Β. Προφυλλίδης, καθηγητής Συγκοινωνιακής Τεχνικής ΔΠΘ: «Το υφιστάμενο σύστημα των διοδίων είναι καθαρά εισπρακτικό και δημιουργεί συνθήκες επικινδυνότητας για τροχαία»-Κ. Χουβαρδάς, Διευθυντής Γραφείου Πολιτικής Προστασίας ΑΜΘ: «Είναι πλέον φανερή η ανάγκη για ένα έξυπνο σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας»
Σε καρμανιόλες των εθνικών οδών έχουν μετατραπεί οι σταθμοί διοδίων λόγω των λειτουργικών αστοχιών του υφιστάμενου συστήματος χρέωσης που έχει ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις και ουρές χιλιομέτρων των οχημάτων, ιδιαιτέρως σε περιόδους αιχμής δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για τροχαία δυστυχήματα που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές. Όπως το τραγικό δυστύχημα που συνέβη στο σταθμό διοδίων του Ιάσμου την Δευτέρα 18 Αυγούστου όπου τρεις άνθρωποι απανθρακώθηκαν εγκλωβισμένοι στο κινητοποιημένο τους όχημα, όταν σ’ αυτό ξέσπασε φωτιά μετά από σύγκρουση με φορτηγό. Υπό παρόμοιες συνθήκες και το θανατηφόρο τροχαίο δυστύχημα που συνέβη στον Απρίλιο του 2025 στα διόδια της Κοζάνης. Και ως είθισται μετά από τραγωδίες, κάτι αρχίζει να κινείται προς την κατεύθυνση των διορθωτικών παρεμβάσεων, έτσι και τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο ως αναγκαίος προβληματισμός μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 2020 για την αλλαγή του συστήματος χρέωσης των διοδίων που στην συνέχεια ατόνησε.
Β. Προφυλλίδης, καθηγητής ΔΠΘ: «Το υφιστάμενο σύστημα των διοδίων είναι καθαρά εισπρακτικό και δημιουργεί συνθήκες επικινδυνότητας για τροχαία»
Μιλώντας στο «Ε» ο καθηγητής της Συγκοινωνιακής Τεχνικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Βασίλης Προφυλλίδης που έχει επιλεγεί ως μέλος της τριμελούς επιτροπής εμπειρογνωμόνων για το πόρισμα για την τραγωδία των Τεμπών και μέλος της Εξεταστικής επιτροπής τόνισε την αναγκαιότητα να αλλάξει το υφιστάμενο μοντέλο χρέωσης των διοδίων όχι μόνο γιατί δημιουργεί συνθήκες οδικής «ανασφάλειας» όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, για να καταδείξει τους κινδύνους πρόκλησης τροχαίων αλλά και επειδή είναι άδικο. Ειδικότερα όπως εξήγησε: «Το υφιστάμενο σύστημα των διοδίων είναι καθαρά εισπρακτικό και αν δεν ήταν η ΕΕ που πιέζει θα έβαζαν κάθε 20 χιλιόμετρα διόδια αντί για 50 χιλιόμετρα που έχουν βάλει τώρα. Κινείται στην κουτοπόνηρη λογική του κράτους να τα παίρνουν από τους πολίτες με δόσεις. Τα μετωπικά διόδια δημιουργούν συνθήκες επικινδυνότητας για τροχαία και συμβαίνουν πολλά τροχαία και θανατηφόρα γιατί προκαλούν ουρές χιλιομέτρων, χωρίς να υπάρχει ειδοποίηση, καθυστερήσεις, εκνευρισμό των οδηγών. Επίσης είναι άδικο σύστημα. Σκεφτείτε τις περιπτώσεις να έχει κάποιος σε αντίθετη κατεύθυνση το πατρικό του και να πρέπει να επισκέπτεται καθημερινά. Θα πρέπει καθημερινά να πληρώνει διόδια και αυτό είναι άδικο και όμως συμβαίνει. Θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν η εντοπιότητα και οι αναπόφευκτες μετακινήσεις».
Η οδική α(να)σφάλεια και μέτρα αντιμετώπισης
Αναφορικά με την προσπάθεια αλλαγής στο σύστημα χρέωσης που είχε ανακοινωθεί ότι θα εφαρμοστεί το 2020 και ουδέποτε εφαρμόστηκε ο κ. Προφυλλίδης σημείωσε: «Για να αλλάξει το σύστημα πρέπει να υπάρχουν ως προαπαιτούμενο η σχετική πίστωση και άρα η χρηματοδότηση και να αλλάξουν οι διαδικασίες. Θα πρέπει κάποτε να εφαρμόσουμε ένα ενιαίο σύστημα που θα διευκολύνουμε τις μετακινήσεις με ασφάλεια. Στο άρθρο του που δημοσιεύτηκε στις 20/08/2004 στην εφημερίδα Μακεδονία με τίτλο «Οδική (Αν)ασφάλεια» ο κκ. Προφυλλίδης σημειώνει μόνο με συντονισμένα μέτρα διαχείρισης μπορούν να μειωθούν τόσο ο αριθμός τροχαίων ατυχημάτων όσο και οι συνέπειές τους (νεκροί, τραυματίες). Κλειδί για την αντιμετώπιση του προβλήματος όπως σημειώνει αποτελούν δυο καταστάσεις: Πρώτα η ευαισθητοποίηση του κάθε οδηγού, ώστε να συνειδητοποιήσει τον κίνδυνο και να αλλάξει την οδηγική του συμπεριφορά και ταυτόχρονα η αυξημένη αστυνόμευση.
Υπέρ της κατάργησης των διοδίων τάσσονται οι Γραβάνης, Χουβαρδάς
Ο Διευθυντής του Γραφείου Πολιτικής Προστασίας Περιφέρειας ΑΜΘ, Κώστας Χουβαρδάς τάσσεται υπέρ της σταδιακής κατάργησης των μετωπικών διοδίων υπερθεματίζοντας σε σχετική ανάρτηση του επικεφαλής της αντιπολίτευσης στο δήμο Κομοτηνής και πρώην προέδρου του Επιμελητηρίου Κομοτηνής Αντώνη Γραβάνη που συνδέει άμεσα το τραγικό δυστύχημα στα διόδια στον Ίασμο θέτοντας το ερώτημα: « Μήπως πρέπει να τελειώσουμε με αυτόν τον άθλιο αναχρονισμό και να πάμε σε ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα». Ειδικότερα ο κ. Γραβάνης αναφέρει ότι η διαχειρίστρια εταιρεία οφείλει:
- να εξασφαλίζει ομαλή και ασφαλή ροή κυκλοφορίας,
- να παρέχει επαρκή συντήρηση του οδοστρώματος, της σήμανσης και του φωτισμού,
- να εφαρμόζει αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας για την αποφυγή συμφόρησης και ατυχημάτων.
Και σημειώνει ότι: « Σε όλο τον κόσμο εφαρμόζονται πλευρικά ή ηλεκτρονικά συστήματα (free flow, e-pass) που εξασφαλίζουν ασφάλεια και ροή. Στην Εγνατία Οδό παραμένουμε σε ένα αναχρονιστικό μοντέλο που κοστίζει ζωές. Από τη στιγμή που οι πολίτες της περιοχής μας πληρώνουν από τα ακριβότερα διόδια στην Ευρώπη, δικαιούνται ασφάλεια και ποιοτικές υποδομές».
Κ. Χουβαρδάς, Πολιτικής Προστασίας ΑΜΘ: «Είναι πλέον φανερή η ανάγκη για ένα έξυπνο σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας»
Ο κ. Χουβαρδάς υπερθεματίζει για την κατάργηση των διοδίων και καταθέτει προτάσεις για τοποθέτηση υποδομών που θα αποσυμφορίσουν την κατάσταση στα διόδια και θα στηρίξουν την εφαρμογή ενός νέου συστήματος χρέωσης: «Συμφωνώ απολύτως ότι τα μετωπικά διόδια πρέπει σταδιακά να καταργηθούν παντού. Μετά την ένταξη της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν, οι ουρές μεταφέρθηκαν ουσιαστικά από τα σύνορα στον Ανατολικό κόμβο της Εγνατίας. Εκεί είναι πλέον φανερή η ανάγκη για ένα έξυπνο σύστημα διαχείρισης κυκλοφορίας (adaptive traffic lights), το οποίο θα καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τη ροή των οχημάτων μέσω αισθητήρων, ραντάρ και καμερών, ρυθμίζοντας δυναμικά τις φάσεις των φαναριών ανάλογα με τον φόρτο.
Παράλληλα, στα διόδια μπορούν να εγκατασταθούν smart toll control cabinets, τα οποία θα δίνουν τη δυνατότητα για δυναμικό άνοιγμα ή κλείσιμο λωρίδων ανάλογα με τη ζήτηση, ενώ θα πρέπει να υπάρχει και προσωπικό σε ετοιμότητα για την ενίσχυση της λειτουργίας σε ώρες αιχμής.
Επιπλέον, θεωρώ απαραίτητη και την τοποθέτηση προειδοποιητικών ηλεκτρονικών πινακίδων με μεταβλητά μηνύματα κυκλοφορίας (Variable Message Signs) τουλάχιστον 1 χλμ. πριν από τα διόδια – ή σε άλλη απόσταση που θα προσδιοριστεί έπειτα από μελέτη – ώστε να ενημερώνονται οι οδηγοί εγκαίρως για πιθανή συμφόρηση και να προσαρμόζουν την ταχύτητα και τη συμπεριφορά τους.
Τέλος, σε πιο προχωρημένο επίπεδο, μπορεί να εφαρμοστεί και ένα ολοκληρωμένο σύστημα συλλογής και ανάλυσης δεδομένων σε πραγματικό χρόνο (ροές οχημάτων μέσω καμερών και GPS, συνθήκες κυκλοφορίας, ακόμη και μετεωρολογικά δεδομένα), το οποίο θα επιτρέπει την αυτόματη πρόβλεψη της κυκλοφοριακής πίεσης και την έγκαιρη ενεργοποίηση μέτρων αποσυμφόρησης».
