Διάλεξη του Διδάκτορα Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Γενεύης, Διδάκτορας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μελέτη Μελετόπουλου στο ΙΘΤΠ
Η τραγική ζωή του και η στρατιωτική του μεγαλοφυία – Ο Ρώσος στρατηγός Κουτούζωφ και η σχέση του με τα …Δερβενάκια
Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη: «Αν δεν είχαμε μεταξύ μας τον εμφύλιο θα φτάναμε μέχρι την Κωνσταντινούπολη!».
Η εμβληματική προσωπικότητα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο ρόλος που διαδραμάτισε στις πιο κομβικές στιγμές της επανάστασης του 1821, η προσωπική του ιστορία μέσα από τον ιστορικό καμβά της εποχής, φωτίστηκαν μέσα από τα δικά του αλλά και άλλων, όπως του Μακρυγιάννη, ιστορικές πηγές με μαρτυρίες άλλων αγωνιστών που παρουσίασε ο Μελέτης Μελετόπουλος, Διδάκτορας Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Γενεύης, Διδάκτορας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λυκειάρχης της Ιονίου Σχολής, Καθηγητής Σχολής Πολέμου Αεροπορίας και Συγγραφέας. Ο κ. Μελετόπουλος ήταν ο κύριος ομιλητής στην εσπερίδα που διοργάνωσε η Μητρόπολη Ξάνθης με το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης με τίτλο: «Η συμβολή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Επανάσταση του 1821» και πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 22 Μαρτίου, την 19:00, στο Π» των Καπναποθηκών με αφορμή τον εορτασμό της Εθνικής Επετείου της 25ης Μαρτίου 1821.
Η τραγική ζωή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
Η μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη με την χαρακτηριστική στολή για όλους εμάς τους νεοέλληνες είναι συνυφασμένη με την Επανάσταση του 1821και η πιο αναγνωρίσιμη από οποιουδήποτε άλλου ήρωα. Πιάνοντας το νήμα από την αρχή ο κ. Μελετόπουλος ανέφερε πως ο «Θοδοράκης», όπως αποκαλούνταν βίωσε πολλές προσωπικές τραγωδίες από τα μικράτα του όταν ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης ο πατέρας του από τις σπουδαιότερες ιστορικές φυσιογνωμίες των αρματολών στον προεπαναστατικό αγώνα, σκοτώθηκε από αδελφικό χέρι, η οικογένεια σκορπίστηκε, η αδελφή του παντρεύτηκε με Αλβανό Μπέη και ο αδελφός του ο Γιάννης, ο ίδιος και η μητέρα τους κατάφεραν να σωθούν αφήνοντας τον Μοριά για την Ζάκυνθο. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης 15 χρόνων έγινε αρματολός και σωματοφύλακας του Δεληγιάννη. Χαρακτηριστικό του χαρακτήρα του ήταν ότι ήταν απείθαρχος, επίμονος όταν θεωρούσε ότι είχε δίκιο και συχνά συγκρούονται με άλλους. Στο σημείο αυτό ο κ. Μελετόπουλος αναφέρθηκε στον θάνατο του αδελφού τους Γιάννη όταν τούρκοι περικύκλωσαν το μοναστήρι όπου είχαν πάει για να βρουν καταφύγιο και παρά την παρότρυνση του Θεόδωρου να μην κοιμηθεί εκεί γιατί ήταν παγίδα και να τον ακολουθήσει απέναντι στον λόφο δεν το έκανε. Η ιστορία εκτυλίχθηκε όπως μάντεψε ο Θεόδωρος για τον αδελφό του. «Ο Κολοκοτρώνης είχε πολλές προσωπικές τραγωδίες έχασε τον πατέρα του, τον αδελφό του και τον γιό του Πάνο». Μία από τις πλέον θλιβερές και τραγικές ιστορίες της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ήταν η δολοφονία του Πάνου Κολοκοτρώνη, σε ενέδρα κυβερνητικών δυνάμεων τον Νοέμβριο του 1824 στην Αρκαδία κατά τη διάρκεια του δεύτερου εμφυλίου πολέμου! Ενδεικτικό όμως της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του πατέρα του, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ήταν ότι όταν του έφεραν δεμένους τους φονιάδες του γιου του, τους άφησε ελεύθερους. Το ίδιο έκανε και ό άλλος του γιος ο Γενναίος γεγονός που επικρότησε και πάλι ο πατέρας του.
Ο Ρώσος στρατηγός Κουτούζωφ και η σχέση του με τα …Δερβενάκια
Κατά τη διάρκεια της διαμονής του στην Ζάκυνθο που ήταν αγγλοκρατούμενη και στην συνέχεια γαλλοκρατούμενη ο Κολοκοτρώνης είχε την ευκαιρία να θητεύσει στις στρατιωτικές μονάδες που ήταν στο νησί. Μάλιστα η στολή που φορά είναι στολή ταγματάρχη του γαλλικού στρατού. Όπως ανέφερε ο κ. Μελετόπουλος εκεί ήρθε σε επαφή με την στρατιωτική επιστήμη της εποχής και στην γνώση και την εμπειρία που έχει στον κλεφτοπόλεμο προστέθηκε και η επιστήμη του τακτικού στρατού. Έτσι τα Δερβενάκια εφάρμοσε το δόγμα Κουτούζωφ. Του Ρώσου στρατηγού που κατάφερε να αποδεκατίσει στρατό 1 εκατομμυρίου πολεμιστών του Ναπολέοντα στη Ρωσία εφαρμόζοντας το δόγμα της «καμένης γης». Απ’ αυτόν το στρατό μόνο 5.000 στρατιώτες επέστρεψαν.
Αυτό το τέχνασμα εφάρμοσε και ο Κολοκοτρώνης κατά την κάθοδο του Δράμαλη στον Μοριά καίγοντας τα πάντα και στερώντας τον πολυπληθή στρατό του από βασικά είδη διατροφής και στη συνέχεια την ευφυή ιδέα να μαντέψει από ποιον δρόμο θα επιστρέψει στην Κόρινθο, που ήταν τα Δερβενάκια και στη συνέχεια να γίνει η μάχη που ουσιαστικά εδραίωσε την ελληνική επανάσταση.
Η σφαγή των Τούρκων της Τριπολιτσάς
Ο κ. Μελετόπουλος αναφέρθηκε επίσης και στην μεγάλη σφαγή των Τούρκων στην Τριπολιτσά χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα ως «ασύλληπτη ανθρώπινη φρικαλεότητα», συμπληρώνοντας ωστόσο ότι το ίδιο έκαναν οι Τούρκοι με τη σφαγή στην Χίο και στα Ψαρά. Ο απόηχος ήταν τέτοιος που ο Σουλτάνος επί δύο χρόνια είχε κλείσει τις πύλες της Κωνσταντινούπολης φοβούμενος πιθανή δολοφονία του ενώ παράλληλα έστρεψε και τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας προς την Ελλάδα. Όπως έγραψε ο Κολοκοτρώνης στα Απομνημονεύματά του: «Αν δεν είχαμε μεταξύ μας τον εμφύλιο θα φτάναμε μέχρι την Κωνσταντινούπολη!».
Ο Κολοκοτρώνης και η σχέση του με τον Καποδίστρια
Αναφερόμενος σε άλλες πτυχές του Κολοκοτρώνη είπε πως διατηρούσε πολύ φιλική σχέση με τον Ιωάννη Καποδίστρια τον οποίο γνώριζε από την εποχή που ήταν στην Ζάκυνθο και πως ο Καποδίστριας ήταν ο εμπνευστής και ενορχηστρωτής της Ελληνικής Επανάστασης. Αυτός ως υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας εμπόδισε την απόφαση του Μέτερνιχ για καταστολή της. Αναφορικά με την αμφισημία που υπάρχει σχετικά με την ημέρα της κήρυξης της Επανάστασης αλλά και τη συμμετοχή των κληρικών ο κ. Μελετόπουλος είπε πως η Φιλική εταιρεία αποφάσισε η Επανάσταση να ξεκινήσει την ημέρα του Ευαγγελισμού και παρουσίασε ρεπορτάζ γαλλικής εφημερίδα της εποχής που ανέφερε ότι στην Μονή της Αγίας Λαύρας στις 21/3/1821 έγινε η ορκωμοσία των οπλαρχηγών.
Ο τσομπάνης και τα Δερβενάκια
Τελειώνοντας ο κ. Μελετόπουλος αναφέρθηκε σε δύο εμβληματικές φράσεις του Κολοκοτρώνη όταν στην προσπάθειά του να σταματήσει τους Έλληνες από φυγή όταν άκουσαν ότι έρχεται ο Δράμαλης τους είπε: «Έλληνες σήμερα γεννηθήκαμε και σήμερα θα πεθάνουμε για την Ελλάδα», σημειώνοντας ότι σ’ αυτή την φράση ο Κολοκοτρώνης συμπύκνωσε τον ιστορικό χρόνο και φανέρωσε τα πατριωτικά του αισθήματα και σε μια άλλη όταν πριν την μάχη των Δερβενακίων όταν έψαχνε να στρατολογήσει χωρικούς είδε ένα βοσκό και του πρότεινε να πολεμήσει. Ο βοσκός του είπε ότι έχω μόνο γκλίτσα και όχι άρματα και είμαι τσομπάνης και εκείνος τον προέτρεψε να σκοτώσει έναν τούρκο με την γκλίτσα και να πάρει τα άρματά του. Αυτό έκανε και αργότερα τον είδε μπαρουτοκαπνισμένο: «Είμαστε τσομπάνηδες και πρέπει να γίνουμε πολεμιστές αν θέλουμε να νικήσουμε στα Δερβενάκια είπε ο κ. Μελετόπουλος ως επιμύθιο χειροκροτούμενος από το κοινό που παρακολουθούσε με μεγάλο ενδιαφέρον.
