Στο 137% του ΑΕΠ έχει πέσει το χρέος
Ανάπτυξη 2,4% μαζί με ελαφρύνσεις και εισοδηματικές ενισχύσεις 1,8 δισ. ευρώ, αύξηση των επενδύσεων και μείωση του χρέους κάτω από το 140% προβλέπει, μεταξύ άλλων, το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε πριν λίγη ώρα στη Βουλή.
Με βάση το προσχέδιο, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να συνεχίσει για έκτο συναπτό έτος να καταγράφει σημαντικά υψηλότερο ρυθμό πραγματικής ανάπτυξης σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να ανέλθει σε 2,2% το 2025 και 2,4% το 2026.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός ανάπτυξης για την Ευρωζώνη εκτιμάται σε 0,9% για το 2025 και 1,4% για το 2026. Σύμφωνα, επίσης, με τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τον Σεπτέμβριο του 2025, ο ρυθμός ανάπτυξης της Ευρωζώνης προβλέπεται σε 1,2% το 2025 και σε 1,0% το 2026.
Το ονομαστικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από τα 249,6 δισ. ευρώ το 2025 σε 260,9 δισ. ευρώ το 2026.
Ο ρυθμός μεταβολής των επενδύσεων αναμένεται να αυξηθεί από 4,5% το 2024 σε 5,7% το 2025 και 10,2% το 2026, καθώς, σε συνδυασμό με τη δυναμική που επιδεικνύουν οι ιδιωτικές επενδύσεις, το 2026 αναμένεται να υλοποιηθεί ένα σημαντικά διευρυμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με πόρους ύψους 16,7 δισ. ευρώ, έναντι 14,6 δισ. ευρώ φέτος.
Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,5% το 2026 από 2,2% το 2025, ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,7% το 2026 από 1,9% που αναμένεται να αυξηθεί φέτος.
Παράλληλα, ο εγχώριος πληθωρισμός αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 2,6% το 2025 σε 2,2% το 2026.
Με βάση το προσχέδιο, ποσοστό ανεργίας, έχοντας υποχωρήσει σε μονοψήφιο αριθμό ήδη από το 2025, προβλέπεται να βελτιωθεί περαιτέρω το 2026 κατά μισή ποσοστιαία μονάδα του εργατικού δυναμικού, διαμορφούμενο σε 8,6% βάσει της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, το οποίο αντιστοιχεί στο χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα μετά το 2008.
Σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης διαδραματίζουν οι φορολογικές ελαφρύνσεις και οι εισοδηματικές ενισχύσεις συνολικού ύψους 2,8 δισ. ευρώ σε όρους δημοσιονομικού κόστους (1,2 δισ. ευρώ για το 2026 και 1,6 δισ. ευρώ για το 2027) που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ και αφορούν τόσο τη φορολογική μεταρρύθμιση όσο και τις λοιπές παρεμβάσεις σε εισοδήματα και συντάξεις.
Μέσω της διαρθρωτικής αναμόρφωσης της φορολογίας εισοδήματος, με έμφαση στους νέους, τις οικογένειες με παιδιά και τη μεσαία τάξη, ενισχύεται άμεσα το εισόδημα των πολιτών. Παράλληλα, η μείωση των συντελεστών συνεπάγεται μεγαλύτερη ωφέλεια για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες με κάθε μελλοντική αύξηση των αποδοχών τους.
Στο πλαίσιο της δημογραφικής φορολογικής μεταρρύθμισης εισάγονται επιπλέον μέτρα με τοπικά χαρακτηριστικά και παρεμβάσεις που σχετίζονται με το στεγαστικό πρόβλημα, όπως η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους, η μείωση του ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους, η μείωση της φορολογίας ενοικίων, σε συνδυασμό με την επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως, καθώς και η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες και άλλα περιουσιακά στοιχεία, με απαλλαγή των εξαρτώμενων τέκνων από την ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης.
Επιπροσθέτως, ενισχύεται το εισόδημα των συνταξιούχων μέσω της σταδιακής κατάργησης του συμψηφισμού των αυξήσεων των συντάξεων με την προσωπική διαφορά, με την περαιτέρω αύξηση των συντάξεων βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού, καθώς και με την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων και των ατόμων με αναπηρία με το ποσό των 250 ευρώ κάθε Νοέμβριο.
Το 2025, έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 70.878 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.675 εκατ. ευρώ ή 2,4% έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2025. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
-(α) στον περιορισμό της φοροδιαφυγής σε συνδυασμό με την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών που επηρεάζει κυρίως τα έσοδα από τον ΦΠΑ (αύξηση κατά 857 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προϋπολογισμό).
-(β) στην αύξηση των αμοιβών, γεγονός που επηρεάζει κυρίως τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (αύξηση κατά 633 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προϋπολογισμό).
Τα έσοδα από φόρους το 2026 αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 73.527 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.649 εκατ. ευρώ ή 3,7% έναντι του 2025, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις.
Οι συνολικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2026 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν σε 86.529 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 5.074 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση έτους 2025.
Οι καθαρές εθνικά χρηματοδοτούμενες πρωτογενείς δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τον ορισμό του νέου ευρωπαϊκού πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης και του ΜΔΣ, αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,4% το 2025 και 5,8% το 2026, μετά τη μείωση κατά 0,4% που εκτιμάται για το 2024, εξαιτίας κυρίως των ενεργητικών μέτρων μείωσης της φοροδιαφυγής που μετρούν αφαιρετικά στον στόχο των δαπανών, με τη σωρευτική αύξηση των ετών 2024-2026 να εκτιμάται σε περίπου 10 δισ. ευρώ.
Το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2025 υπολογίζεται στο 1,0% του ΑΕΠ και για το 2026 στο 1,1% του ΑΕΠ, ενώ η επίτευξή του το 2025 θα συνοδευτεί και από τη μείωση του δημόσιου χρέους κάτω από το 140% του ΑΕΠ, σε 137,6% το 2025 και 135,2% το 2026.
Αναμένονται επίσης αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, που θα προάγουν την αναγκαία βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικών παροχών και του ασφαλιστικού συστήματος.
