Ο δικηγόρος πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής που εκπροσώπησε τους Αιγύπτιους αλιεργάτες μιλά στο «Ε»
«Οι διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα αποτελούν τον ορισμό της αντιμεταρρύθμισης»
Σε λίγο καιρό θα συμπληρωθούν τέσσερα χρόνια από την πολύκροτη δική και καταδίκη εν τέλει της Χρυσής Αυγής η οποία υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές δίκες των τελευταίων δεκαετιών. Με έναν ικανό αριθμό ηγετικών στελεχών εντός της φυλακής, το ερώτημα παραμένει: Έχουμε τελειώσει με τον κίνδυνο της ακροδεξιάς;
Ο δικηγόρος Θανάσης Καμπαγιάννης ο οποίος είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και εκπροσώπησε τους Αιγύπτιους αλιεργάτες ως δικηγόρος πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής μιλά στο «Ε» όσον αφορά στην κατάσταση που βρίσκεται η ακροδεξιά στην Ελλάδα αλλά και τα τρέχοντα θέματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η ελληνική κοινωνία.
Ο κ. Καμπαγιάννης βρέθηκε στην Ξάνθη στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ανοιχτής Πρωτοβουλίας για την ανασυγκρότηση της ανατρεπτικής Αριστεράς και την παρέμβασή της στις ευρωεκλογές» την Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου.
«Ε»: Έχουν περάσει τέσσερα χρόνια από την καταδίκη της Χρυσής Αυγής. Αυτή τη στιγμή που βρισκόμαστε όσον αφορά στον κίνδυνο της ακροδεξιάς;
Θ.Κ.: Η σημασία της απόφασης του Οκτωβρίου 2020 του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθήνα είναι αδιαμφισβήτητα ιστορική και αυτό γιατί για πρώτη φορά στοιχειοθετήθηκε η ποινική ευθύνη της ηγεσίας της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης με αποτέλεσμα διευθυντικά στελέχη όπως και ηθικοί αυτουργοί εγκληματικών πράξεων να οδηγηθούν στην φυλακή. Όπως λέγαμε από την πρώτη στιγμή, ως δικηγόροι πολιτικής αγωγής αλλά και τα θύματα που έδωσαν την δικαστική μάχη, το δικαστήριο από μόνο του δεν θα μπορούσε ποτέ να αντιμετωπίσει την φασιστική απειλή. Το πολιτικό ζήτημα της ανόδου του φασισμού είναι ευρύτερο, τροφοδοτείται από κυρίαρχες πολιτικές από το κέντρο του πολιτικού συστήματος μέσα από τον κρατικό αυταρχισμό, τις πολιτικές στοχοποιήσεις, τις θεσμοποιήσεις του ρατσισμού και είναι αυτές οι πολιτικές που τρέφουν ξανά και ξανά τα ακροδεξιά μορφώματα.
Η πολιτική μάχη για την απονομιμοποίηση και την απομόνωση των ακροδεξιών ιδεών είναι μια μάχη που πρέπει να δοθεί στην κοινωνία.
«Ε»: Η νομοθεσία που «απέκλεισε» την εκλογική κάθοδο Κασιδιάρη ήταν αποτελεσματική;
Θ.Κ.: Η κυβέρνηση άνοιξε την συγκεκριμένη συζήτηση εισάγοντας στην πραγματικότητα την ιδέα της νομοθέτησης της «Θεωρίας των Δύο Άκρων» δηλαδή θέλησε και επεδίωξε να περάσει μία νομοθεσία που θα έδινε μία δυνατότητα στα δικαστήρια να απαγορεύουν κατά βούληση οποιοδήποτε κόμμα δεν λειτουργεί υπέρ του δημοκρατικού πολιτεύματος. Μία εξαιρετικά αόριστη πρόβλεψη. Από την δική μας την πλευρά, εμείς επιμείναμε ότι αυτό που χρειάζεται είναι μία αντιναζιστική νομοθεσία αξιοποιώντας την ιστορική απόφαση κατά της Χρυσής Αυγής.
Τελικά η κυβέρνηση ύστερα από πολλές παλινωδίες ψήφισε μια μορφή νομοθετικής απαγόρευσης η οποία εν τέλει δεν ήταν αρκετή καθώς ένα μόρφωμα το οποίο «φόρεσε τον μανδύα» ενός άλλου κόμματος και συνδέεται με καταδικασμένο για εγκληματική οργάνωση κατάφερε να εκπροσωπηθεί.
«Ε»: Οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και κυρίως η εκτέλεση των ποινών οι οποίες αυστηροποιούνται, πού θα οδηγήσουν με δεδομένο τις ήδη υπεράριθμες φυλακές;
Θ.Κ.: Οι διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα που έθεσε σε διαβούλευση και ψήφισε πλέον η κυβέρνηση αποδοκιμάστηκαν από την μεγάλη πλειοψηφία του νομικού κόσμου, από τους δικηγορικούς συλλόγους, από εκπροσώπους δικαστικών ενώσεων, από την Νομική Σχολή της Αθήνας όπως επίσης από πάρα πολλούς καθηγητές που αρθρογράφησαν σε επιστημονικά περιοδικά.
Πρόκειται για τον ορισμό της αντιμεταρρύθμισης. Είναι μία ποινική αντιμεταρρύθμιση η οποία σκοπεύει σε περισσότερη φυλακή και φυλακή για όλους σε αντίθεση με όλα τα πορίσματα και τις μελέτες που καταδεικνύουν ότι η αυστηροποίηση των ποινών από μόνη της δεν αρκεί για την μείωση των εγκληματικών φαινομένων. Στην ουσία δημιουργεί το «φαινόμενο της περιστρεφόμενης πόρτας» δηλαδή μία πελατεία του ποινικού συστήματος που μπαινοβγαίνει στις φυλακές χωρίς να υπάρχει καμία αλλαγή των ανθρώπων που εμπλέκονται σε αυτό το «δίχτυ».
Όλες οι διατάξεις, ιδιαίτερα αυτές που συζητήθηκαν στον δημόσιο λόγο, είναι διατάξεις που θα σημαίνουν φυλακή ακόμα και για πλημμελήματα τα οποία έχουν χαμηλές ποινές όπως μία συκοφαντική δυσφήμιση ή ένα γκράφιτι. Το γεγονός αυτό θα σημάνει έκρηξη του πληθυσμού των φυλακών και ήδη η χώρα μας είναι αντιμέτωπη με κριτική από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς που εκδίδουν σχετικές εκθέσεις για την κατάσταση των φυλακών.
Η συγκεκριμένη νομοθέτηση αποτελεί μία περίπτωση «ποινικού λαϊκισμού» κάτι που σημαίνει ότι δεν έχει ως άξονα το τι λέει η επιστήμη ή η νομοπαρασκευαστική επιτροπή η οποία δεν υπήρξε αλλά λογοδοτεί στο τι παίζουν οι μεσημεριανές εκπομπές και σε μία πρόσκαιρη ικανοποίηση του λαϊκού αισθήματος. Πρόκειται για μια επικίνδυνη εξέλιξη καθώς, σύμφωνα με τις διατάξεις, ένας αστυνομικός ο οποίος κατέθεσε στην προδικασία δεν χρειάζεται πλέον να έρχεται στο δικαστήριο ώστε να ερωτηθεί και να διευκρινιστεί τι είναι αυτό που έχει πει. Αυτό σημαίνει ότι παραβιάζεται η αρχή της προφορικότητας και της αμεσότητας της ποινικής δίκης. Ο δικαστής θα πρέπει να διαμορφώνει με τα ίδια του τα μάτια και τα αυτιά εικόνα των αποδεικτικών μέσων και είναι πραγματικά ένα πισωγύρισμα απέναντι σε αποφάσεις του Αρείου Πάγου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
«Ε»: Η προσπάθεια παράκαμψης του Άρθρου 16 έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Θέλω το σχόλιο σας για αυτή την κίνηση της κυβέρνησης.
Θ.Κ.: Θα πρέπει ο κόσμος ασχέτως αν τοποθετείται υπέρ ή κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων να καταλάβει ότι αυτό που προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση είναι αδιανόητο. Όσες φορές άνοιγε η συζήτηση για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων η εκάστοτε κυβέρνηση προσπαθούσε να αναθεωρήσει το Άρθρο 16 [το οποίο είναι εξαιρετικά ρητό και απόλυτο στην πρόβλεψή του] αλλά αυτό που κάνει η τωρινή κυβέρνηση είναι να φέρει έναν απλό νόμο και όχι να ακολουθήσει αυτό που προβλέπει το Σύνταγμα για την αναθεώρηση του παραβιάζοντας μία συνταγματική διάταξη.
Αυτό πρέπει να βρει απέναντι όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως τι άποψη έχουν για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση πρέπει να ακολουθήσει το Σύνταγμα και ύστερα να λάβει χώρα η οποιαδήποτε συζήτηση. Το γεγονός το ότι δεν το κάνει είναι κάτι το οποίο πρέπει να καταγγελθεί αυτοτελώς.
Από κει και πέρα η ΝΔ προσπαθεί να αναγάγει την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην σφαίρα της αγοράς και από την εμπειρία μας η ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων δεν πρόκειται να είναι πιο επιτυχημένη από την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας.
«Ε»: Έχουμε ένα καταδικαστικό ψήφισμα για την Ελλάδα από την Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με το Κράτος Δικαίου και την Ελευθερία του Τύπου. Από την άλλη, ο Economist κατατάσσει την Ελλάδα στις πλήρεις δημοκρατίες. Ποια είναι η πραγματικότητα;
Θ.Κ.: Καταρχάς, δεν πρέπει να συγχέουμε μία αρθρογραφία στο ένα ή στο άλλο περιοδικό με την έκδοση ενός ψηφίσματος για μία χώρα στο επίπεδο του ευρωκοινοβουλίου ο οποίος είναι ένας μεγάλος θεσμός και δημοκρατικά εκλεγμένος.
Είναι φανερό ότι το αντικείμενο του ψηφίσματος δεν το αναπαράγουν μόνο κάποιοι εχθροί της κυβέρνησης Μητσοτάκη αλλά πλέον είναι δυστυχώς κοινή πεποίθηση για την πλειοψηφία των πολιτικών των χώρων στην Ευρώπη. Αυτά που λέει το ευρωκοινοβούλιο σχετικά με την πτώση της ποιότητας της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, την υποβάθμιση του Κράτους Δικαίου, το σκάνδαλο των υποκλοπών, την καθυστέρηση της δικαιοσύνης στην Ελλάδα, την αστυνομική βία δεν λέγονται επειδή απλά κάποιος είναι πολιτικός αντίπαλος της ελληνικής κυβέρνησης.
Κανονικά η κυβέρνηση θα έπρεπε να απαντήσει σε αυτό το ψήφισμα όχι με κραυγές περί προδοτών αλλά με το έργο της και με την προσπάθειά της να προσφέρει ένα καλύτερο επίπεδο Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα και το ίδιο θεωρώ ότι πρέπει να κάνει και η Δικαιοσύνη. Ο Άρειος Πάγος πρέπει να αποφύγει την πολιτικοποίηση και την συνταύτιση με την εκτελεστική εξουσία η οποία βρίσκεται βασικά στο στόχαστρο του συγκεκριμένου ψηφίσματος, και όχι βέβαια οι δικαστικές αρχές.
