Ένα οδοιπορικό στην ιστορία των συναγωγών και των εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας
Την Τετάρτη 2 Απριλίου στις 19:00, το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης θα φιλοξενήσει την παρουσίαση του βιβλίου Το Καλ του Δρ. Ηλία Μεσσίνα. Πρόκειται για το τρίτο μέρος μιας τριλογίας που διερευνά την αρχιτεκτονική, την ιστορία και την πολιτισμική κληρονομιά των συναγωγών στην Ελλάδα.
Καλ ή Καάλ αποκαλείται η συναγωγή από τους Σεφαραδίτες Εβραίους. Η ρίζα προέρχεται από η λέξη Κεϊλά, δηλαδή κοινότητα. «Το Καλ» είναι το τρίτο βιβλίο της τριλογίας που ξεκίνησε «Η Συναγωγή» και ακολούθησε «Το Συναγώι». Στο βιβλίο «Το Καλ» ο Ηλίας Μεσσίνας συνεχίζει το οδοιπορικό στον χώρο και τον χρόνο, με (πνευματικό) «συνοδοιπόρο» τον αείμνηστο Βολιώτη αρχιτέκτονα Σεμτώβ Σαμουήλ, ο οποίος, όπως και ο συγγραφέας, ακολούθησε ένα παρόμοιο οδοιπορικό στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Στοιχεία από το αρχείο του Σαμουήλ, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα, δημοσιεύονται για πρώτη φορά.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου «Το Καλ» ξετυλίγονται ο διάλογος, η αλληλογραφία, η σημείωση στο σημειωματάριο και η αναζήτηση πίσω από την έρευνα και την τεκμηρίωση. Ένα οδοιπορικό στο οποίο ο συγγραφέας μαζί με τον Σαμουήλ, καταγράφουν συνολικά εξήντα χρόνια ζωντανής αφήγησης για τις συναγωγές και τους ανθρώπους, τις κοινότητες και τους αρχιτέκτονες που συνδέθηκαν με αυτές.
«Το Καλ» είναι το τρίτο λογοτεχνικό έργο του Ηλία Μεσσίνα, που έχει στο ενεργητικό του δεκατέσσερα βιβλία και εκατοντάδες δημοσιεύσεις, μεταξύ άλλων για τις συναγωγές της Βορείου Ελλάδος, της Θεσσαλονίκης και της Βέροιας. Σε ένα οδοιπορικό που ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, ο Ηλίας Μεσσίνας αποτύπωσε, τεκμηρίωσε και μελέτησε λεπτομερώς τις συναγωγές όλης της Ελλάδος, μεταξύ αυτών και της Κομοτηνής και της Ξάνθης, πριν κατεδαφιστούν το 1994 και το 1995 αντίστοιχα.
