Το βιβλίο του παρουσιάζει απόψε ο συγγραφέας στο Παλαιό Δημαρχείο με την σκέψη πως στην ψυχανάλυση υπάρχει μόνο υποκειμενικότητα που φτιάχνει μία αντικειμενικότητα για τη συνείδηση, ώστε να μπορεί να υπάρχει
«Κάθε υποκείμενο φτιάχνει μία δική του αλήθεια στο πλαίσιο μίας δικής του πραγματικότητας» σημειώνει στο «Ε»
Με όρους ψυχανάλυσης συστήνεται στο αναγνωστικό κοινό της Ξάνθης ο Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης με σπουδές στην Κλινική Ψυχολογία και την Κοινωνική Εργασία, Γιώργος Κουντουράς. Με το βιβλίο του «67 Σελίδες Ασυνειδήτου» επιχειρεί να αποτυπώσει σε μία ζωντανή συνομιλία έναν λόγο του ασυνειδήτου όπως αντιλαμβάνεται πράγματα, καταστάσεις και αλήθειες ξεπερνώντας τα όρια του γλωσσικού κανόνα.
Παράλληλα, ο συγγραφέας «ρίχνει φως» σε θέματα προσέγγισης της πραγματικότητας, ενώ στο τμήμα των βεβαιοτήτων τονίζει χαρακτηριστικά πως οι άνθρωποι για να φτιάξουν μία ζωή, μία πραγματικότητα, φτιάχνουν βεβαιότητες της πραγματικότητας.
Πώς δρουν σε εσάς οι φωνές της γλώσσας και της συνείδησης;
Στην ψυχαναλυτική σκέψη και στο ψυχαναλυτικό πλαίσιο στην ουσία η συνείδηση είναι ένας τρόπος για να σταματήσει όλη η έκφραση του ασυνειδήτου, δηλαδή όλη η αλήθεια του υποκειμένου όπως έχει εγγραφεί στο ασυνείδητο, το μεγαλύτερό της εμπόδιο είναι η συνείδηση, βάζει τα όρια μίας αλήθειας της ίδιας της υποκειμενικότητας. Με λίγα λόγια, το υποκείμενο προσπαθεί να βρει τρόπους να πει την αλήθεια του, αλλά η συνείδηση είναι εκεί για να βάλει τα σχετικά όρια όπως ορίζονται από τον κοινωνικά Άλλο, είναι οι καθωσπρέπει επιταγές που πρέπει να ακολουθεί η υποκειμενικότητα για να μπορεί να υπάρξει το σύνολο.
Η γλώσσα στην ψαχανάλυση έχει μία βασική διάκριση, καθώς δεν μιλάμε για γλώσσα, αλλά για ομιλία. Η γλώσσα λειτουργεί μέσα από τους κανόνες, έχει νόμους. Από την άλλη η ομιλία είναι κάτι πιο ζωντανό, είναι η γλώσσα της κάθε υποκειμενικότητας, δηλαδή το κάθε υποκείμενο θέλει να πει την αλήθεια του, την οποία μπορεί να βρει και να αποτυπώσει μέσα από την ομιλία. Η γλώσσα με τους κανόνες της έρχεται να στερήσει αυτή την προσπάθεια της υποκειμενικότητας να αποτυπώσει ό,τι η ίδια κατανοεί ως δική της αλήθεια. Το παιδί μέσα από την γλώσσα φτιάχνει τη δική του ζωντανή ομιλία και προσπαθεί να περιγράψει το ποια είναι η δική του ασυνείδητη επιθυμία. Εκεί ξεκινούν τα προβλήματα των περισσοτέρων υποκειμένων, γιατί πάντα υπάρχει όριο στο πώς πρέπει να είναι, τι να είναι και τι πρέπει να λένε. Μέσα σε αυτό το όριο, λοιπόν δημιουργείται η διαγραφή του υποκειμένου, όπως συνηθίζεται να λέγεται στην ψυχανάλυση, η αλλοτρίωση της επιθυμίας της κάθε υποκειμενικότητας.
Δεδομένου ότι οι λέξεις έχουν δύναμη, πώς τις αντιλαμβανόμαστε εμείς ως αναγνώστες;
Ο τίτλος «67 Σελίδες Ασυνειδήτου» σημαίνει πως ο συγγραφέας προσπάθησε να αποτυπώσει σε μία ζωντανή ομιλία έναν λόγο του ασυνειδήτου όπως αντιλαμβάνεται πράγματα, καταστάσεις και αλήθειες ξεπερνώντας τα όρια του γλωσσικού κανόνα. Όταν κάποιος βρίσκεται στο ντιβάνι και ξεκινά την ανάλυσή του υπάρχει ένας βασικός κανόνας, μόνο αυτός είναι στην ουσία, να λέει ό, τι του έρχεται στο κεφάλι χωρίς να υπάρχει κανενός είδους λογοκρισία. Σύμφωνα και με την εντολή του Φρόυντ, εκεί θα φτιάξει τις σελίδες του ασυνειδήτου του για να μπορέσει να κατανοήσει ο ίδιος ποια είναι η αλήθεια που κρύβεται από τον ίδιο του τον εαυτό.
Άρα, αυτό το βιβλίο δίνει το έναυσμα μέσα από περιπλεγμένα νοήματα όπως αυτά αποτυπώνονται σε ελεύθερους συνειρμούς. Εκεί, λοιπόν ο αναγνώστης διαβάζοντάς το θα αρχίσει να αποτυπώνει δικές του σκέψεις, δικές του αλήθειες στο πλαίσιο της δικής του ομιλίας.
Πώς λειτουργεί ο εσωτερικός μονόλογος; Τι εξυπηρετεί σε σχέση με τη συνείδηση;
Ο εσωτερικός μονόλογος είναι η προσπάθεια του ασυνειδήτου να φέρει μέσα στη συνείδηση ό,τι αποφεύγει αυτή να ακούσει, δηλαδή ξεπερνά τα όρια ενός μηχανισμού που λέγεται απώθηση, τον οποίο χρησιμοποιεί ακολούθως η συνείδηση για να προστατεύει τον εαυτό της από τις δύσκολες αλήθειες. Άλλωστε, η συνείδηση αυτό φοβάται, τις δύσκολες αλήθειες που προσπαθεί να τις κρατά πάντα μακριά από τον εαυτό της. Αυτός ο μονόλογος είναι η κατάσταση των ελεύθερων συνειρμών. Πάντα η αλήθεια προδίδεται στον ίδιο τον εαυτό. Πάντα η προσπάθειά της είναι η αλήθεια να πει την αλήθεια. Άρα, είναι ο ίδιος ο μονόλογος-ελεύθεροι συνειρμοί που θα καταστήσουν τη συνείδηση ως έναν ακροατή της ίδιας της αλήθειας πια.
Ποια είναι η αίσθηση που περνάτε αναφορικά με την πραγματικότητα;
Η πραγματικότητα είναι η κάθε αλήθεια που φτιάχνει ένα υποκείμενο, δηλαδή δεν υπάρχει πραγματικότητα όπως εμείς την κατανοούμε. Κάθε υποκείμενο φτιάχνει μία δική του αλήθεια στο πλαίσιο μίας δικής του πραγματικότητας. Άρα, αυτό που λειτουργεί εδώ είναι να μπορέσει να καταλάβει η υποκειμενικότητα ποια πραγματικότητα έφτιαξε σε σχέση με αυτό που ζει. Οι υποκειμενικότητες προσπαθούν να μάθουν την αλήθεια και η συνείδηση προσπαθεί να λειτουργεί στο πλαίσιο της άγνοιας, δηλαδή ό, τι δεν ξέρω, δεν υπάρχει. Επομένως, το υποκείμενο φτιάχνει μία πραγματικότητα, η οποία του αποκρύπτει την ίδια του την υποκειμενική πραγματικότητα. Γενικά στην ψυχανάλυση δεν υπάρχει αντικειμενικότητα, αλλά υποκειμενικότητα που φτιάχνει μία αντικειμενικότητα για τη συνείδηση για να μπορεί να υπάρχει.
Κάνετε λόγο για αποδόμηση βεβαιοτήτων. Ας αποσαφηνίσουμε τον όρο «βεβαιότητα» κι έπειτα ας εξετάσουμε πώς συντελείται η αποδόμηση.
Όλοι ζούμε με βεβαιότητες, ότι εμένα για παράδειγμα οι γονείς μου με αγαπούν κτλ. Γενικότερα οι άνθρωποι για να φτιάξουν μία ζωή, μία πραγματικότητα, φτιάχνουν βεβαιότητες της πραγματικότητας. Η κάθε υποκειμενικότητα φοβάται την αβεβαιότητα και θέλει απόλυτες βεβαιότητες για να στηρίζεται πάνω σε αυτές, ώστε να μπορεί να υπάρχει βάσει αυτών των βεβαιοτήτων. Αλλιώς κλονίζεται η ίδια η ύπαρξη και το υποκείμενο καταρρέει, δεν αντέχει. Βέβαια, αυτές οι βεβαιότητες θέλουν να είναι εν ισχύ σε όλη την ζωή της κάθε υποκειμενικότητας, αλλά οι βεβαιότητες είναι η καταπίεση της ίδιας της υποκειμενικότητας, ώστε να μπορέσει να αποτυπώσει την επιθυμία της. Η ανάλυση αποδομεί τις βεβαιότητες. Όσο περισσότερο αποδομήσεις τη βεβαιότητα, τόσο πιο κοντά στην υποκειμενική αλήθεια είσαι, όσο προσπαθείς να επιβεβαιώσεις κάθε βεβαιότητα, τότε καταπιέζεις αυτό που θέλεις να έχεις, κλονίζεται ο ψυχισμός. Έτσι, οι άνθρωποι παραμένουν μακριά από αυτό που θέλουν να είναι, δηλαδή από αυτό που επιβεβαιώνει η βεβαιότητά τους. Όταν παραμένεις σε μία βεβαιότητα με μία αλήθεια, που δεν είναι η αλήθεια που επιβεβαιώνει, τότε δεν μπορεί να υπάρχει υποκειμενικότητα. Αν δεν υπάρχει υποκειμενικότητα πρέπει να δημιουργείς συμπτώματα για να μάθεις την αλήθεια σου.
Καταληκτικά, μιλήστε μας για την παρουσίαση στην Ξάνθη.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον χώρο του Παλαιού Δημαρχείου σήμερα, Σάββατο στις 19:30. Για το βιβλίο θα μιλήσουν η κ. Κρίκη Ελευθερία, η οποία είναι Διεθνολόγος σε ψυχαναλυτική διαδικασία. Επίσης, θα μιλήσει και η κ. Γιαννίκη Ελισάβετ Νομικός, Εκπαιδευόμενη στη Λακανική Ψυχανάλυση στο Κέντρο Ψυχαναλυτικών Ερευνών & στη Φροϋδική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος. Την εκδήλωση στηρίζουν η ΦΕΞ, οι εκδόσεις ΠΑΠΑΖΗΣΗ και την οργάνωση-υποστήριξη την έχει αναλάβει το βιβλιοπωλείο της κ. Πυργελή.
