- I. Αλήθεια, πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί, όταν αντιμετωπίζετε (ακόμα ένα…) αδιέξοδο κατά την διοικητική συναλλαγή σας με μία Δημόσια Υπηρεσία, πώς θα μπορούσε μία ιδέα ή μία πρότασή σας να υλοποιηθεί από την Δημόσια Διοίκηση για την απλοποίηση μίας διαδικασίας και τελικά για το καλό όλων μας; Έως στιγμής από την λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης ελλείπει η συγκρότηση και η λειτουργία Κεντρικής Υπηρεσίας για την υποδοχή υποβαλλόμενων εισηγήσεων και προτάσεων περί την βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης, για την αναζήτηση και την μόχλευση τέτοιων πρωτοβουλιών, την ταξινόμηση και την τελική αξιολόγησή τους.
Η τυχόν σήμερα υπάρχουσα ανά Γραφείο Υπουργού ή Υφυπουργού ή Γενικού Γραμματέα τυχαία, ευκαιριακή και … προσωποπαγής διαδικασία (συνήθως από ένα φιλότιμο και ικανό Συνεργάτη στην βάση του … «πατριωτισμού» του!) (ι) δε αρκεί ως μη τυποποιημένη και μη πιστοποιημένη, (ιι) λήγει … αδόξως με την λήξη της θητείας του έχοντος την πρωτοβουλία και μαζί με την λήξη … χάνεται και το σχηματισθέν «αρχείο προτάσεων», που στην καλύτερη των περιπτώσεων συναποκομίζει ο αποχωρών, (ιιι) δεν δημιουργεί διοικητική και θεσμική συνέχεια. Για ρηχές έως φαιδρές «θεσμικές» πρωτοβουλίες του τύπου «kathimerinotita.gr” του προσφάτως διατελέσαντος έως το 2019 Υπουργού Επικρατείας ας μην χάσουμε τον χρόνο μας.
Πλέον το δομικό κενό οφείλει και δύναται να καλυφθεί σε επίπεδο Προεδρίας της Κυβέρνησης διά της σύστασης ευέλικτης Υπηρεσίας (λχ σε επίπεδο Αυτοτελούς Γραφείου) με ψηφιακή δομή υπαγόμενης σε μία από τις σήμερα λειτουργούσες κατά συναφείς αρμοδιότητες Γενικές Γραμματείες της Προεδρίας, που αντικείμενο θα έχει μόνο αυτό : την υποδοχή ιδεών, προτάσεων, εισηγήσεων, γνωμών, γνωμοδοτήσεων, Εκθέσεων, Μελετών, εργασιών, την αναζήτηση, την συλλογή, την αξιολόγηση (όχι υποχρεωτικώς…) προς τυχόν εναρμόνιση με το Κυβερνητικό Πρόγραμμα και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της Διοίκησης και την υποβολή προς τα επιμέρους αρμόδια Υπουργεία, Αρχές και Υπηρεσίες για τις δικές τους περαιτέρω συμπληρώσεις, ενέργειες και πρωτοβουλίες.
ΙΙ. Έργο της Κεντρικής Υπηρεσίας Υποδοχής μπορεί να είναι τόσο η υποδοχή προτάσεων πολιτών, Φορέων της ανοικτής κοινωνίας και τρίτων, όσο και η αυτεπάγγελτη υπηρεσιακή έρευνα και αναζήτηση προτάσεων και εισηγήσεων ήδη υποβληθεισών και κατατεθεισών στην Δημόσια Διοίκηση, μα και στην δημόσια σφαίρα.
Ειδικώς η έρευνα και η αναζήτηση μπορεί να έχει περιεχόμενο (α) την σε βάθος τουλάχιστον εικοσαετίας λόγω του σε ισχύ σήμερα Υπαλληλικού Κώδικα (1999) έρευνα για τον εντοπισμό των χορηγηθέντων ήδη Βραβείων και Επαθλων στις Δημόσιες Υπηρεσίες λόγω υποβολής Μελετών, Εργασιών και Προτάσεων από τους Δημοσίους Υπαλλήλους για την βελτίωση των διοικητικών διαδικασιών και των Υπηρεσιών τους, αλλά και των υπολοίπων συμμετασχουσών στις σχετικές Προκηρύξεις υποβληθεισών προτάσεων, (β) την επισκόπηση κατά Υπουργείο, Φορέα Γενικής Κυβέρνησης, Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και Φορέα του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα για την ίδια εικοσαετή περίοδο [ενδεχόμενο χρονικό όριο: η ένταξη της Χώρας στην ζώνη του Ευρώ (1998/2002)] των ανατεθεισών από τους Φορείς Μελετών σε τρίτους συμβατικώς (έναντι συχνάκις αδροτάτου χρηματικού ανταλλάγματος…) αντισυμβαλλομένους περί το σύνολο της λειτουργίας της διοικητικής μηχανής (λχ Μελέτες για τα Μεγάλα και τα Ολυμπιακά Έργα, Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στα Μεγάλα Έργα (πχ εκτροπή Αχελώου), Μελέτες ΕΕΤΑΑ για την πολυβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση, Μελέτες ημεδαπών και αλλοδαπών ΑΕΙ και Ιδρυμάτων, ΕΕ, Συμβουλίου της Ευρώπης, ΔΝΤ, ΟΟΣΑ, Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων Διεθνών Οργανισμών [πχ ΠΟΥ]), (γ) την συγκέντρωση των για λογαριασμό και χάριν του Ελληνικού Δημοσίου / Ελληνικού Κράτους Μελετών και Εργασιών από Φορείς της Ακαδημαϊκής Κοινότητας, της Ιδιωτικής Οικονομίας και της Κοινωνίας των Πολιτών για την ίδια περίοδο (λχ δημοσιευθείσες και δωρηθείσες στο Δημόσιο Μελέτες της «διαΝΕΟσις», του ΣΕΒ, της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, του Ιδρύματος Ωνάσση, του Ιδρύματος Μποδοσάκη, του Ιδρύματος Νιάρχος, της Ακαδημίας Αθηνών, του ΙΟΒΕ κτλ).
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου, παρακαλώ, μία προσωπική αναφορά εκ της εμπειρίας : ακόμα και από ένα τυχαίο δείγμα διοικητικής ύλης θα εκπλαγεί κανείς από τον πλούτο της θεματολογίας, της εμβρίθειας και του φιλότιμου των συντακτών των εν λόγω προτάσεων – ακόμα και απλών πολιτών.
ΙΙΙ. Τα ανωτέρω προτεινόμενα για την Κεντρική Υπηρεσία απαιτούν (α) δημοσιονομικώς την απασχόληση από έναν μικρό αριθμό ήδη υπηρετούντων και άρα μισθοδοτούμενων στην Δημόσια Διοίκηση Υπαλλήλων και Στελεχών της Διοίκησης μέσω αποσπάσεων, (β) οργανωτικώς την θεσμική σύσταση της Υπηρεσίας και την ολιγάριθμη και ευέλικτη συγκρότηση αυτής, (γ) τον λεπτομερειακό καθορισμό των υποχρεώσεων της Υπηρεσίας, τόσο περί της ευμενούς υποδοχής των εισηγήσεων και της ευγενικής απάντησης περί την λήψη αυτών ανεξαρτήτως της πορείας κατά την αξιολόγησή τους, όσο και περί της συντονισμένης έρευνας και του εντοπισμού των ήδη υπαρχουσών εις χείρας των Δημοσίων Υπηρεσιών καθευδουσών προτάσεων και μελετών, (δ) την αξιολόγηση των συλλεγόμενων προτάσεων προς την συνάδουσα με τις προβλέψεις και τους σχεδιασμούς του Κυβερνητικού Προγράμματος και των επικαιροποιήσεων αυτού υλοποίησή τους.
Ειδικώς οι υποβληθείσες δωρεάν Μελέτες (για να μην τονίσω τις «χρυσοπληρωμένες»!) δεν υπάρχει δικαιολογία να μην υπάρχουν στο Αρχείο έκαστης Υπηρεσίας ή Φορέα, για δε τις επί συμβατικό χρηματικό αντάλλαγμα ούτε λόγος να γίνεται, ενώ σε κάθε περίπτωση μπορούν άπασες να ξαναζητηθούν από τους εξοφληθέντες συντάκτες τους προς εξαρχής συγκρότηση Αρχείου Μελετών και Προτάσεων Δημοσίου από την προτεινόμενη Κεντρική Υπηρεσία.
Το έργο της Κεντρικής Υπηρεσίας χρονικώς μπορεί να έχει διττό στόχο, την υποδοχή προτάσεων ήδη από την έναρξη λειτουργίας της Υπηρεσίας, την αυτεπάγγελτη αναζήτηση και συλλογή των προτάσεων εντός ημερολογιακού εξαμήνου πιλοτικώς και δωδεκαμήνου τελικώς. Με την λήξη του δωδεκαμήνου η εικοσαετής ερευνητέα περίοδος, όπως προτάθηκε ανωτέρω, μπορεί να επεκταθεί αορίστως προς το παρελθόν για την συγκρότηση πλήρους Αρχείου Προτάσεων και Μελετών. Το έργο θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί επικοινωνιακώς προς τους πολίτες, ενώ το σύνολο των προτάσεων, υποβαλλομένων εφεξής το πρώτον και υποβληθεισών έως σήμερα, ευκταίο είναι να αποτελέσει άμεσα περιεχόμενο αναρτήσεων σε Ειδική Ιστοσελίδα του Δημοσίου (λχ site «Προτάσεις και Μελέτες προς το Δημόσιο») προς δημοσιοποίηση του περιεχομένου και παιδαγωγικό παραδειγματισμό των υπολοίπων.
Αλήθεια, γιατί τόσα χρόνια δεν υπάρχει μία τέτοια Υπηρεσία και ένα τέτοιο Αρχείο; Για να γίνει ακριβώς αντιληπτό τι προτείνει το ανά χείρας δημοσίευμα, σκεφθείτε ότι ακόμα και το ίδιο το … άρθρο έπρεπε να αποσταλεί στην προτεινόμενη Κεντρική Υπηρεσία! Αντ’αυτού θα κοσμήσει, φοβούμαι, ως …σουβέρ τον φραπέ του αρμοδίου Υπαλλήλου…
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ – Εμμισθος Δικηγόρος Τμήματος Δικαστηρίων ΔΝΥ ΔΥΠΑ
LL.M., LL.M., ΥΔ Παντείου Πανεπιστημίου
[ioanniskymionis@yahoo.gr]