Παρουσίαση από τον διδάσκοντα Θανάση Μουσόπουλο
Σε απολογισμό του φετινού κύκλου μαθημάτων στο Λύκειο των Ελληνίδων με κεντρικό τίτλο «Περί θεάτρου λόγος» προχώρησε ο διδάσκων Θανάσης Μουσόπουλος, στο καταληκτήριο μάθημα.
Σχετικά ανέφερε: «Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2024 – 25 καταπιαστήκαμε με το Θέατρο, την Ιστορία, τους Συγγραφείς και τα Θεατρικά έργα.
Στο Καταληκτήριο Μάθημα της 27ης Μαΐου 2025 στο πρώτο μέρος αναφερθήκαμε σε συγγραφείς θεατρικών έργων της Ξάνθης, ενώ στο δεύτερο μέρος σπουδαστές και σπουδάστριες του τμήματος παρουσίασαν σκέψεις και δημιουργίες.
Ένας περίπατος ακολουθεί στα όσα αναφέρθηκαν στο τελευταίο μάθημα του έτους.
Στη συνάντηση ήταν παρούσα η Πρόεδρος του ΛΕΞ κ. Ευτέρπη Στάντσιου που συγχάρηκε τον διδάσκοντα καθώς και τους σπουδαστές και τις σπουδάστριες για το έργο τους. Το ΔΣ του ΛΕΞ χάρισε στον διδάσκοντα εκλεκτό δώρο. Επίσης παραβρέθηκε ο κ. Θωμάς Βουγιουκλής που χάρισε στους σπουδαστές δύο αντίτυπα από το θεατρικό έργο του.
Α. Ξανθιώτες Συγγραφείς Θεατρικών Έργων
Στη συνάντηση της 13ης Μαΐου 2025 εξετάσαμε τη σχέση της Κατίνα Βέικου Σεραμέτη (1912 – 1989) και του Στέφανου Ιωαννίδη (1923 – 2001) με το Θέατρο.
Στο Καταληκτήριο μάθημα ξεκινήσαμε από τρεις σημαντικούς λογοτέχνες της Ξάνθης, που εκτός από την πεζογραφία και την ποίηση, παρουσίασαν και έργο θεατρικό: Ελένη Ανδρέου, Ελένη Δημητριάδου Εφραιμίδου και Θωμάς Βουγιουκλής.
Στη συνέχεια μιλήσαμε για τρεις συγγραφείς που μας έχουν αφήσει: Χρήστος Ιωαννίδης, Μήτσος Ευθυμιάδης και Γιώργος Κωτούλας. Οι επόμενοι θεατρικοί συγγραφείς σχετίζονται με το Θέατρο Σκιών: Απόστολος Δομτζίδης και Δημήτρης Αβούρης.
Συνεχίζοντας, συναντήσαμε εκπαιδευτικούς της Ξάνθης: Χριστόφορος Μαλικιώσης, Δήμητρα Κατάκη και Ανέστης Ακριτίδης. Ο Χασάν Μπουγιουκλού δημοσίευσε τη μετάφραση του θεατρικού έργου του Ναζίμ Χικμέτ «Ο Ταξιδιώτης», στις εκδόσεις Δωδώνη, 2018, σελ. 97.
Στη συνέχεια αναφερθήκαμε στον Παναγιώτη Παπαδόπουλο, που έφυγε από τη ζωή το Πάσχα του 2025 και στο θεατρικό του έργο «Λίγα Ματωμένα Τριαντάφυλλα» που παρουσίασε με το ψευδώνυμο Πάνος Μιχαήλ (αγνοώ αν έχει δημοσιευθεί).
Ολοκληρώνουμε την αναφορά μας μιλώντας για τη σχέση μου με το Θέατρο, τα θεατρικά κείμενα του Θ. Μουσόπουλου.
Στο κλείσιμο σημείωσα ότι στην Ξάνθη κατά τα μεταπολεμικά χρόνια παρουσιάστηκαν δέκα έξι συγγραφείς θεατρικών έργων. Είναι, μάλιστα, πιθανόν να υπάρχουν και άλλοι δημιουργοί που μου διέφυγαν. Αναμφίβολα η καρποφορία αυτή της Ξάνθης είναι θαυμαστή.
Β. Παρεμβάσεις Σπουδαστών / Σπουδαστριών
- «Η μορφή της Πηνελόπης σε σύγχρονα νεοελληνικά κείμενα» της Ντίνας Πετρίδου
Η Ντίνα με την εισήγησή της αναφέρθηκε στο διήγημα του Κώστα Βάρναλη «Το Ημερολόγιο της Πηνελόπης» .
Παραθέτουμε κάποια σημεία της εισήγησης:
«Η Πηνελόπη ξετυλίγει μέσα απ’ το ημερολόγιό της, σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, την ζωή της στο παλάτι, όσο λείπει ο Οδυσσέας. Δηλώνει αντίθεση στην συμμετοχή του Οδυσσέα στον Τρωικό πόλεμο διότι αναλογίζεται τις δυσκολίες που την περιμένουν. […] Ο Βάρναλης θέλει την Πηνελόπη του απελευθερωμένη από μια σχέση που δεν την κάλυπτε συναισθηματικά. Και επιπλέον, παίρνει τον εαυτό της στα χέρια της. Η γραφή του Βάρναλη είναι σατιρική. […] Η Πηνελόπη του αποφασίζει να πάρει την διοίκηση του θρόνου στα χέρια της. […] Το ημερολόγιο της Πηνελόπης είναι και δικό του ημερολόγιο για τον εμφύλιο. Συνοψίζοντας, ο Βάρναλης εστιάζει στην βία της εξουσίας ενάντια στον λαό, που μπορεί να εκπορεύεται εξ ίσου από άνδρες ή γυναίκες δυνάστες και στηρίζεται στο φόβο του λαού προς την εξουσία απ’ την μια και την καλλιέργεια πειθήνιων υπηκόων απ’ την άλλη. Υποστηρίζει το δικαίωμα της αυτοδιαχείρισης της γυναίκας, στηλιτεύοντας την αντίληψη της πατριαρχικής εξουσίας που θέλει την γυναίκα υποχείριο του άνδρα. Έτσι αντιτάσσει μια Πηνελόπη εξ ίσου ικανή να αναλάβει τα ηνία του βασιλείου της , ανεξαρτήτως αν επιλέγει να διοικήσει με βία […]Το έργο καταδεικνύει ότι η πορεία της γυναίκας προς την συγκρότηση του δικού της εγώ μέσα από το γυναικείο κίνημα δεν είναι καθόλου εύκολη, είναι μια πορεία συγκρουσιακή, με τις συγκρούσεις να πυροδοτούνται από τις επιταγές της ελεύθερης βούλησης και την καταστολή της από τους κοινωνικούς, θεοκρατικούς και πολιτικούς εξουσιαστικούς μηχανισμούς».
- «Η μάσκα, το θεάτρο και ο Διόνυσος» της Αργυρούλας Πισκιουλοπούλου – Ένα απόσπασμα:
«Σε ένα θεατρικό πλαίσιο που συνδυάζει την παράδοση του αρχαίου δράματος με τα μυστηριακά τελετουργικά, Διόνυσος και Πενθέας συζητούν το ρόλο της μάσκας ως ψυχολογικό και εκπαιδευτικό εργαλείο. Ο διάλογος που ακολουθεί, είναι υποθετικός και πρωτότυπος· εμπνευσμένος από την παράδοση του αρχαίου Ελληνικού θεάτρου και των μυστηρίων, χωρίς να βασίζεται σε συγκεκριμένο αρχαίο κείμενο.
Διόνυσος: Πενθέα, κοίτα· μασκαρεύομαι για να γίνω πολλαπλός.
Πενθέας: Ω Διόνυσε, πώς η μάσκα σου σε πολλαπλασιάζει; Δεν σε κρύβει μονάχα, αλλά σε μεταμορφώνει;
Διόνυσος: Ακριβώς. Στο θέατρο, η μάσκα δεν είναι απλώς πρόσωπο· είναι ψυχή σε βάθος. Μέσω της μάσκας, ο ηθοποιός εκπαιδεύεται να νιώθει συναισθήματα που δεν του είναι φυσικά, να κατανοεί τον άλλον. […]
Πενθέας: Τώρα κατάλαβα· η μάσκα είναι κάποτε φυλακή και κάποτε απελευθέρωση.
Διόνυσος: Και αυτή η διφορούμενη φύση της σε διδάσκει: άλλοτε φυλακίζει τον εγωισμό· άλλοτε απελευθερώνει την ψυχή»
- Ποίημα «Καλλίβρυττος κόρη…» της Νικολέττας Πετκίδου
«Καλλίβρυττος κόρη…»
Ψηλά βουνά, κατοικία θρύλων… / Θάλασσα πλατιά, γεμάτη φως. / Ιστορία παλιά…
Κι εσύ εκεί, να μας κοιτάς περιπαιχτικά, / με ύφος θεϊκό, μπλεγμένο με κισσούς κι αμπέλι. / Μακριά ακούγονται οι μαινάδες / Που με ύμνους πασχίζουν / Να σε ημερέψουν… αιώνες τώρα… / Κι εκείνο το κρασί σου που τύφλωσε τους γίγαντες, / Ακόμα μας μεθά… / Αυτό να φταίει τάχα που,
Τούτος ο τόπος, / αέναα, μας μαγεύει; / Ερώτηση ρήτορα θαρρώ… / Αφού, ο ξένος που ‘ρχεται / Ταγμένος να κουβαλά μαζί του, / φεύγει / Τον θησαυρό της ομορφιάς σου / Ως δώρο, Κόρη του Μαρωνα, πολύφερνη… / Μητέρα γη…
- Ευχαριστίες του Μιχάλη Ίλτσου
Ευχαριστώ, τον Δάσκαλο Θανάση Μουσόπουλο, τους συμμαθητές μου και το ΛΕΞ και την παρούσα πρόεδρο του κ. Πέπη Στάντσιου γι’ αυτό τον κύκλο μαθημάτων που έγινε απολαυστικός πέρα από κάθε προσδοκία. Ελπίζω και εύχομαι για το μέλλον παρόμοιες επιτυχείς διοργανώσεις!
- Διαπιστώσεις και Προτάσεις του Μιχάλη Μοσχίδη
Στο πρώτο μέρος της τοποθέτησής του παρουσιάζει το περιεχόμενο των μαθημάτων για το Θέατρο και δικαιολογεί την θετική άποψή του. Στο δεύτερο μέρος διατυπώνει μία Πρόταση για Διοργάνωση Φεστιβάλ στο Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας Στόχος : Η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Μαρώνειας, η ενίσχυση της τοπικής ταυτότητας και η προσέλκυση επισκεπτών στη Ροδόπη και τη Θράκη. Ιδέα-Τίτλος Φεστιβάλ: «Θράκης Δρώμενα στο Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας». Αναφέρεται στο Φεστιβάλ.
Είμαι ευγνώμων προς το ΛΕΞ ΚΑΙ τους Σπουδαστές και Σπουδάστριες. Το 2025 – 26 θα μας υποδεχθεί «Ο Κόσμος της Φιλοσοφίας».
