Το πρωί της Κυριακής φίλοι και μέλη της Αδελφότητας πήραν μέρος στο εθιμοτυπικό της κοπής πίτας στο κεντρικό ΚΑΠΗ-Στο «Ε» μιλά η πρόεδρος, Τάνια Καπετανοπούλου κάνοντας μία αναδρομή με αναφορές στο σήμερα, αλλά και με στροφή στο μέλλον
Η Αδελφότητα Ηπειρωτών Νομού Ξάνθης έκοψε την πίτα της το πρωί της Κυριακής 9 Φεβρουαρίου, στο κεντρικό ΚΑΠΗ Ξάνθης (οδός Καπνεργατών), παρουσία μελών και φίλων του Συλλόγου.
Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στο έθιμο της κοπής της πίτας. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί μια ιδιαίτερη διαφορά σε σχέση με τη συνηθισμένη βασιλόπιτα, καθώς, σύμφωνα με την παράδοση των Ηπειρωτών, η βασιλόπιτα είναι η κρεατόπιτα με δώδεκα φύλλα. Κάθε φύλλο συμβολίζει έναν μήνα του έτους.
Επιπλέον, η πίτα έχει και έναν βαθύτερο συμβολισμό για τους Ηπειρώτες. Εκτός από το ότι αποτελούσε βασικό στοιχείο της διατροφής τους, χρησιμοποιούσαν δικά τους προϊόντα για την παρασκευή της, καθώς ήταν αυτάρκεις.
Πολύ σημαντικό κομμάτι της διαβίωσης των Ηπειρωτών η παραδοσιακή πίτα τους
«Η πίτα, λοιπόν, ήταν φτιαγμένη με δικά τους προϊόντα και την έκαναν πιο ενισχυμένη, καθώς αποτελούσε το βασικό τους γεύμα. Πρόσθεταν κρέας και ρύζι, ώστε το κομμάτι της πίτας να τους “κρατά”, δεδομένου ότι εργάζονταν σκληρά. Στα βουνά της Ηπείρου, άλλωστε, επικρατούσε δριμύ ψύχος τις περισσότερες ημέρες του χρόνου.
Η πίτα, λοιπόν, αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής τους διατροφής, βοηθώντας τους να αντεπεξέρχονται στις απαιτήσεις της ημέρας», όπως προσθέτει στο «Ε» η πρόεδρος της Αδελφότητας Νομού Ξάνθης, Τάνια Καπετανοπούλου.
Η σημασία της καταγωγής των Ηπειρωτών από ένα ξεχωριστό χωριό, την Λάιστα
«Όσον αφορά την Αδελφότητα Ηπειρωτών Νομού Ξάνθης, αρχικά υπήρχε ως Γεωπονικός Σύλλογος των Λαϊστινών της Ελλάδος και χρονολογείται από τις αρχές της δεκαετίας του 1950. Ο νομός Ξάνθης διαθέτει σημαντικό αριθμό Ηπειρωτών, οι περισσότεροι από τους οποίους κατάγονται από τη Λάιστα, ένα ξεχωριστό χωριό στα Ζαγοροχώρια του νομού Ιωαννίνων, που βρίσκεται σε μεγάλο υψόμετρο.
Οι Λαϊστινοί εξαπλώθηκαν και διακρίθηκαν στα γράμματα, τις τέχνες και το εμπόριο. Πολλοί εύποροι Λαϊστινοί δραστηριοποιήθηκαν και στην Ξάνθη, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν οικογένειες τρίτης ή και τέταρτης γενιάς.
Ο παππούς μου, για παράδειγμα, ήταν από τη Λάιστα, εγώ ανήκω στην τρίτη γενιά και τα παιδιά μου στην τέταρτη, ενώ υπάρχουν και άλλοι, πολύ μεγαλύτεροι από εμένα», όπως αναφέρει.
Μεγάλο κεφάλαιο για τον νομό Ξάνθης οι Λαϊστινοί: «Έκαναν ένα «πάντρεμα», έναν συνδυασμό της Ηπείρου και της Θράκης, έφεραν τελικά τις συνήθειές τους και πήραν τις δικές μας»
Στη συνέχεια, η κ. Καπετανοπούλου υπογραμμίζει ότι οι Λαϊστινοί αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο για τον νομό Ξάνθης, ενώ η πόλη διατηρεί άριστους δεσμούς με τους Ηπειρώτες. Πολλοί από αυτούς είτε παντρεύτηκαν στην Ξάνθη είτε ήρθαν ήδη παντρεμένοι από την Ήπειρο και ενσωματώθηκαν στη θρακική νοοτροπία, δημιουργώντας έτσι ένα «πάντρεμα» των δύο πολιτισμών. Έφεραν μαζί τους τις παραδόσεις και τις συνήθειές τους, ενώ παράλληλα υιοθέτησαν και τις τοπικές.
Με χαρακτηριστικά παγκόσμιου πολίτη ο Ηπειρώτης
Αναφορικά με την Παλιά Πόλη, η κ. Καπετανοπούλου παρατηρεί ότι αποπνέει έντονο άρωμα Ηπείρου μέσα από τα καλαίσθητα κτίσματά της, τα οποία ανεγέρθηκαν από οικογένειες που μεγαλούργησαν την εποχή του καπνού.
«Είχαμε εμπόρους με καταγωγή από την Ήπειρο, οι οποίοι προσέδωσαν αίγλη στον νομό Ξάνθης. Ως Αδελφότητα Ηπειρωτών, προσπαθούμε να αναβιώσουμε αυτή την κληρονομιά, αντλώντας στοιχεία από το παρελθόν και εντάσσοντάς τα στο παρόν. Ουσιαστικά, επιδιώκουμε ένα “πάντρεμα” του παλιού με το νέο.
Άλλωστε, ο Ηπειρώτης φέρει τα χαρακτηριστικά του παγκόσμιου πολίτη, καθώς, από τη στιγμή της γέννησής του, βρέθηκε αντιμέτωπος με αντιξοότητες και μεγάλες δυσκολίες. Έμαθε, λοιπόν, να προσαρμόζεται και, ταυτόχρονα, να διαμορφώνει το περιβάλλον σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες του. Έτσι, ανέπτυξε ευρηματικότητα, πολυμήχανη σκέψη και προσαρμοστικότητα», όπως υποστηρίζει.
«Αδελφότητα»: Μία έννοια συνυφασμένη με τον εθελοντισμό, τη βοήθεια, την αλληλοϋποστήριξη και την στήριξη των μελών
Πλέον, η Αδελφότητα Ηπειρωτών διαθέτει επίσημο καταστατικό από το 1978. Ως αδελφότητα-σύλλογος έχει παρουσία στον νομό μας εδώ και πολλά χρόνια και αριθμούσε 400 μέλη, αποτελώντας μία από τις πιο δυναμικές.
Επιπλέον, η κ. Καπετανοπούλου επισημαίνει ότι η έννοια της «αδελφότητας» περικλείει τις αξίες του εθελοντισμού, της αλληλοβοήθειας, της υποστήριξης και της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών.
«Όλοι οι Ηπειρώτες που βίωσαν την ταλαιπωρία, τη φτώχεια και τη στέρηση ήταν ιδιαίτερα ενωμένοι. Η φτώχεια ενώνει τους ανθρώπους. Θέλουμε να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον, γι’ αυτό όπου κι αν πηγαίναμε, δημιουργούσαμε αδελφότητες», όπως διευκρινίζει.
«Θέλω η ομάδα μας να είναι ενωμένη»
Ως βασικό χαρακτηριστικό της Αδελφότητας Ηπειρωτών Νομού Ξάνθης, η κ. Καπετανοπούλου αναφέρει τη στήριξη και την αλληλοβοήθεια.
«Με λίγα λόγια, η Αδελφότητα βοηθούσε παιδιά να σπουδάσουν, όταν οι γονείς τους δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να τα στηρίξουν. Παράλληλα, στήριζε τα μέλη της σε περιπτώσεις προβλημάτων υγείας, παρέχοντας οικονομική ή ηθική βοήθεια, ενώ τα μέλη της συνεισέφεραν ως τεχνίτες στο χτίσιμο σπιτιών. Η αλληλεγγύη και ο εθελοντισμός υπήρξαν ανέκαθεν θεμελιώδη στοιχεία της Αδελφότητας.
Γι’ αυτό και προσωπικά τονίζω τη σημασία της ενότητας στην ομάδα μας. Το 2002 πραγματοποιήθηκε μια αναπροσαρμογή του καταστατικού, όπου πλέον προβλέπεται και η ένταξη “φίλων της Αδελφότητας”, δηλαδή ανθρώπων που, αν και δεν είναι Ηπειρώτες, επιθυμούν να είναι κοντά μας», όπως δηλώνει.
Στεφάνι βελανιδιάς: Συμβολικός ο χαρακτήρας του εμβλήματος
Αναφορικά με το έμβλημα της Αδελφότητας, πρόκειται για το στεφάνι της βελανιδιάς, του οποίου τα κλαδιά είναι πλεγμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να συμβολίζουν την ενότητα των μελών της Αδελφότητας Ηπειρωτών.
Στα σκαριά η ίδρυση ομάδας χορευτικού συλλόγου με γνώμονα την ανάδειξη του νομού
Επιπλέον, η κ. Καπετανοπούλου τονίζει ότι η Αδελφότητα επαναδραστηριοποιείται, έχοντας ως βασικό σκοπό την ενότητα και τη δημιουργία ενός όμορφου κλίματος στην ομάδα.
«Σύντομα πρόκειται να ιδρυθεί ομάδα χορευτικού συλλόγου και, στη συνέχεια, προγραμματίζονται δράσεις και εκδηλώσεις, οι οποίες θα επικεντρώνονται στην ποιότητα της εκμάθησης, με πολύ ευχάριστο τρόπο, ώστε να αναδειχθεί ο νομός Ξάνθης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», όπως υποστηρίζει.
Η κινητικότητα της Αδελφότητας Ηπειρωτών νομού Ξάνθης στα πολιτιστικά δρώμενα της περιοχής
Καταληκτικά, η κ. Καπετανοπούλου αναφέρεται στις εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχε η Αδελφότητα, εστιάζοντας στα εξής:
«Η Αδελφότητα οργάνωσε την εκδήλωση-βιβλιοπαρουσίαση με τίτλο “Μετοικεσίες Ηπειρωτών στην περιοχή της Θράκης από τον 15ο έως τον 21ο αιώνα”, η οποία είχε μεγάλη επιτυχία. Παράλληλα, δάνεισε ενδυμασίες στο 2ο ΓΕΛ Ξάνθης για τη συμμετοχή τους στο φεστιβάλ κινηματογράφου. Χάρισε και απέστειλε επιστολή ως Αδελφότητα σε ελληνικό-ρουμάνικο δημόσιο σχολείο (γυμνάσιο και λύκειο) στο Βουκουρέστι και άνοιξε μία γέφυρα επικοινωνίας μέσω του πρότυπου ΕΠΑΛ Ξάνθης. Στους μαθητές τους έστειλε, φυσικά, και άλλα βιβλία για τη βιβλιοθήκη τους. Επίσης, η Αδελφότητα θα συμμετάσχει στο δρώμενο “Γαϊτανάκι” μαζί με το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, ενώ την 25η Μαρτίου θα λάβει μέρος στην καθιερωμένη παρέλαση».
