Ο πολυπράγμων performer μιλά στο «Ε» με αφορμή την εμφάνισή του στο Nostos σήμερα στις 21:00
Μεταξύ άλλων μιλά για την σχέση του με τον Φοίβο Δεληβοριά, για την θέση της κομμωτικής στην ζωή του, ενώ εξηγεί και πώς αντιλαμβάνεται ο ίδιος την βία στην σημερινή εποχή
Καλλιτέχνης και άνθρωπος ταλαντούχος, ευγενής και οξυδερκής, κοινωνικά ευαίσθητος και πολιτικά ενεργός: Όλα αυτά είναι ο πολυπράγμων Σπύρος Γραμμένος.
«Ο Σπύρος και η μπάντα του καταφέρνουν να στήσουν ένα απολαυστικό υπερθέαμα χωρίς παρεξηγήσεις και ίντριγκες. Ένα live όπου εναλλάσσονται τα δάκρυα χαράς με τα δάκρυα συγκίνησης! Από το “Ω να σου” στο “Τι με κοιτάς”, από τη “Μιρέλα” στον “Ανθρωπάκο”, το “Καμία μόνη” και το “Το όνομά μου είν’ το δικό σου”, ένα ατελείωτο rollercoaster συναισθημάτων! Αν ακούσετε να περνάει από τη γειτονιά σας, μην διστάσετε να πάτε να τον ακούσετε. Δεν δαγκώνει, δεν σπάει, δεν τσαλακώνει, ενώ αποθηκεύεται εύκολα σε οποιαδήποτε γωνία του σπιτιού, χωρίς να ενοχλεί τα κατοικίδια». Με αυτά τα λόγια, λοιπόν, καλεί όποιον θέλει να έρθει απόψε στο Nostos για να το ζήσουν όλο αυτό παρέα…
Κάνεις σάτιρα και είσαι γνωστός για το μπρίο και τον αυτοσαρκασμό σου. Με ποιον τρόπο θέλεις να κάνεις τους ανθρώπους να γελάνε;
Να σου πω για ποιον λόγο; Θέλω ο κόσμος να γελάει και να «παίρνει τα πάνω του» με το χιούμορ, που είναι η μεγαλύτερη άμυνα. Να γελάει, δηλαδή, για να μπορεί να ανταπεξέλθει σε όλη αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα, που έχει και το δεύτερο μέρος της παράστασής μας, το οποίο συνήθως περιέχει την ωμή πραγματικότητα. Αυτός, λοιπόν, είναι ο λόγος που κάνω χιούμορ στο πρώτο μέρος. Ωραία είναι η δισκογραφία, τα τραγούδια που κυκλοφορούν, αλλά επειδή εγώ ζω πιο πολύ για τις ζωντανές εμφανίσεις, σκέφτομαι πρώτα το πώς θα το πω εγώ ζωντανά. Κοιτώ πάντα μέσα από τα τραγούδια μου, αλλά και μέσα από αυτά που έχουν χιούμορ να υπάρχει πάντα κι ένας σοβαρός λόγος που γράφτηκε, να έχει μία σοβαρή βάση, να «πατά» πάνω σε κάτι.
Πολλά από τα τραγούδια σου είναι μικρές ιστορίες και υπό αυτή την έννοια βλέπουμε και άλλη μία «ταύτιση» με το DNA του Φοίβου Δεληβοριά. Πώς τις εμπνέεσαι;
Εμπνέομαι από την καθημερινότητα κι από αυτά που ζω. Είμαι μεγάλος φαν του Φοίβου, αλλά και οι δύο προερχόμαστε από μία γενιά τραγουδοποιών παλαιότερων από εμάς, της γενιάς του ’70 ή του ’80, του Βασίλη Νικολαΐδη, του Λουκιανού Κηλαηδόνη και διάφορων άλλων, έχουμε πάρει πολλά στοιχεία. Εγώ σίγουρα, επειδή βγήκα μετά τον Φοίβο, έχω πάρει και δικά του στοιχεία για τον τρόπο που τα γράφω. Πάντως η έμπνευση είναι κάτι που «δεν ξέρω τι είναι», όπως λέει και το τραγούδι του Φοίβου Δεληβοριά, όπως λέει και το τραγούδι του Αλκίνοου Ιωαννίδη «Γιατί δεν έρχεσαι ποτέ όταν σε θέλω». Θεωρώ την έμπνευση κάτι μαγικό, κάτι πέρα από εμάς, ενώ είμαι ορθολογιστής και δεν πιστεύω σε πράγματα που δεν βλέπω, που δεν είναι χειροπιαστά, δεν πιστεύω σε τίποτα. Για αυτό έχω παρεξηγηθεί στο παρελθόν από διάφορους, ότι τα τραγούδια μας δεν μας ανήκουν, ανήκουν στο περιβάλλον όπου ζούμε, στο ευρύτερο σύνολο, απλά έτυχε να γραφτούν από δικό μας χέρι.
Δεν είσαι το τυπικό δείγμα καλλιτέχνη. Για πολλούς λόγους και ας ξεκινήσουμε από την αφετηρία στην κομμωτική. Γιατί την έπιασες και γιατί την άφησες αυτή την τέχνη;
Ασχολήθηκα με την κομμωτική γιατί στη Γ’ γυμνασίου έμεινα σε δεκατέσσερα μαθήματα. Ήθελα να γίνω μουσικός, αλλά στα δεκατέσσερά σου δεν γίνεται να γίνεις μουσικός επαγγελματίας, έπρεπε να δουλέψω. Είχα το προτέρημα να έχει η μάνα μου κομμωτήριο και γι’ αυτό μπήκα σε αυτή τη δουλειά, τελείωσα τη σχολή. Την αγάπησα, αλλά συνεχίζω να την αγαπώ πάρα πολύ. Δεν αγαπώ το κομμωτήριο, αλλά την κομμωτική σαν τέχνη.
Σταμάτησα απότομα μετά από αρκετά χρόνια. Έπαιζα μουσική από μικρός, αλλά όταν κάποια στιγμή άρχισα να γράφω δικά μου κομμάτια και να ζω στα Γιάννενα και να τα παίζω, ένιωσα ότι πρέπει να φύγω, ήταν πολύ συγκεκριμένο το κοινό, δηλαδή δεν θα μπορούσα να παίζω στην Ξάνθη δύο φορές την εβδομάδα. Αυτό, ωστόσο, σε μία μεγάλη πόλη όπως είναι η Αθήνα μπορείς να το κάνεις. Έπρεπε να αλλάξω πόλη. Δυστυχώς, αυτό που έχουν οι πρωτεύουσες και οι μεγάλες πόλεις είναι να μαζεύουν τα πάντα εκεί, από τις εταιρείες, από τον κόσμο που θέλει να το κάνει αυτό, δηλαδή συμβαίνει σε όλες τις χώρες.
Ενώ το όνειρό μου ήταν να ζήσω στη Θεσσαλονίκη από μικρή κιόλας ηλικία, ωστόσο αναγκάστηκα στα τριάντα μου να πάω στην Αθήνα. Έτσι, άφησα το κομμωτήριο και πάλι είχα την ελευθερία να γυρίσω πίσω αν όλο αυτό δεν πάει καλά, με το κεφάλι σκυφτό, και να ξαναμπώ στην κομμωτική.
Είσαι ξεκάθαρα από τους καλλιτέχνες που έχουν το θάρρος της γνώμης σου. Λες την άποψή σου και έχεις χαρακτηριστεί «αριστερός»-«αναρχικός»-«αντικομφορμιστής». Με δεδομένο ότι οι καλλιτέχνες νομοτελειακά αποτελούν πρότυπο για τους θαυμαστές τους, ποια πιστεύεις ότι πρέπει να είναι η στάση τους πολιτικά και κοινωνικά; Δηλαδή κάποιοι λένε καλύτερα να μη μιλήσω «μην κάνω εχθρούς, μη δυσαρεστήσω». Εσύ πού βρίσκεσαι;
Εγώ λέω την αποψάρα μου και δεν τη συζητάω κιόλας. Π.χ. όταν θα πω κάτι στα social media, δεν μπαίνω σε συζητήσεις. Πολλοί λένε ότι αυτό δεν είναι δημοκρατικό, αλλά εγώ δεν πιστεύω σε αυτού του είδους τη δημοκρατία. Δεν κάθομαι, λοιπόν, να το συζητήσω κιόλας. Ας με χαρακτηρίζει ο καθένας όπως θέλει κι ας παίρνει από εμένα ό,τι θέλει ή ας με πετάει όπου θέλει.
Κάνε μας ένα σχόλιο για την ελληνική επαρχία. Την οποία γνωρίζεις και βιωματικά μέσω της παραμονής σου στα Ιωάννινα.
Έμεινα δεκαπέντε χρόνια στην Ηγουμενίτσα, που ήταν πολύ μικρό μέρος, πολύ μικρή κοινωνία. Μετά πήγα στα Γιάννενα για άλλα δεκαπέντε χρόνια. Τα πρώτα μου τριάντα χρόνια ζούσα στην επαρχία. Ωστόσο και στην Αθήνα εγώ δεν το χάνω αυτό. Συγκεκριμένα, μόλις πάω σε ένα καινούργιο σπίτι, σε μία νέα γειτονιά, θα γνωρίσω τη γειτονιά μου και θα δημιουργήσω την επαρχία μου στο μέρος όπου ζω. Αυτό το έχω ανάγκη. Είναι πολύ σημαντικό να δημιουργούμε μικρές κοινότητες ανθρώπων με τους οποίους μπορούμε να επικοινωνούμε.
Λέμε συχνά ότι ζούμε σε μία βίαιη κοινωνία, που “κάθε μέρα γίνεται βιαιότερη”. Για σένα τι είναι βία;
Δεν ζούμε σε μία πιο βίαιη κοινωνία, απλά πλέον τα πράγματα μαθαίνονται. Πριν από είκοσι και τριάντα χρόνια, οι βιασμοί, η βία μέσα στο σπίτι, η βία στους δρόμους δεν γινόταν γνωστή. Έχουμε πρώτον τα social media, που εμείς οι ίδιοι καταγγέλλουμε ό,τι βλέπουμε. Υπάρχουν, επίσης, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που προβάλλουν τη βία που θέλουν και που συμφέρει την εκάστοτε εξουσία για να δημιουργήσει φόβο στον κόσμο. Εγώ δεν πιστεύω πως έχουμε μεγαλύτερα ποσοστά εγκληματικότητας, αλλά είναι μεγαλύτερα μόνο τα ποσοστά που καταγγέλλονται, που μαθεύονται.
Τι να περιμένουμε από εσένα τη νέα χρονιά;
Μόλις τελειώσει αυτό το τουρ, στις 14 Δεκεμβρίου στην Κομοτηνή, θα φύγω για το εξωτερικό, θα μεταναστεύσω. Δεν ξέρω αν θα γυρίσω και πότε. Έτσι όπως έφυγα από τα Γιάννενα, θα κοιτάξω να φύγω και τώρα από την Ελλάδα, δεν ξέρω όμως πού θα με βγάλει.
Για την επόμενη χρονιά το σίγουρο που έχω είναι ότι θα κυκλοφορήσει ένα νέο βιβλίο με διηγήματα, ένας δίσκος από live και θα ξεκινήσουμε με την μπάντα να δουλεύουμε τα καινούργια κομμάτια στο στούντιο.
