Το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, μέλος της ΚΠΕ, χαρτογραφεί, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ΠΑΜΘ, σχολιάζοντας το μοντέλο διοίκησης και τις επιλογές των διοικούντων
«Η λογική των αποσπασματικών έργων έχει περάσει εδώ και δεκαετίες», σημειώνει σχολιάζοντας το πακέτο των 360+ έργων που εξήγγειλε για την ΠΑΜΘ ο Κ. Μητσοτάκης
Τη δυναμική, αλλά και τα εμπόδια, διοικητικά, οικονομικά και πολιτικά που αφορούν το μέλλον της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης σχολιάζει ο Πάνος Δαβιτίδης, μέλος της ΚΠΕ του ΠΑΣΟΚ Κίνημα Αλλαγής, παρουσιάζοντας το μοντέλο διακυβέρνησης, αλλά και τον τρόπο υλοποίησης των αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, που προτάσσει το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη. Ασκεί κριτική στις επιλογές της κυβέρνησης και περιγράφει ως ανεπαρκές το έργο του Χ. Μέτιου και της διοίκησής του, σε μια συνέντευξη που περιλαμβάνει προτεραιότητες, χάραξη στρατηγικής και διαμόρφωση περιφερειακής συνείδησης.
«Ε»: Η Περιφέρειά μας ταλανίζεται από μια σειρά προβλημάτων και εμποδίων που στερούν την ανάπτυξη και την ευημερία των κατοίκων της ΑΜΘ. Ανεργία κυρίως στους νέους, brain drain, χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα. Τι χρειάζεται η ΑΜΘ για να διεκδικήσει πραγματικά ανάπτυξη;
Π.Δ.: Με βάση τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής, η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αριθμεί 46000 λιγότερο πληθυσμό, ποσοστό 7,5% μείον από το 2011. Είναι τελευταία περιφέρεια σε κατά κεφαλήν εισόδημα στη χώρα και προτελευταία στο σύνολο των περιφερειών της Ευρώπης (ΕΛΣΤΑΤ). Είμαστε τρίτη περιφέρεια σε ανεργία νέων με 45,1% το 2021 πίσω από τη Θέουτα, ένα ισπανικό θύλακα στη βόρειο Αφρική και Μελίγια της Ισπανίας. (EUROSTAT)
Είμαστε πρώτη περιφέρεια, με ποσοστό 29.4% με πολίτες να κινδυνεύουν από φτώχεια, με το αντίστοιχο ποσοστό στη χώρα να είναι 19.6% (ΕΛΣΤΑΤ).
Πρωτιά για το 2022 και σε εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα, με βάση τα στοιχεία του εργατικού κέντρου, η Ξάνθη είναι πρώτη στη περιφέρεια.
Θα ήθελα να τονίσω ότι με βάση τα στοιχεία του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής η ΑΜΘ βρίσκεται πρώτη και στη μαθητική διαρροή από το σχολείο, με ποσοστό μεγαλύτερο από το μέσο όρο της χώρας, ενώ τέλος στο νομό μας αναζητείται προκήρυξη έργου μέσω ΕΣΠΑ τα τελευταία 7 χρόνια.
Όσον αναφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας θεωρώ ότι χρειάζεται ριζική αλλαγή πορείας σε κυβερνητικό και σε περιφερειακό επίπεδο. Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις, αλλαγή προσώπων με σύγχρονη αντίληψη, όραμα για τη περιοχή μας, τεχνογνωσία και το σημαντικότερο όρεξη για δουλειά.
Ας ακολουθήσουμε τουλάχιστον αυτό που γίνεται σε περιφέρειες στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ορισμένα χαρακτηριστικά αυτής της νέας πορείας είναι, ότι πρέπει να πάψει το σημερινό συγκεντρωτικό κράτος, ένα κράτος που δημιουργεί ανισότητες μεταξύ κέντρου και περιφέρειας αλλά και μέσα στην ίδια τη περιφέρεια μας. Επίσης η περιφέρεια και οι Δήμοι πρέπει να συντονιστούν και να εναρμονίσουν τους στόχους τους ώστε να δημιουργούν προγράμματα με συνοχή, προγράμματα ολοκληρωμένα που θα δίνουν ένα άμεσο αποτέλεσμα στη καθημερινότητα του πολίτη. Υλοποίηση στοχευόμενων δημοσίων πολιτικών με θεσμοθέτηση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Θα πρέπει η δράση της κυβέρνησης και των τοπικών και περιφερειακών αρχών να γίνεται συντονισμένα και να στοχεύει στην χάραξη και υλοποίηση συγκεκριμένων σύγχρονων πολιτικών. Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση βοηθά τις περιφέρειες και τους δήμους στο να αλληλεπιδρούν, και να εφαρμόζουν καινοτόμες πολιτικές λύσεις.
«Ε»: Πρόσφατα ο πρωθυπουργός παρουσίασε το όραμά του με 360+ έργα σχεδόν 7 δισ. ευρώ για την ΠΑΜΘ. Πού συμφωνείτε, που διαφωνείτε;
Π.Δ.: Πρώτο και βασικότερο είναι ότι σε καμιά περίπτωση δεν λέω ότι τα έργα δεν είναι αναγκαία και χρήσιμα, όπως επίσης ότι δε χωράει κανένα ίχνος λαϊκισμού από μέρος μου όταν αναφερόμαστε στην ανάπτυξη της Θράκης. Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι θα πρέπει την ανάπτυξη της περιφέρειας να τη δούμε μακροπρόθεσμα και έξω από πολιτικούς τακτικισμούς. Δε χωρούν προεκλογικές φιέστες στις πλάτες της φτωχότερης περιφέρειας της χώρας από τη σημερινή κυβέρνηση, που αν θέλετε έχει και το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης αυτής της κατάστασης, με τις επιλογές της τόσο σε πρόσωπα αλλά και σε πολιτικές.
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε 360+ έργα τα οποία δεν έχουν συνοχή μεταξύ τους και δεν δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης για την περιοχή μας. Η λογική των αποσπασματικών έργων έχει περάσει εδώ και δεκαετίες, Όσον αφορά από την άλλη τη δήλωση του πρωθυπουργού ότι «το τεύχος το οποίο κρατάτε στα χέρια σας δεν αποτυπώνει απλά το όραμά μας για την Περιφέρειά σας, αποτυπώνει και μία ολόκληρη φιλοσοφία διακυβέρνησης» με συγχωρείτε, αλλά αυτό που ανακοίνωσε δεν είναι όραμα, είναι έργα τα οποία τα περισσότερα τα έχουν εμπνευστεί άλλοι δεκαετίες πριν. Είναι έργα πολλά από τα οποία ήδη έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Άλλα εκκρεμούν εδώ και δεκαετίες και κάποια θα ολοκληρωθούν μετά από δεκαετίες.
Αν η προσθήκη για παράδειγμα της αμαξοστοιχία κατοχυρώνει το σύνολο των έργων στη κυβέρνηση Μητσοτάκη να το δεχτώ. Αλλά, ας αναλογιστεί η κυβέρνηση της ΝΔ ότι σε λίγο καιρό η περιφέρεια θα κλείσει δεκαετία χωρίς σιδηροδρομική σύνδεση με την υπόλοιπη Ελλάδα.
Εμείς πιστεύουμε και οραματιζόμαστε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την περιφέρεια, με τη διασύνδεση όλων των νομών μεταξύ τους, αξιοποιώντας την ορεινή ενότητα της Περιφέρειας μας, τη μετάλλαξη των αστικών κέντρων σε πυρήνες καινοτομίας και την αξιοποίηση της ευκαιρίας του 21ου αιώνα για δημιουργία έξυπνων πόλεων, τον εκσυγχρονισμό της κτηνοτροφίας και του αγροτικού κεφαλαίου, καθώς και την ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου. Στόχος πρέπει να είναι η ανάπτυξη του συστήματος των λιμανιών της περιφέρειας αλλά και η δημιουργία ευκαιριών τουριστικής ανάπτυξης. Στη κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των περιφερειακών ενοτήτων για τη τουριστική ανάπτυξη και αλληλοσυμπλήρωση με έμφαση στην ανάπτυξη των προστατευόμενων περιοχών με επεμβάσεις κατά θύλακες.
«Ε»: Πιστεύετε ότι έχει ή μπορεί να αξιοποιηθεί το πόρισμα της Διακομματικής για τη Θράκη; Θα στηρίξετε ενδεχόμενες πρωτοβουλίες εφόσον αναληφθούν από την κυβέρνηση;
Π.Δ.: Θεωρώ ότι το πόρισμα της διακομματικής για τη Θράκη θα έπρεπε να είναι βασικό πλαίσιο στο οποίο θα έπρεπε σήμερα να γίνεται διαβούλευση μεταξύ των κομμάτων. Όπως γνωρίζετε το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε τις προτάσεις του, συμφώνησε στο αναπτυξιακό μέρος που έβαζε το πρόγραμμα, αλλά διαφώνησε στο θεσμικό. Παρόλα αυτά είναι αποτέλεσμα μετά από διαβουλεύσεις με τους φορείς της περιφέρειας, οι οποίοι κλήθηκαν να καταθέσουν τις προτάσεις τους και αποτελεί αυτή τη στιγμή κάτι ολοκληρωμένο σε θεωρητικό επίπεδο που έχουμε στα χέρια μας και χρειάζεται εξειδίκευση.
Άρα, αυτό που θα έπρεπε ήδη να γίνει, είναι η δημιουργία επιστημονικής ομάδας με τη στήριξη της Βουλής για την περαιτέρω εξειδίκευση των στόχων που βάζει το πόρισμα και τη μετεξέλιξη του σε ολοκληρωμένο αναπτυξιακό πρόγραμμα.
Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης θα στηρίξουμε οτιδήποτε έρχεται και φέρνει σταθερές λύσεις, μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών αλλά και εντός της περιφέρειας μας, αλλαγή πολιτικής αντίληψης και ένα άλλο σύστημα διακυβέρνησης, που αυτή τη στιγμή μόνο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να φέρει.
«Ε»: Ποιος είναι ο ρόλος των Περιφερειών στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στην Ευρώπη; Εκτιμάτε ότι η διοίκηση Μέτιου, αλλά και συνολικά τα μέλη του περιφερειακού συμβουλίου έχουν εξοικειωθεί στο να λειτουργούν με «περιφερειακή συνείδηση»;
Π.Δ.: Ξεκινώντας από το δεύτερο μισό της ερώτησης σας θέλω να επισημάνω ότι τα σημερινά άσχημα αποτελέσματα τα οποία και αναφέραμε παραπάνω, είναι πρωτίστως αποτελέσματα εξαιτίας κεντρικών πολιτικών και του πως οραματιζόμαστε σήμερα τη λειτουργία του κράτους και της περιφέρειας. Ένα αποτυχημένο επιτελικό κράτος που συσσωρεύει εξουσία στο κέντρο αποφάσεων. Ένα κράτος που δεν έχει σαν στόχο την αποκέντρωση και την περιφερειακή ανάπτυξη δεν μπορεί στη σημερινή εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης να προοδεύσει.
Οπότε δε θα επιμείνω στο πρόσωπο του κυρίου Μέτιου, που αν δούμε συνολικά τα τελευταία 7 χρόνια που διοικεί την περιφέρεια, δεν ξέχασε κανένα ρεκόρ να καταρρίψει αρνητικά, παρόλα αυτά ξέχασε εδώ και χρόνια δύο γέφυρες πεσμένες και αναφέρομαι στη γέφυρα του Κομψάτου και της Καβάλας. Δεν είναι μόνο η ανεπάρκεια της διοίκησης της περιφέρειας, αλλά είναι και η πολιτική ανεπάρκεια της κυβέρνησης τόσο στην επιλογή προσώπων όσο και στη χάραξη περιφερειακής πολιτικής.
Το να λειτουργήσεις με περιφερειακή συνείδηση θεωρώ ότι είναι ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει να βάλουμε τα επόμενα χρόνια. Φαίνεται ότι η νομαρχιακή λογική και αντίληψη δεν έχει ακόμα ξεχαστεί και τα στελέχη των παρατάξεων ακόμα λειτουργούν είτε σαν νομάρχες, αν βρίσκονται στο ανώτερο αξίωμα, είτε σαν νομαρχιακοί σύμβουλοι. Αυτή τη νοοτροπία την αλλάζει ο επικεφαλής.
O ρόλος των περιφερειών σήμερα είναι να λειτουργούν ως αποκεντρωμένα διοικητικά όργανα του κράτους, και να αποτελούν ένα βασικό εταίρο του κεντρικού κράτους στη χάραξη της εθνικής στρατηγικής, αρκεί η εθνική στρατηγική για τη περιφέρεια μας να προκύπτει κατόπιν σύγχρονης αντίληψης και όχι αποσπασματικά όπως έκανε ο κύριος Μητσοτάκης με την επίσκεψη του πρόσφατα στη Θράκη.
Αν η στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας για τη περιφέρεια μας σχετίζεται σήμερα με τους αναπτυξιακούς δείκτες που εμφανίζει, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι έχουμε ένα αποτυχημένο μοντέλο.
«Ε»: Πώς πιστεύετε ότι διαμορφώνεται το μέλλον την ΑΜΘ με βάση την ενεργειακή και ‘διαμετακομιστική’ δυναμική της Αλεξανδρούπολης; Είναι πλεονέκτημα και εφαλτήριο ή κίνδυνος για μη ισόρροπη ανάπτυξη στην Περιφέρεια;
Π.Δ.: Πρώτο και σημαντικότερο είναι να ξεκαθαρίσουμε ότι σαν ΠΑΣΟΚ είμαστε υπέρ και ταυτιζόμαστε απόλυτα με τη έννοια της ισόρροπης ανάπτυξης. Όσον αφορά τη σημερινή κατάσταση στην Αλεξανδρούπολη η οποία είναι μια εξελίξιμη κατάσταση ακόμα περιμένουμε πολλά.
Πρώτο το ΠΑΣΟΚ έβαλε στο κάδρο το ρόλο του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και χρηματοδότησε αρκετά έργα είτε από τα υπουργεία είτε εντάσσοντας τα σε περιφερειακά προγράμματα για να μπορεί να είναι σήμερα ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της χώρα τόσο σε ενεργειακό αλλά και σε γεωστρατηγικό επίπεδο. Η ανάπτυξη του όμως θα πρέπει να ακτινοβολεί σε όλη τη περιφέρεια, πράγμα που ακόμα δεν το εντοπίζουμε. Πέραν όμως του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης θα πρέπει να εξετάσουμε την ανάπτυξη ενός συστήματος λιμένων, όπως Πόρτο Λάγος, Μαρώνειας, Κεραμωτής, Καβάλας τα οποία σε συνεργασία θα διοχετεύουν την ανάπτυξη σε όλη τη περιφέρεια. Για παράδειγμα, θα μπορούσε το κρουαζιερόπλοιο που δένει στη Καβάλα και έχει χιλιάδες τουρίστες να φέρνει επισκεψιμότητα στην Ξάνθη ή τη Δράμα; Θα μπορούσε ο οδικός κάθετος άξονας να συνδέεται άμεσα με το λιμάνι του Πόρτο Λάγος; Θα μπορούσε οι χιλιάδες καλοκαιρινοί επισκέπτες της Θάσου να αφιερώσουν στο μέλλον μέρες διακοπών για τις παραλίες του Πόρτο Λάγος που κρύβεται το διαμάντι των λασπόλουτρων είτε για τους αρχαιολογικούς χώρους των Αβδήρων είτε για το δέλτα του Νέστου, είτε ακόμα και για ιαματικά λουτρά μας; Εμείς σε αυτή την φιλοσοφία ανάπτυξης έχουμε.
Η Αλεξανδρούπολη σήμερα δείχνει να μετατρέπεται σε ένα ισχυρό πόλο ανάπτυξης για τη περιφέρεια μας, η ανάπτυξη όμως αυτή θα πρέπει να αποτυπώνεται και να διαχέεται και στο σύνολο της περιφέρειας μας. Η ολοκλήρωση του ΤΑΠ, πλην του κατασκευαστικού του οφέλους τι έχει αφήσει στη περιφέρεια; Ακόμα λειτουργεί σαν ένας κλειστός αγωγός που αναπτυξιακά δε πρόσφερε τα αναμενόμενα. Πολλά πρέπει να γίνουν ακόμα.
