Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι
Τη μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης, το Πάσχα, η ψυχή αφήνει πίσω τον πόνο και τη θλίψη των Παθών και της Σταύρωσης και διακηρύττει την αγαλλίαση και την ελπίδα που φέρνει η Ανάσταση.
Το βράδυ του Σαββάτου τελείται η Πρώτη Ανάσταση ενώ την Κυριακή η Δεύτερη.
Στη Χρύσα Ξάνθης, το πρωί στις 10:00πμ, το χαρμόσυνο χτύπημα της καμπάνας, κάλεσμα για τους πιστούς, ώστε να πάνε στον Ιερό Ναό της Αγίας Φωτεινής και να πλαισιώσουν, με την αγάπη και την παρουσία τους, το ιερό λάβαρο της Αναστάσεως του Κυρίου, ούτως ώστε να γίνει η περιφορά στις γειτονιές του συνοικισμού και να τελεστεί η Δεύτερη Ανάσταση.
Ο ιερέας πρωτοστατεί, κάποτε ο παπα-Απόστολος, ο παπάς των παιδικών κι εφηβικών μου χρόνων και τώρα, ο αγαπημένος των παιδιών και όχι μόνο, ο παπα-Θωμάς.
Ακολουθεί ο ψάλτης και δίπλα κάποιος πιστός που κρατάει την εικόνα της Αναστάσεως του Κυρίου και ακριβώς από πίσω το λάβαρο.
Αυτό το κρατάνε διαδοχικά όλοι όσοι πιστοί θέλουν.
Θεωρείται μεγάλη ευλογία να το κουβαλήσεις.
Η περιφορά ξεκινάει από τον ιερό ναό με λίγους συμμετέχοντες.
Όμως αυτό το ζωντανό ρυάκι γίνεται ποτάμι, γιατί οι κάτοικοι της περιοχής περιμένουν ο καθένας στο σπίτι του, με το θυμιατό αναμμένο. Ασπάζονται το λάβαρο, βάζουν, αν θέλουν την προσφορά τους, δέχονται με τη σειρά τους λίγες σταγόνες κολόνιας και στη συνέχεια συμμετέχουν στην περιφορά.
Παλαιότερα όσοι είχαν καραμπίνες στο σπίτι είτε γιατί ήταν στα ΤΕΑ, Τάγματα Εθνοφυλακής Αμύνης, είτε γιατί ήταν κυνηγοί, πυροβολούσαν στον αέρα, όμως αυτό τείνει να εξαφανιστεί.
Στη δεκαετία που ’50, όπως μου διηγείται η μητέρα μου, το λάβαρο το 《πουλούσαν》κι όποιος έδινε τα περισσότερα χρήματα το είχε υπό την προστασία του ως την επόμενη χρονιά. Όμως αυτό το απαγόρευσε ο τότε Δεσπότης γιατί θεωρήθηκε αγοραπωλησία, κάτι που δεν αρμόζει στις αρχές που διέπουν τον Χριστιανισμό.
Έτσι στο τέλος, το πλήθος μεγαλώνει και καταλήγει στον Ιερό Ναό, όπου συνεχίζεται η θεία Λειτουργία της Δεύτερης Ανάστασης ή αλλιώς ο
《Εσπερινός της Αγάπης》.
Διαβάζεται ο Αναστάσιμος Κανόνας, που αποδίδεται στον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, όπου αναφέρεται στην εμφάνιση του Χριστού, μετά την Ανάστασή του, στους μαθητές του.
Λέγεται έτσι, επειδή ο Χριστός σταυρώθηκε και αναστήθηκε για την αγάπη των ανθρώπων. Κύριο γνώρισμα αυτής της ακολουθίας είναι το φιλί της αγάπης που ανταλλάσσουν οι πιστοί κατά την απόλυση.
Το έθιμο αυτό, έχει βαθιά τις ρίζες του μέσα στον χρόνο και μας ταξιδεύει στις παραδόσεις που προέρχονται από τα Λύγδα του καζά Οδεμησίου, που βρισκόταν δίπλα στο Αϊδίνιο, ανήκε διοικητικά στο σαντζάκι Σμύρνης, που οι πρόγονοί μας, Μικρασιάτες, κατάγονται.
Τα τελευταία χρόνια, η αλήθεια είναι, πως όλο και λιγότερος κόσμος ακολουθεί τη περιφορά της Δεύτερης Ανάστασης, γιατί είναι μια δύσκολη ώρα, για την ετοιμασία του πασχαλινού τραπεζιού.
Όμως στο χέρι μας είναι να μην αφήσουμε αυτο το έθιμο να εκλείψει, γιατί μας δένει με τις ριζες μας, μα να το διατηρήσουμε και να το συνεχίσουν τα παιδιά μας.
Δέντρο χωρίς βαθιές ρίζες είναι δέντρο χωρίς γερά κλαδιά.
Είναι στο χέρι μας!
Χριστός Ανέστη!
Νατάσα Μακρή
*Οι φωτογραφίες είναι του Φώτη Τσάγκα από τη φετινή περιφορά, 5 Μαΐου 2024.
