Ο βασικός άξονας των Cantos δεν είναι ο αγώνας σου ενάντια στην οικονομική και κοινωνική διαφθορά της εποχής σου – τον οποίο πιστεύεις ότι τελικά έχασες
Το «Ε» προτείνει το βιβλίο του Έζρα Πάουντ με τίτλο «Τα Cantos Της Εξιλέωσης / Το Canto Της Τοκογλυφίας / Στίχοι Γραμμένοι Για Την Όλγα» από τις εκδόσεις Άγρα και σε μετάφραση του Χάρη Βλαβιανού.
«Ο βασικός άξονας των Cantos δεν είναι ο αγώνας σου ενάντια στην οικονομική και κοινωνική διαφθορά της εποχής σου – τον οποίο πιστεύεις ότι τελικά έχασες. Ο θεμελιώδης αγώνας σου, αυτόν που αντιλήφθηκες στο τέλος, είναι εκείνος τον οποίο τελικά κέρδισες, ανακαλύπτοντας εκ νέου και αναγνωρίζοντας την αξία και τη δύναμη της συμπόνιας και της αγάπης.
Δεν ισχυρίζομαι βέβαια ότι η αναγνώριση σού έφερε γαλήνη. Βλέπω ότι νιώθεις συντετριμμένος από το γεγονός ότι για τόσα χρόνια είχες επιλέξει την οργή αντί της συμπόνιας. Αυτοκατηγορείσαι τώρα γιατί δεν είδες καθαρότερα στο παρελθόν και ανακαλώντας τις λανθασμένες σου επιλογές και απόψεις, δεν μπορείς να απελευθερωθείς από την ιδέα ότι το έργο της ζωής σου υπήρξε μια αποτυχία. Όμως θα μπορούσες να εγκαταλείψεις αυτόν τον αγώνα, πλημμυρισμένος από τύψεις, όταν επιτέλους βγήκες από το ψυχιατρείο, και να αφήσεις τον εαυτό σου να οδηγηθεί στην απόγνωση. Όμως σ’ αυτά τα ποιήματα εγώ βλέπω έναν Πάουντ που δεν χάνει το πείσμα και την ακεραιότητά του. Ξέρω, βασανίζεσαι συνεχώς από τις αμφιβολίες, αλλά δεν βλέπεις πως αυτή η τελική, αποφασιστική ομολογία σου είναι μια θαρραλέα πράξη που λίγοι θα την αποτολμούσαν ; Στην προοπτική του χρόνου τα “σφάλματα” και η “σύγχυσή” σου θα μοιάζουν δευτερεύοντα. Το έπος σου, το όραμά σου, η ανακάλυψη του εαυτού μέσα από την εξερεύνηση του παρελθόντος, της ταπείνωσης μέσα από την υπεράσπιση της υπερηφάνειας, της αλήθειας μέσα από την εμμονή στο σφάλμα, όλα αυτά θα φαίνονται βαθύτατα ανθρώπινα και μέσα στο πάθος τους ευγενικά και μεγαλοπρεπή.
Όντως δεν κατάφερες να προσφέρεις μια δαντική λύση στις κοινωνικές και πολιτικές ασθένειες της εποχής. Αναγκάστηκες να αναγνωρίσεις ότι η citta ideale που επιχείρησες να οικοδομήσεις υπάρχει μόνο στο μυαλό – “dove sta memoria”. Όμως αυτό που εκπλήσσει δεν είναι η αποτυχία σου να φτάσεις σ’ ένα αντίστοιχο όραμα, αλλά το γεγονός και μόνο ότι προσπάθησες να το αγγίξεις».
