Τη βαθιά ρωγμή στη Νέα Δημοκρατία από το εκλογικό αποτέλεσμα παραδέχθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Αναλυτικά τα αποτελέσματα των εκλογών της 9ης Ιουνίου. Μεγάλη άνοδος της ακροδεξιάς-Σταθεροποίηση για ΣΥΡΙΖΑ και «ταβάνι» για το ΠΑΣΟΚ
«Μούδιασμα» ολκής και σοβαρή ρωγμή έφερε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στην Ελλάδα, με πρώτο και κύριο «εχθρό» την πρωτοφανή αποχή, που έδωσε χώρο στις φωνές διαμαρτυρίας και την ακροδεξιά ψήφο.
Η Νέα Δημοκρατία με συμμετοχή στο 41,39% συγκέντρωσε μόλις 28,31% (33,12% στις ευρωεκλογές του Μαΐου 2019), ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ 14,92% (με 23,75% (στις ευρωεκλογές του Μαΐου και 17,83% στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023), το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής (12,79% (με 7,72% στις προηγούμενες ευρωεκλογές και 11,84% στις εκλογές της δεύτερης Κυριακής της εθνικής κάλπης), η Ελληνική Λύση 9,30% (με 4,18% το Μάιο του 2019 και 4,44% τον Ιούνιο του 2023), η Νίκη 4,37% (με 3,70% στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου), η Πλεύση Ελευθερίας 3,40% (με 3,17% στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση), η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου 3,04%, το ΜέΡΑ25-Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά Ενωτική Πρωτοβουλία 2,54%, η Νέα Αριστερά 2,45%, οι Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου 1,45%, οι Πατριώτες του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου 1,41% και ο Κόσμος του Πέτρου Κόκκαλη 1,08%.
Πρωτοφανής αποχή 58,61%
Η συμμετοχή με την ενσωμάτωση στο 100% έφτασε το 41,39%, πολύ κάτω από το 58,69 των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 και του 53,74% της δεύτερης Κυριακής των εθνικών εκλογών του περσινού Ιουνίου.
Με βάση τα ποσοστά των κομμάτων που διαμορφώθηκαν, η αποχή φαίνεται να έπληξε κυρίως την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Οι ψηφοφόροι έκριναν ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να δείξουν συγκρατημένη δυσαρέσκεια, εφόσον βέβαια δεν διακυβεύεται η διακυβέρνηση της χώρας. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΠΑΣΟΚ επίσης δεν κατάφεραν να πετύχουν τους εκλογικούς στόχους που είχαν θέσει για την εκλογική αναμέτρηση. Όπως προκύπτει, αρκετοί από εκείνους που έκαναν τον κόπο να φθάσουν στις κάλπες διάλεξαν μη συστημικά κόμματα, όπως η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου, το Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα Νίκη και η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Η αποχή εκτός των άλλων ενίσχυσε τον ακραίο λαϊκισμό.
Για μία ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι όσο κυριαρχούν τα συναισθήματα του φόβου και της αβεβαιότητας, τόσο οι πολίτες κλείνονται στον εθνικό εαυτό τους και πείθονται από αυτούς που υπόσχονται μορφές προστατευτισμού.
Η ΝΔ σε σοβαρή πτώση
Η Νέα Δημοκρατία δια μέσω του ίδιου του πρωθυπουργού παραδέχθηκε την «πύρρειο νίκη» της αφού υπέστη σοβαρή καθίζηση. Το αποτέλεσμα που έφερε την κυβερνώσα παράταξη πολύ κάτω από το στόχο του 33% φέρνει αλλαγές, σε πρώτη φάση των προσώπων μέσω ανασχηματισμού που δε φαίνεται να προχωράει άμεσα (προκειμένου να μη φανεί ως κίνηση πανικού), αλλά πάντος δε θα καθυστερήσει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλιστα, κατά την πρώτη δήλωσή του μετά το αποτέλεσμα των εκλογών δήλωσε ότι δε θα «κρυφτεί» πίσω από δικαιολογίες, καθώς το μήνυμα του λαού ελήφθη: «σας εμπιστευόμαστε, αλλά προσπαθήστε περισσότερο».
Ως κύρια θέματα δυσαρέσκειας των πολιτών ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγνωρίζει την ακρίβεια και τα ζητήματα καθημερινότητας και δίνει τον τόνο για μια επανεκκίνηση, δηλώνοντας απερίφραστα ότι οι πρόωρες εκλογές δεν υπάρχουν στον ορίζοντα και η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα γίνει το 2027.
«Κρατάει» ο ΣΥΡΙΖΑ
Με μία πάντως, εσωστρεφή προσέγγιση, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο, καθώς μετά από μια εξόχως ταραγμένη περίοδο, με αλλαγή αρχηγού, συνέδριο «φαρσοκωμωδία» και διάσπαση, κατάφερε να επιβιώσει με μικρές απώλειες.
Βέβαια, είναι φανερό ότι παρότι διατηρήθηκε ως δεύτερο κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν καταφέρνει ούτε στο ελάχιστο να καρπωθεί την καταβαράθρωση της Νέας Δημοκρατίας.
«Ο ελληνικός λαός (δηλαδή 593.133 άνθρωποι) μου έχει δώσει ξεκάθαρα τον χρόνο να χτίσω κυβερνητική εναλλακτική πρόταση. Ξέρω και συνειδητοποιώ απόλυτα τη σημασία αυτής της ευθύνης και αυτό θα κάνω», ανέφερε στη δήλωσή του μετά το εκλογικό αποτέλεσμα ο Στέφανος Κασσελάκης, αλλά είναι ασαφές από πού προκύπτει αυτή η πίστωση χρόνου.
Έπιασε «ταβάνι» το ΠΑΣΟΚ
Πολύ μικρή ενίσχυση κατάφερε το ΠΑΣΟΚ, η οποία ωστόσο δεν αντανακλά την κινητοποίηση του μηχανισμού, τη μεθοδικότητα και το «σπριντ» των υποψηφίων στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου. Το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε το στόχο του που ήταν η δεύτερη και το πιο αποθαρρυντικό μήνυμα της κάλπης είναι ότι υπό αυτές τις συνθήκες αυτό είναι το «ταβάνι» του.
«Ως νέος πολιτικός σε καμία περίπτωση δεν συμβιβάζομαι με μια τέτοια πολύ αρνητική εξέλιξη», ανέφερε στη δήλωσή του ο Νίκος Ανδρουλάκης, τονίζοντας ότι: «θα πάρω, συνεπώς, όλες τις αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες διαλόγου με τις δημιουργικές αλλά πάνω από όλα πραγματικές προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας», πράγμα που δείχνει ότι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ αντιλαμβάνεται πλέον ότι απαιτείται σύμπλευση της Κεντροαριστεράς, αλλά είναι εντελώς θόλο αν θα κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση εφόσον η πρωτοβουλία δεν είναι του ίδιου, όπως λέει, αλλά κάποιου άλλου.
Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης έκανε λόγο για μεγάλη ασυμμετρία μεταξύ Περιφέρειας και Αθήνας, η οποία άμεσα πρέπει να ανατραπεί με οργανωτικούς και πολιτικούς όρους.
Τέταρτη δύναμη η Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου-Στο 18% τα ακροδεξιά κόμματα
Για «τεράστια ανατροπή» έκανε λόγο στις δηλώσεις του ο Κυριάκος Βελόπουλος και έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει το εκλογικό αποτέλεσμα αφού το 4,18% των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019 έγινε 4,44% στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2023 για να φτάσει το βράδυ της Κυριακής το 9,30%. Μάλιστα, σημαντική είναι η επικράτηση της Ελληνικής Λύσης σε διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου είναι η ελληνική αντίδραση στην ενίσχυση της μη συστημικής ψήφου και του λαϊκισμού.
Μεταξύ των κερδισμένων της κάλπης είναι, πέραν της Ελληνικής Λύσης, είναι και το κόμμα της Νίκης που μετά την είσοδο του στη Βουλή πετυχαίνει και την εκλογή ευρωβουλευτή, καθώς και το κόμμα της Αφροδίτης Λατινοπούλου που από 22,347 ψήφους τον Ιούνιο του 2023 έλαβε 120.753 κερδίζοντας μία θέση για την ίδια. Προσθέτοντας στα ποσοστά τους και το 1,41% του κόμματος του Π. Εμφιετζόγλου, τα κόμματα της άκρας δεξιάς ξεπερνούν το 18%.
Ισχυρές αντοχές για ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας
Ισχυρές αντοχές επέδειξαν το ΚΚΕ και η Πλεύση Ελευθερίας. Όπως μάλιστα δείχνουν τα αποτελέσματα τη διαρροή του ΣΥΡΙΖΑ δεν την εισέπραξε τόσο η Νέα Αριστερά όσο το ΚΚΕ και το προσωποπαγές κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, που έκανε και προεκλογικά την επιλογή να «δραπετεύσει» από την ταμπέλα της Αριστεράς με το μότο «ούτε δεξιά, ούτε αριστερά, μπροστά».
«Το κόμμα μας επιβεβαιώνει τους δεσμούς του ΚΚΕ με τις ευρύτερες λαϊκές τάξεις και αποδεικνύει ότι εκφράζει τους πιο σταθερούς δεσμούς», σημείωσε στη δήλωσή του ο Δημήτρης Κουτσούμπας, εκφράζοντας ικανοποίηση για την νέα αυξητική τάση του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Νέα Αριστερά και ΜέΡΑ25 Α.Ο.Α.-Ενωτική Πρωτοβουλία: Άγνωστο το μέλλον τους.
Δεν κατάφεραν να κατακτήσουν έδρας την ευρωβουλή οι δυνάμεις της Νέας Αριστεράς και του ΜέΡΑ25-Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά-Ενωτική Πρωτοβουλία.
Και από τους δύο δηλώνεται ξεκάθαρα η πρόθεση να συνεχίσουν τον αγώνα τους ακόμη και με τις μικρές δυνάμεις που κατάφεραν να συσπειρώσουν.
«Η Αριστερά όμως πάντοτε στα δύσκολα κρίνεται. Η Νέα Αριστερά είναι εδώ και συνεχίζει», δήλωσε ο Αλέξης Χαρίτσης, παραδεχόμενος ασφαλώς το πολύ αρνητικό αποτέλεσμα.
Από την πλευρά του ο Γιάνης Βαρουφάκης, τόνισε μεταξύ άλλων ότι: «θα τιμήσουμε την εντολή των πολιτών να προχωρήσουμε την ενωτική μας προσπάθεια».
Ποιος θα σώσει την Κεντροαριστερά;
Η κάλπη των ευρωεκλογών έστειλε επίσης ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι όσο οι δυνάμεις του Κέντρου και Αριστεράς δεν μπορούν να δώσουν διέξοδο στην έκφραση των πολιτών, όσο δεν μπορούν να πείσουν με μία ρεαλιστική κυβερνητική πρόταση, όσο αποτυγχάνουν να κερδίσουν εμπιστοσύνη, η άκρα δεξιά θα κερδίζει έδαφος.
Είναι πλέον μονόδρομος η σύμπλευση των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς και Αριστεράς, ή αν μη τι άλλο ο διάλογος σε άλλη βάση και έξω από τα «χαρακώματα» του παρελθόντος. Ασφαλώς ο Κασσελάκης βρίσκεται σε θέση ισχύος λόγω του προβαδίσματος, αλλά θα χάσει κάθε περιθώριο ζύμωσης αν μπει στη συζήτηση με εγωισμό και αφ’ υψηλού.
Από την πλευρά του ο Νίκος Ανδρουλάκης μίλησε ανοιχτά για «πολιτικές πρωτοβουλίες διαλόγου» ωστόσο το πώς θα σταθεί σε μια τέτοια συγκυρία θα αποδείξει και τις ειλικρινείς του προθέσεις. Το πολύ αρνητικό αποτέλεσμα κάνει τη Νέα Αριστερά, να λάβει από ασθενή θέση μέρος στις όποιες διεργασίες στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Ήδη την πρώτη κιόλας μέρα μετά την κάλπη οι Διονύσης Τεμπονέρας και Αντώνης Κοτσακάς, εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση με σκοπό την εκκίνηση διαδικασιών διαλόγου για τη συνεργασία μεταξύ των κομμάτων του αριστερού και προοδευτικού χώρου.
Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη εν προκειμένω είναι στο «γήπεδο» των κομμάτων της Κεντροαριστεράς και έχουν και το καρπούζι και το μαχαίρι.
