Στο «Ε» μιλά ο βραβευμένος σκηνοθέτης με την ταινία- ντοκιμαντέρ «Έβρος – Θολό Τοπίο»
Η δουλειά ενός ντοκιμαντέρ είναι να αναδείξει το πρόβλημα και να δώσει οπωσδήποτε μία κατεύθυνση
Ο σκηνοθέτης, Γιώργος Κεραμιδιώτης, μιλά στο «Ε» για την βραβευμένη ταινία–ντοκιμαντέρ «Έβρος – Θολό Τοπίο», επισημαίνοντας ότι στάθηκε έναυσμα για την διετή έρευνά του. Ιδιαίτερη μνεία κάνει στον συμβολισμό, τη μεταμόρφωση του μεταξοσκώληκα σε πεταλούδα, μέσω της οποίας προσκαλεί τον κόσμο να μεταμορφωθεί, με λίγα λόγια, να κάνει πράξη στη ζωή του την αλληλεγγύη και τον ανθρωπισμό.
Η ταινία «Έβρος-Θολό Τοπίο» απέσπασε πρόσφατα το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ecrans des Mondes – Grec Doc στο Παρίσι, αποσπώντας τις καλύτερες κριτικές για την ειλικρίνεια και τη δύναμη της. Το ντοκιμαντέρ, που εξετάζει τις συνθήκες και τις ανθρώπινες ιστορίες γύρω από την κρίση στον Έβρο, κατάφερε να κερδίσει τη διεθνή αναγνώριση για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τη σύγχρονη πραγματικότητα, φωτίζοντας τις ανθρώπινες και κοινωνικές διαστάσεις της.
Η βράβευση στο Ecrans des Mondes είναι μια σημαντική αναγνώριση για την ταινία, η οποία μέσα από την ερευνητική της προσέγγιση, αγγίζει τις πολιτικές και ανθρωπιστικές κρίσεις που εξελίσσονται στη συγκεκριμένη περιοχή. Το ντοκιμαντέρ αποτυπώνει την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στον Έβρο, αλλά και τις συγκρούσεις γύρω από τη μεταναστευτική κρίση και τις πολιτικές αποφάσεις που επηρεάζουν τις ζωές τους.
«Η δουλειά ενός ντοκιμαντέρ, μιας ταινίας ή ενός μυθιστορήματος, γενικά ενός έργου τέχνης, είναι να αναδείξει το πρόβλημα και να δώσει οπωσδήποτε μία κατεύθυνση», επισημαίνει ο κ. Κεραμιδιώτης.
Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με το θέμα του Έβρου και να δημιουργήσετε αυτό το ντοκιμαντέρ;
Αυτό που μου τράβηξε την προσοχή στην αρχή ήταν το θέμα της δολοφονίας των τριών γυναικών Αφγανών προσφύγων, της μάνας και των δύο κοριτσιών, που συνέβη το 2018 και ακολούθησε μια σιωπή. Αυτό με ώθησε να διερευνήσω τι ακριβώς συμβαίνει με αυτό το έγκλημα. Στη συνέχεια, ερευνώντας και ρωτώντας για αυτή την ιστορία, ανακάλυψα ότι υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα στον χώρο του Έβρου.
Πόσο χρόνο διήρκησε η έρευνα και πώς επιλέξατε τις ιστορίες που τελικά συμπεριλάβατε;
Εκείνο που με ενδιέφερε ήταν να δω τις συνθήκες που παράγουν ένα έγκλημα, ενώ έχει σημασία και ποιος είναι ο δολοφόνος. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ενδιαφέρουν οι συνθήκες, τις οποίες προσπάθησα να εντοπίσω με την παρουσία μου στην περιοχή του Έβρου, συνθήκες που αλλάζουν όλη την κατάσταση στην περιοχή. Η έρευνά μου διήρκησε περίπου δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένου του μοντάζ που επιμελήθηκα.
Η χρήση του μεταξοσκώληκα ως συμβολισμός είναι ιδιαίτερα ευρηματική. Πώς συνδέεται για εσάς η μεταμόρφωση σε πεταλούδα με τις αλλαγές που υφίσταται η περιοχή του Έβρου;
Υπάρχει ένας συμβολισμός, μια μεταφορά της πραγματικής ζωής. Το μόνο φυσικό πράγμα είναι η μεταμόρφωση του μεταξοσκώληκα σε πεταλούδα. Γύρω από τη διαδικασία της μεταμόρφωσης οργανώνεται και όλο το άλλο υλικό της ταινίας. Καλούμαστε και εμείς να μεταμορφωθούμε, να γίνουμε κάτι ανώτερο, κάτι πραγματικό και χρήσιμο με αλληλεγγύη και ανθρωπισμό.
Μιλάτε για στρατιωτικοποίηση της γης, της οικονομίας και του ποταμού στον Έβρο. Πώς βιώνουν το γεγονός αυτό οι τοπικές κοινωνίες;
Αυτή η κατάσταση είναι ένας τρόπος επιβίωσης, ενώ υπάρχει βέβαια κόσμος που έχει βαθιές ανησυχίες για ό,τι συμβαίνει. Η στρατιωτικοποίηση τόσο της οικονομίας, όσο και του κοινωνικού χώρου, έχει και άλλα συμπτώματα, αφού δεν είναι απλώς ένα σύστημα ασφαλείας, αλλά έχει πολλαπλές επιπτώσεις σε όλη την κοινωνία.
Η ταινία σας φωτίζει την ανθρωπιστική κρίση μέσα από πολύ προσωπικές ιστορίες. Πιστεύετε ότι μπορεί να αλλάξει την οπτική του κοινού για τον Έβρο και τα ζητήματα που θίγονται, κι αν ναι, με ποιον τρόπο;
Δεν μπορώ να ξέρω τι θα αποφασίσει η κοινωνία. Η δουλειά ενός ντοκιμαντέρ, μιας ταινίας ή ενός μυθιστορήματος, γενικά ενός έργου τέχνης, είναι να αναδείξει το πρόβλημα και να δώσει οπωσδήποτε μια κατεύθυνση. Στην ταινία μου η κατεύθυνση είναι «περισσότερος ανθρωπισμός και περισσότερη αλληλεγγύη», και αυτό περνά μέσα από την αλληγορία, τη μεταφορά του μεταξοσκώληκα που μεταμορφώνεται σε πεταλούδα.
