Συνέντευξη με τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη με αφορμή την σημερινή παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Ήλιος με Ξιφολόγχες» στο βιβλιοπωλείο ΔΥΟ
Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης μοιράζεται ιδέες για τη δημιουργική του διαδικασία, την έμπνευσή του για το πλέξιμο των ιστοριών του στη Θεσσαλονίκη και την περίπλοκη ισορροπία μεταξύ ιστορικής ακρίβειας και αφήγησης στο έργο του
Στη σφαίρα της λογοτεχνίας, τα λόγια των συγγραφέων έχουν τη δύναμη να μας μεταφέρουν σε διαφορετικούς χρόνους, τόπους και προοπτικές, πυροδοτώντας τη φαντασία μας και διευρύνοντας την κατανόησή μας για την πραγματικότητα.
Το τελευταίο λογοτεχνικό έργο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος με Ξιφολόγχες» είναι ένα λογοτεχνικό αριστούργημα που εκτυλίσσεται με φόντο τη Θεσσαλονίκη το ταραχώδες πρώτο μισό του 1931. Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης μοιράζεται ιδέες για τη δημιουργική του διαδικασία, την έμπνευσή του για το πλέξιμο των ιστοριών του στη Θεσσαλονίκη και την περίπλοκη ισορροπία μεταξύ ιστορικής ακρίβειας και αφήγησης στο έργο του. Επίσης καταθέτει την άποψή του για το πολιτικό τοπίο, τόσο σε ιστορικά περιβάλλοντα όσο και σε σύγχρονους χρόνους, και πώς η λογοτεχνία μπορεί να χρησιμεύσει ως όχημα για τη λεπτή εξερεύνηση της κοινωνίας και της πολιτικής.
Με αφορμή την σημερινή παρουσίαση του καινούργιου του βιβλίου στην Ξάνθη, το «Ε» εξερευνά μαζί με τον συγγραφέα την δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ της πολιτικής, της ιστορίας και του ανθρώπινου πνεύματος, όλα συνυφασμένα με μια βαθιά εκτίμηση για την αισθητική της αφήγησης.
«Ε»: «Ήλιος με Ξιφολόγχες» το νέο σας βιβλίο. Τι πρόκειται να διαβάσει ο αναγνώστης;
Γ.Σ.: Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που ξετυλίγεται στο πρώτο εξάμηνο του 1931 στην Θεσσαλονίκη. Οι αλλεπάλληλες συγκρούσεις μεταξύ εθνικιστών, κομμουνιστών, Τροτσκιστών, οι απεργίες, οι δολοφονίες, και ο σκληρός αντισημιτισμός οδηγούν τελικά στο μεγάλο πογκρόμ κατά των Εβραίων και στον εμπρησμό της συνοικίας Κάμπελ. Παράλληλα η πόλη ταλανίζεται και υποφέρει από ξένες προπαγάνδες, από το διαρκές πρόβλημα των διακυμάνσεων των τιμών του καπνού και των εξεγέρσεων των καπνεργατών, από τους 160.000 πρόσφυγες που αγωνίζονται να ενταχθούν στην ζωή της πόλης και από τον βαθύ διχασμό βενιζελικών και βασιλικών. Πέρα όμως από αυτά, στις συγκρούσεις αναδύεται και η ομορφιά και η μαγεία της πόλης του μεσοπολέμου. 
«Ε»: Η Θεσσαλονίκη είναι πάντα αγαπημένος τόπος για να αποτελέσει το σκηνικό όπου εκτυλίσσονται οι ιστορίες σας. Σας εμπνέει λόγω οικειότητας ή εξαιτίας κάποιων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ταυτότητας της;
Γ.Σ.: Καθένας γράφει για τους χώρους που ξέρει και νιώθει καλύτερα. Εξάλλου η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα χώρος αντιθέσεων και πολλαπλών συγκρούσεων ως πόλη πολυ-εθνοτική και διεκδικούμενη από όλους συν την απέραντη ιστορία, την στρατηγική της θέση και την κοινωνική της ιδιομορφία.
«Ε»: Οι εμφυλιακές συγκρούσεις φαίνεται ότι έπαιξαν κομβικό ρόλο για την επιλογή του χρόνου όπου εκτυλίσσεται η ιστορία σας. Τι θέλετε να «πείτε» αναδεικνύοντας τες;
Γ.Σ.: Στην λογοτεχνία δεν θες «να πεις κάτι». Λες πολλά, υπαινίσσεσαι περισσότερα και όλα προκύπτουν έμμεσα, ακόμα και αινιγματικά, μέσα από την αφήγηση και τα πάθη των ηρώων. Το πιο σημαντικό είναι η αισθητική του μυθιστορήματος, όχι τόσο η υπόθεση.
«Ε»: Πολλοί συγγραφείς αντλούν έμπνευση από άλλους συγγραφείς. Υπάρχουν λογοτεχνικά πρόσωπα ή συγκεκριμένα έργα που έχουν επηρεάσει το στυλ γραφής σας ή τα θέματα που εξερευνάτε;
Γ.Σ.: Όλοι επηρεάζονται σε κάποιο βαθμό μέχρι να βρούνε την δική τους φωνή, την δική τους ιδιοπροσωπία. Από εκεί και πέρα οικοδομούν ένα δικό τους λογοτεχνικό, ξεχωριστό σύμπαν. Αν δεν το καταφέρουν και θυμίζουν κάποιον άλλον έχουν αποτύχει.
«Ε»: Πολλές από τις ιστορίες σας έχουν μια ρεαλιστική αίσθηση. Πώς ερευνάτε και αποτυπώνετε την ατμόσφαιρα διαφορετικών ιστορικών περιόδων και σκηνικών; Τι ρόλο παίζει η ιστορική έρευνα στα μυθιστορήματα σας; Πώς επιλέγετε κάθε φορά την εποχή ή την ιστορία όπου θα διηγηθείτε;
Γ.Σ.: Πρέπει πρώτα η εποχή και το θέμα να εμπνέουν εμένα, να γοητεύουν εμένα, να με ενθουσιάζουν για να κάτσω να ασχοληθώ. Και από χρόνο σε χρόνο με εμπνέουν διαφορετικά θέματα, εποχές κα ιστορίες.
«Ε»: Θεωρείτε ότι υπάρχει τοξικότητα στο πολιτικό σκηνικό; Τι σας ενοχλεί, αν υπάρχει κάτι, στους όρους που ασκείται πολιτική σήμερα και γιατί θεωρείτε ότι οι πολίτες έχουν απαξιώσει τους πολιτικούς και συνεκδοχικά την πολιτική;
Γ.Σ.: Υπάρχει τοξικότητα πάντα, αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε απαξιώσει συνολικά την πολιτική. Υπάρχουνε και σοβαροί άνθρωποι και πολιτικοί που σώζουν την κατάσταση και την χώρα – ευτυχώς.
«Ε»: Γυρίζοντας το χρόνο, αν γράφατε ένα μυθιστόρημα για την Ελλάδα του σήμερα ποια στοιχεία του πολιτικού σκηνικού θα σας είχαν ιντριγκάρει για να συμπεριληφθούν στην ιστορία σας ;
Γ.Σ.: Δεν ξέρω. Αυτά είναι απρόβλεπτα. Η έμπνευση και η επιλογή θέματος είναι κάτι σαν ξαφνικός έρωτας. Δεν μπορείς να τον προβλέψεις.
Η παρουσίαση του βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη «Ήλιος με Ξιφολόγχες» θα πραγματοποιηθεί στο Βιβλιοπωλείο ΔΥΟ σήμερα Παρασκευή 20 Οκτωβρίου στις 19:30.
Με τον συγγραφέα θα συνομιλήσει ο Στέφανος Τσιτσόπουλος, δημοσιογράφος, συγγραφέας.
Παύλος Μαραγκός
pmaragkos@empros.gr
