Στα 426,9 ευρώ η μεγαβατώρα στην Ελλάδα, αυξήθηκε 52,50% σε μία ημέρα
Πέραν κάθε ελέγχου κινούνται οι τιμές ρεύματος στις χονδρεμπορικές αγορές της Ευρώπης, φέρνοντας σε απόγνωση εταιρείες και εθνικές κυβερνήσεις, οι οποίες αναμένουν να δείξει άμεσα αντανακλαστικά η Ε.Ε. και να διαθέσει εργαλεία χρηματοδότησης για τη διαχείριση της κατάστασης που διαμορφώνεται.
Η διαμόρφωση της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος στην ελληνική αγορά στα 426,9 ευρώ η μεγαβατώρα, αυξημένη κατά 52,50% σε σύγκριση με προχθές, έχει χτυπήσει καμπανάκι στα αρμόδια κυβερνητικά επιτελεία, που συνεχίζουν να πιέζουν τις Βρυξέλλες για τη σύσταση ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης των Ευρωπαίων καταναλωτών και περιορισμού της επιβάρυνσης των οικονομιών των κρατών-μελών από την ένταση της ενεργειακής κρίσης που πυροδότησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Λιγνίτης
Παράλληλα και θέτοντας ως προτεραιότητα τη συγκράτηση του κόστους στην ηλεκτρική ενέργεια, από την περασμένη εβδομάδα έχει δοθεί εντολή στους συμμετέχοντες στην αγορά να περιορίσουν την παραγωγή από το ακριβό φυσικό αέριο και να αυξήσουν τη συμμετοχή του λιγνίτη και των υδροηλεκτρικών. Η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων πράγματι από 7% την 1η Μαρτίου άρχισε να ανεβαίνει σταδιακά και να φτάνει στο 15% στις 3 του μηνός και στο 26% στις 6 Μαρτίου, για να υποχωρήσει σήμερα στο 18,8% καθώς στο σύστημα μπαίνουν όλες οι διαθέσιμες λιγνιτικές μονάδες, με εξαίρεση δηλαδή αυτές που είναι σε βλάβη ή σε προγραμματισμένη συντήρηση. Η χρήση των υδροηλεκτρικών είναι λελογισμένη και αυτό γιατί τα αποθέματα, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, είναι κρίσιμα για την κάλυψη των αιχμών το καλοκαίρι.
Η αυξημένη χρήση του λιγνίτη στο μείγμα καυσίμου φαίνεται ότι έφερε αποτέλεσμα, αφού η χονδρεμπορική τιμή της Ελλάδας στα 426,9 ευρώ η μεγαβατώρα είναι από τις χαμηλότερες στον ευρωπαϊκό χάρτη, όπου όλες οι χώρες, πλην της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Βουλγαρίας, έχουν τιμές που ξεπερνούν τα 500 ευρώ. Εξαίρεση αποτελεί η Πολωνία, με χονδρεμπορική τιμή σήμερα στα 171,9 ευρώ η μεγαβατώρα.
«Θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα στήριξης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων όπως το κάναμε μέχρι τώρα, αλλά οι δυνατότητές μας είναι περιορισμένες, γι’ αυτό η Ευρώπη θα πρέπει να μας διαθέσει άμεσα εργαλεία χρηματοδότησης», δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας. Η Ελλάδα θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήταν από τις πρώτες χώρες που αξιοποίησε το εργαλείο της φορολόγησης των απροσδόκητων κερδών των ΑΠΕ που αναμένεται να εισηγηθεί η Κομισιόν με τη νέα εργαλειοθήκη, που θα ανακοινώσει την επόμενη εβδομάδα, όπως και τα κέρδη των υδροηλεκτρικών που λειτουργεί η ΔΕΗ και η οποία έχει διαθέσει μέχρι στιγμής 600 εκατ. ευρώ για την ελάφρυνση των καταναλωτών. «Η ΔΕΗ θα έχει μηδενικά κέρδη όχι μόνο το 2021 αλλά και το 2022, γιατί θα διαθέσει επίσης τα κέρδη από τα υδροηλεκτρικά για την κατανάλωση», τονίζει ο υπουργός.
Σε απόγνωση βρίσκονται και οι εταιρείες προμήθειας, οι οποίες μετά μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής ασφυξίας καλούνται να καταβάλουν διπλάσια και τριπλάσια ποσά για την αγορά ενέργειας, ενώ οι δυνατότητες χρηματοδότησης από τις τράπεζες έχουν στενέψει και για κάποιες έχουν κλείσει εντελώς οι γραμμές πίστωσης. Κάποιοι βλέπουν «κανόνια» να σκάνε μέσα στην εβδομάδα λόγω αδυναμίας πληρωμής του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ενώ δυσκολεύονται να φανταστούν τις εξελίξεις σε περίπτωση που οι τιμές παραμείνουν υψηλά για πάνω από μία εβδομάδα.
Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης βρίσκεται και η αναχαίτιση των αυξήσεων στο φυσικό αέριο τουλάχιστον και όσο διάστημα διαρκεί ο χειμώνας, λόγω της χρήσης του για θέρμανση. Τις αρμόδιες αρχές απασχολεί κυρίως ο Απρίλιος, αφού τα προθεσμιακά συμβόλαια του Μαρτίου έκλεισαν στα 80 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ η τιμή στο ΤΤF της Ολλανδίας έκλεισε χθες στα 216 ευρώ, αφού προηγουμένως χτύπησε τα 345 ευρώ. Αντιθέτως και παρά τα αιτήματα από την αγορά καυσίμων, η κυβέρνηση για λόγους καθαρά δημοσιονομικών περιθωρίων και προτεραιοτήτων δεν εξετάζει σενάριο μείωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης. «Το κύριο πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι το κομμάτι της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου για θέρμανση, όπου η ζήτηση είναι ανελαστική», υπογραμμίζει ο υπουργός Κώστας Σκρέκας.
Η μέση τιμή της βενζίνης βρίσκεται ήδη στο 1,95 ευρώ το λίτρο και σύμφωνα με τις προβλέψεις της αγοράς αναμένεται να φτάσει σήμερα τα 2,05 ευρώ. Στο 1,76 ευρώ και ίσως και παραπάνω αναμένεται να φτάσει το πετρέλαιο κίνησης από το 1,65 ευρώ χθες, ενώ στο 1,49 ευρώ το λίτρο πωλείται το πετρέλαιο θέρμανσης. Η ζήτηση για καύσιμα κίνησης, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΠΕΚ Γιώργο Ασμάτογλου, έχει περιοριστεί τις τελευταίες εβδομάδες σε ποσοστό 20%.