Αναμένονται κρίσιμες συζητήσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, με το Κυπριακό να επηρεάζει καθοριστικά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις
«Δεν υπάρχει καμία εγγύηση για την ηρεμία στο Αιγαίο εάν δεν επιλυθεί το ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ», δήλωσε ανώτατη διπλωματική πηγή στην «Εφ.Συν.», λίγες ημέρες πριν από τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου.
Η συνάντηση αυτή θα είναι η 15η τους τελευταίους 15 μήνες, από την αρχή της νέας ελληνοτουρκικής προσέγγισης που εγκαινίασαν οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Ιούλιο του 2023 στο Βίλνιους. Θεωρείται η πιο κρίσιμη μέχρι τώρα, καθώς θα αποτελεί μια προκριματική συζήτηση για τις βασικές διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Οι συνομιλίες αναμένονται να επικεντρωθούν σε τρεις κύριους άξονες, προκειμένου να διαφανεί αν υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την επίλυση των ζητημάτων καθορισμού των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο:
- Καθορισμός Ατζέντας: Οι δύο πλευρές θα αναπτύξουν τις θέσεις τους σχετικά με την έκταση της συζήτησης, καθορίζοντας την ατζέντα των διμερών διαφορών που μπορούν να επιλυθούν, ακόμα και μέσω διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου. Η ελληνική πλευρά, ωστόσο, δεν θα συμπεριλάβει στη συζήτηση θέματα που αφορούν τη Θράκη, την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και τις «γκρίζες ζώνες» που εγείρει μονομερώς η Τουρκία.
- Διεθνές Δίκαιο: Θα εξεταστεί εάν υπάρχουν κοινοί τόποι στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου που θα επιτρέψουν την επίλυση των συμφωνημένων θεμάτων. Είναι γνωστό ότι η τουρκική διπλωματία υιοθετεί επιλεκτική προσέγγιση σε αυτές τις αρχές, αρνούμενη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
- Διαδικασία και Χρονοδιάγραμμα: Στη συνάντηση θα εξεταστούν οι απόψεις σχετικά με το πώς θα διεξαχθούν οι διαβουλεύσεις και το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής τους, ώστε να διασφαλιστεί η εκμετάλλευση του πολιτικού κεφαλαίου.
Η Αθήνα έχει χαμηλές προσδοκίες για την πιθανότητα επίτευξης συμφωνίας, ενώ διπλωματικές πηγές θεωρούν ότι είναι εξίσου δύσκολο να προκύψουν θέσεις που να μην επιφέρουν καθυστερήσεις στον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το πιο πιθανό σενάριο είναι οι δύο υπουργοί να συμφωνήσουν ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για να προχωρήσουν οι συνομιλίες ουσιαστικά, με μια πιθανή νέα συνάντηση έως το τέλος του έτους.
Το Κυπριακό
Παράλληλα, αναμένεται ότι μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί διευρυμένη διάσκεψη για το Κυπριακό, στην οποία θα συμμετάσχουν οι δύο κοινότητες του νησιού και οι εγγυητριές δυνάμεις. Σκοπός της διάσκεψης είναι η επανέναρξη των συνομιλιών μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Αν και το κυπριακό ζήτημα δεν είναι επίσημα στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών διαλόγων, επηρεάζει σημαντικά τις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας. Εάν η προσέγγιση ναυαγήσει, η δυναμική που έχει αναπτυχθεί για επανεκκίνηση των συνομιλιών σχετικά με την Κύπρο και τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα υπονομευθεί.
Πηγή: Εφ.Συν.