Η επιβολή νέων τελωνειακών δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκαλεί έντονες αντιδράσεις διεθνώς και ανησυχία για τις συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία – Ποια η αντίδραση της ελληνικής πλευράς
Στις 2 Απριλίου 2025, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε μια σειρά από νέους «ανταποδοτικούς» τελωνειακούς δασμούς, οι οποίοι θα εφαρμοστούν σε χώρες και περιοχές όπως η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία και άλλες μεγάλες οικονομίες. Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις τόσο εντός όσο και εκτός των ΗΠΑ, με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να χαρακτηρίζει την κίνηση αυτή ως «σημαντικό πλήγμα για την παγκόσμια οικονομία».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δικαιολόγησε την απόφασή του λέγοντας ότι οι φορολογούμενοι των ΗΠΑ έχουν «εξαπατηθεί για περισσότερα από 50 χρόνια», και δήλωσε ότι οι νέοι δασμοί, που κυμαίνονται από 10% έως 49%, έχουν σκοπό να προσελκύσουν εργοστάσια και θέσεις εργασίας πίσω στις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, οι δασμοί θα επηρεάσουν μεγάλες οικονομίες, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να δέχεται νέο φόρο 20%, την Κίνα να έχει δασμό 34%, και άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία και η Ινδία να αντιμετωπίζουν επίσης αυξημένους φόρους.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, προειδοποίησε τους άλλους παγκόσμιους εμπορικούς εταίρους να μην ανταποδώσουν άμεσα τις κυρώσεις, λέγοντας ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε κλιμάκωση της κατάστασης.
Από την άλλη πλευρά, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισήμανε ότι οι νέοι δασμοί θα προκαλέσουν άμεσες συνέπειες για τους καταναλωτές, με τους πολίτες να αντιμετωπίζουν αυξημένα κόστη στα αγαθά, τα φάρμακα και τις μεταφορές. Εξέφρασε ανησυχία για την αύξηση του πληθωρισμού και την αρνητική επίδραση στους μικρούς και μεγάλους επιχειρηματίες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη εξετάζει τις δυνατότητες για αντίμετρα, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ θα συνεχιστούν, παρά την τρέχουσα ένταση. Η Ευρώπη προετοιμάζει μέτρα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της, εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν.
Εκτός από την ΕΕ, και άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Κίνα και η Ιαπωνία εξέφρασαν την αντίθεσή τους στις αμερικανικές κινήσεις, καλώντας για διάλογο και υπογραμμίζοντας τους κινδύνους μιας παγκόσμιας εμπορικής σύγκρουσης. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η απόφαση αυτή μπορεί να προκαλέσει οικονομική ύφεση σε παγκόσμιο επίπεδο και να επιφέρει αρνητικές συνέπειες στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Μητσοτάκης για δασμούς: Ιστορική στροφή στον προστατευτισμό
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στους νέους τελωνειακούς δασμούς που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά την επίσκεψή του στην Κοζάνη, επισημαίνοντας τη σημαντικότητα αυτής της απόφασης για το παγκόσμιο οικονομικό και εμπορικό τοπίο.
Μιλώντας στην εκδήλωση με θέμα «Δίκαιη Ανάπτυξη και Επιχειρηματικότητα στη Δ. Μακεδονία, στη νέα εποχή», ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε την απόφαση του Τραμπ ως «ιστορική στροφή στον προστατευτισμό», σημειώνοντας πως αυτή η αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της παγκόσμιας οικονομίας έρχεται σε απόκλιση από την παραδοσιακή αντίληψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μια δραστική μεταβολή του εμπορικού καθεστώτος, το οποίο λειτουργεί εδώ και δεκαετίες.
Αναφορικά με τις επιπτώσεις στην Ελλάδα, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η χώρα μας παραμένει πιστή στις αρχές του ελεύθερου εμπορίου και εξέφρασε την ανησυχία του για τις συνέπειες του «παγκόσμιου εμπορικού πολέμου», που εκτιμά ότι δεν θα ωφελήσει κανέναν, αλλά θα βλάψει όλους. Εξέφρασε την ελπίδα του για την αποκλιμάκωση των προστατευτικών μέτρων, ενώ διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να διαμορφωθούν οι σωστές αποφάσεις και να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η Ελλάδα διαθέτει σχέδιο και υπευθυνότητα για να αντιμετωπίσει τις δύσκολες καταστάσεις που προκύπτουν από τις εξελίξεις στο διεθνές εμπορικό τοπίο. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας και της ικανότητας της κυβέρνησης να χαράξει μια σταθερή πορεία σε ένα ρευστό διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον.
