
Στο «Ε» μιλά για την ποιητική συλλογή του με τίτλο «Χάνοντας Χρόνο» των εκδόσεων «Έναστρον» εξηγώντας τι παρακίνησε τη δική του σχέση με την ποίηση
Ο Γιάγκος Πλατής θεωρεί πως είναι «φτιαγμένος» από το σύνολο διάφορων εμπειριών και ερεθισμάτων. Για εκείνον σημαντικό ρόλο παίζει ο χρόνος, είναι σαν να τον παρατηρεί πηγαίνοντας μπρος και πίσω, αλλά τελικά διαπιστώνει πως γίνεται το αντίθετο μέσα από την ποιητική του συλλογή «Χάνοντας Χρόνο».
Ο ίδιος μιλώντας στο «Ε» μεταξύ άλλων τόνισε πως η χώρα έχει ανάγκη από νέους γενικότερα, όχι μόνο ηλικιακά, αλλά κυρίως πνευματικά. Αναφερόμενος στην ποίηση και γενικότερα στη λογοτεχνία εύχεται η παρακαταθήκη να μεγαλώσει, αν και υποστηρίζει πως το τοπίο δεν είναι ενθαρρυντικό.
«Τα πιο σπουδαία πράγματα συντελούνται στην καθημερινή συνύπαρξη με τους άλλους και στη σιωπηλή συνομιλία με τον εαυτό μας», όπως σημείωσε.
«Ε»: Μιλήστε μας για την ποιητική σας συλλογή με τίτλο «Χάνοντας Χρόνο» των εκδόσεων «Έναστρον». Πώς ορίζετε εσείς την ποιητική έννοια του χρόνου;
Ήθελα απλά να βγάλω διάφορα από μέσα μου. Στην πορεία κατάλαβα ότι σε όλα αυτά μεγάλο ρόλο παίζει ο χρόνος με τις αναμνήσεις και τα μαθήματά του. Νόμιζα ότι καθόμουν σε μια γωνιά και τον παρατηρούσα πηγαίνοντας μπρος και πίσω, αλλά τελικά με παρατηρούσε εκείνος.
«Ε»: Ποια θέση έχει το «εγώ» και συγκεκριμένα το α’ πρόσωπο στην ποιητική σας σύνθεση;
Μου βγήκε αυθόρμητα να μιλήσω κυρίως στο α’ ενικό. Ίσως έχει να κάνει με την αμεσότητα που ήθελα να προσδώσω αλλά και με το ότι πιστεύω πως η αλλαγή ξεκινάει από μέσα. Θέλοντας και μη, οι σύγχρονες γενιές έχουν επανατοποθετήσει την αλλαγή στον πυρήνα του ατόμου, όχι με εγωιστικό τρόπο αλλά απελευθερωτικό και ιαματικό. Όπως λέει στο «Γκωγκέν» ο Παύλος Παυλίδης, «Έσπρωχνα χρόνια προς τα έξω αυτή την πόρτα, όμως αυτή άνοιγε προς τα μέσα».
«Ε»: Πώς αξιοποιείτε τον πεζό λόγο στα ποίηματά σας; Τι θέλετε να πετύχετε, να «περάσετε» μέσω αυτού;
Υπάρχουν όντως πεζογραφικά στοιχεία στα ποιήματα. Δεν υπήρξε συνειδητή πρόθεση σε αυτή την επιλογή. Πιστεύω ότι σχετίζεται με τις επιρροές μου, οι οποίες προέρχονται από την ποίηση, τη λογοτεχνία, τη μουσική και τον κινηματογράφο!
«Ε»: Με αυτή την αμιγώς ποιητική συλλογή σας θα μπορούσατε να υποστηρίξετε πως γίνεστε ένας «καθρέφτης» της κοινωνίας και των ανθρώπων της;
Σίγουρα μίλησα για τη δική μου οπτική στα πράγματα αλλά ειλικρινά δεν έχω ιδέα αν γίνομαι καθρέφτης κάποιου! Αυτό που ξέρω είναι ότι όπως όλοι, έτσι και εγώ, είμαι το σύνολο διάφορων εμπειριών και ερεθισμάτων. Είμαι παιδί μιας γενιάς που γεννήθηκε τη δεκαετία του ’90 και έχει βιώσει μέσα σε τόσα λίγα χρόνια τόσες πολλές μεταβολές.
«E»: Όταν γράφετε κλίνετε προς την κυριολεξία; Με λίγα λόγια προτιμάτε να επικοινωνείτε όσα γράφετε έτσι όπως ακριβώς είναι, απλά και ανεπιτήδευτα; Ο λόγος σας είναι απεκδυμένος από σχήματα λόγου;
Μου αρέσει να επιμένω στην κυριολεξία, αλλά παράλληλα τοποθετώ αρκετά σχήματα λόγου. Μου αρέσει στα έργα η χρήση αλληγοριών χωρίς να αναιρείται η κυριολεκτική διάσταση των λέξεων. Αυτό προσπάθησα να κάνω. Έτσι, υπάρχουν σύμβολα, δηλαδή υπάρχουν έννοιες και πρόσωπα με διττή σημασία.
«Ε»: Ποια είναι η θέση της ποίησης και γενικότερα της λογοτεχνίας στην ζωή του ανθρώπου σήμερα; Είναι κάτι εκλεπτυσμένο που απευθύνεται σε μία ελίτ ή μπορεί να προσεγγίζεται με μια πιο «απτή» αίσθηση, στο σήμερα, στο τώρα;
Στις μέρες μας συμβαίνουν δύο παράλογα σχετικά με αυτό που με ρωτάτε… Από τη μία, τα social media έχουν προσφέρει την ευχέρεια σε όλους να εκφράζονται με τον γραπτό λόγο. Από την άλλη, την ίδια στιγμή, η πλειοψηφία είναι πιο μακριά από ποτέ σε σχέση με τη λογοτεχνία. Επίσης, υπάρχουν όντως κύκλοι που προσεγγίζουν ελιτίστικα τη λογοτεχνία. Επειδή είμαι παιδί της ανάγνωσης και του βιβλίου, παρακολουθώ αυτούς τους κύκλους με ενδιαφέρον, αλλά έχω την αίσθηση πως αυτή η στάση περιορίζει το ευρύ κοινό και δεν το διευκολύνει στο να έρθει πιο κοντά.
«Ε»: Έχει ανάγκη η χώρα από νέους λογοτέχνες και ποιητές σήμερα, οι οποίοι δεν θα προσεγγίζουν το παρελθόν, αλλά το «τώρα» και το μέλλον αφήνοντας παρακαταθήκη στους επόμενους;
Η χώρα έχει ανάγκη από νέους γενικότερα. Όχι μόνο ηλικιακά, αλλά κυρίως πνευματικά. Έχει ανάγκη από νέα πρόσωπα, νέες τεχνικές και νέες απόψεις. Σχετικά με τη λογοτεχνία και την ποίηση, εύχομαι η παρακαταθήκη να μεγαλώσει, αν και το τοπίο δεν είναι ενθαρρυντικό. Τα βιβλία έχουν συνήθως μικρό κοινό και μικρή διάρκεια, αυτό έχει να κάνει με τους γρήγορους ρυθμούς που ζούμε αλλά και την ατελείωτη έκδοση. Η κληρονομιά εξαρτάται από όσους θα αποφασίσουν να κρατήσουν τη δάδα αναμμένη παρά τους δυνατούς ανέμους.
«Ε»: Τι γνώμη έχετε σχετικά με την πολιτική-κοινωνική στάση των καλλιτεχνών; Θεωρείτε ότι πρέπει να τοποθετούνται; Να συνδέουν δηλαδή την τέχνη τους με την ιδεολογική τους στάση ή να αφήνουν την τέχνη τους μόνη να μιλά;
Είναι ωραία η ερώτηση αυτή και πλέον πολύ συχνή, μιας που η απαξίωση έχει χτυπήσει κόκκινο λόγω των social media. Νομίζω πως η απάντηση είναι σύνθετη. Δε νομίζω ότι υπάρχει αυστηρά ένας τρόπος για να μιλήσει ένας καλλιτέχνης για αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Μπορεί ένας καλλιτέχνης ή γενικότερα ένας δημοφιλής πολίτης να μη «φωνάζει» αλλά ταυτόχρονα να κάνει καθημερινές πράξεις και να παράγει τέτοιο έργο που να αποτελεί τη μεγαλύτερη απόδειξη για τη στάση του. Αυτό ισχύει για όλους βασικά. Τα πιο σπουδαία πράγματα συντελούνται στην καθημερινή συνύπαρξη με τους άλλους και στη σιωπηλή συνομιλία με τον εαυτό μας. Πέραν αυτών, με έχει προβληματίσει το ότι πιστεύουμε πως από μόνη της η τέχνη μπορεί να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Η προσωπική ηθική είναι ένα ταξίδι ζωής, γεμάτο από επιλογές και σίγουρα δεν εξαρτάται μόνο από την αισθητική. Είναι σαν να λέμε πως όποιος ακούει τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Έρικ Σατί -αγαπημένοι αμφότεροι- είναι αυτόματα καλός άνθρωπος. Πολιτική πράξη είναι πρωτίστως η ίδια μας η ύπαρξη.