Σκοπός η μετάβαση στην περιφερειακή διακυβέρνηση
Στο συνέδριο συμμετείχαν περιφερειάρχες, εκπρόσωποι αρμόδιων φορέων, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, ενώ κεντρικές εισηγήσεις πραγματοποίησαν η Υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης και ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Στρατάκος.
Κεντρική ομιλία πραγματοποίησε στην πρώτη μέρα του συνεδρίου ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας.
Ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, συντόνισε την πρώτη θεματική ενότητα για τη Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών, παρουσιάζοντας ως πρόεδρος του συνεδρίου και πρόεδρος της Επιτροπής και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ τις θέσεις της Επιτροπής για το θέμα και ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης συντόνισε την ενότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη, παρουσιάζοντας τις θέσεις της Επιτροπής Αγροτικής Οικονομίας της ΕΝΠΕ.
Σε κάθε ενότητα έγιναν παρεμβάσεις συνέδρων, κατατέθηκαν προτάσεις και ερωτήσεις και πραγματοποιήθηκε διάλογος, ενώ τοποθετήσεις πραγματοποίησαν όλοι οι περιφερειάρχες.
Θεσμική Θωράκιση των Περιφερειών
Ο κ. Φαρμάκης στην παρουσίαση της εισήγησης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ, που επί της ουσίας αποτελεί έναν οδικό χάρτη για τη μετάβαση από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην περιφερειακή διακυβέρνηση, παρουσία του κ. Λιβάνιου, αναφέρθηκε στους πέντε πυλώνες για να επιτευχθεί η μετάβαση. Αυτοί αφορούν:
-Τις αρμοδιότητες των Περιφερειών.
-Τη διαφάνεια και τον έλεγχο νομιμότητας.
-Τη χρηματοδότηση της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
-Τη σχέση των Περιφερειών με το Κεντρικό Κράτος.
-Την καταστατική θέση των Περιφερειών.
Για τις αρμοδιότητες ο κ. Φαρμάκης επισήμανε ότι είναι αναγκαίος ένας μηχανισμός, υπό το ΑΣΕΠ, για την καταγραφή, τον επανακαθορισμό, αλλά και τη διαρκή παρακολούθηση – αξιολόγηση – επικαιροποίηση των αρμοδιοτήτων στα διάφορα επίπεδα διοίκησης της χώρας.
Για τον έλεγχο νομιμότητας η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία ενός ενιαίου – και τοπικά αποκεντρωμένου – συστήματος ελέγχου για τις δημόσιες συμβάσεις των Δήμων και κυρίως των Περιφερειών, που θα στηρίζεται στην λογική του Επόπτη ΟΤΑ (πρώην Ελεγκτή Νομιμότητας) ως μια υπηρεσία “μιας στάσης”.
Ως προς τους χρηματοδοτικούς πόρους, η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της ΕΝΠΕ υποστηρίζει, είτε τη μεταφορά πόρων από την Κεντρική Κυβέρνηση, είτε την ανάθεση της διαχείρισης ευρωπαϊκών πόρων και πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπλέον, προκρίνεται η πλήρης απόδοση των ΚΑΠ στις Περιφέρειες και η εξομάλυνση του ρυθμού καταβολής, η ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και η θέσπιση απόδοσης πόρων στις Περιφέρειες από μισθώματα ή τέλη. Ακόμα σε σχέση με το ΕΠΑ, ζητείται η θέσπιση ετήσιου ορίου πληρωμών τουλάχιστον στο 20% του συνολικού προγράμματος κάθε Περιφέρειας.
Επίσης, η ΕΝΠΕ προτείνει τη θεσμοθέτηση ενός συντονιστικού οργάνου, εντός της Προεδρίας της Κυβέρνησης, με οριζόντια αρμοδιότητα σε θέματα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και τη διασύνδεση αυτής με τα κατά περίπτωση αρμόδια Υπουργεία.
Ο κ. Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι το αμέσως επόμενο διάστημα μετά τις ευρωεκλογές θα αρχίσει η διαβούλευση για την αλλαγή του Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι τόσο της ΕΝΠΕ, όσο και της ΚΕΔΕ, προκειμένου εντός του έτους να προκύψει το νέο θεσμικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης.