επισήμανε επίσης ότι η εγκατάσταση των ΘΑΠ στην περιοχή αυτή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ένταξη της Σαμοθράκης στο Δίκτυο «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα – ΜΑΒ» της UNESCO, καθώς το νησί είναι σε διαδικασία ένταξης από το 2011.
Το ζήτημα των ανεμογεννητριών «οδηγήθηκε» στο Περιφερειακό Συμβούλιο ΑΜΘ
Άμεση αντίδραση στο ζήτημα υπήρξε από την περιφερειακή παράταξη «Ανεξάρτητη Ενωτική Πρωτοβουλία», η οποία, με επερώτησή της, εκφράζει ανησυχίες για τα προγραμματισμένα υπεράκτια αιολικά πάρκα στη Σαμοθράκη και την Αλεξανδρούπολη.
Ο περιφερειακός σύμβουλος Στέργιος Ηλιόπουλος τόνισε ότι τα έργα απειλούν το θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον, την αλιεία και τον τουρισμό, ενώ επισημαίνει και τον αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία. Ζήτησε, επίσης, από το Περιφερειακό Συμβούλιο να συζητήσει το θέμα και να εξασφαλίσει τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στις αποφάσεις
Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Έβρου και Σαμοθράκης: Αρνητική γνωμοδότηση για Αιολικό Πάρκο
Στη συνεδρίαση της 10ης Οκτωβρίου, το Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Έβρου και Σαμοθράκης αποφάσισε κατά πλειοψηφία να γνωμοδοτήσει αρνητικά για το έργο «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας 2,7 MW», που σχεδιάζεται στην περιοχή Αμόνι του Δήμου Σαμοθράκης. Η απόφαση αναφέρει ότι το έργο βρίσκεται εντός περιοχών του δικτύου Natura 2000, με κωδικούς GR1110004 και GR1110012, και αφορά την περιοχή «Φεγγάρι Σαμοθράκης, Ανατολικές Ακτές, Βραχονησίδα Ζουράφα και Θαλάσσια Ζώνη».
