Αλλαγή παραγωγικού μοντέλου με στόχο την μείωση κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων
Αύξηση των φοροαπαλλαγών για δαπάνες έρευνας και καινοτομίας από τις επιχειρήσεις, ενισχυμένα κίνητρα για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις αλλά και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας του αγροτικού τομέα αλλά και βελτίωση της ανταποδοτικότητας των τουριστικών εσόδων προς τις τοπικές κοινωνίες. Αυτή είναι η βασική περίμετρος των μέτρων στήριξης της επιχειρηματικότητας και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, στην μεταποίηση και στον τουρισμό που ανήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ και εξειδίκευσαν οι αρμόδιοι υπουργοί.
Οι βασικές αλλαγές θα αποτυπωθούν σε δύο νομοσχέδια που πρόκειται να κατατεθούν το επόμενο διάστημα στη Βουλή. Το ένα νομοσχέδιο των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης θα αφορά τις εξαγορές-συγχωνεύσεις και την καινοτομία και το δεύτερο θα αφορά τις αλλαγές στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που, όπως ανακοίνωσε ο Κωστής Χατζηδάκης, θα συνοδεύεται και από αύξηση του ΠΔΕ του 2024 κατά 900 εκατ. ευρώ.
Στο μεταξύ, σταδιακά από την 1η Ιανουαρίου 2025 θα αρχίσουν να μπαίνουν σε εφαρμογή και μια σειρά από παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ όπως: Οι αλλαγές στο «τέλος ανθεκτικότητας» στα ξενοδοχεία και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τα νέα «τέλη κρουαζιέρας», οι νέες υποχρεώσεις ασφάλισης επιχειρήσεων, κατοικιών και οχημάτων έναντι φυσικών καταστροφών, ο μόνιμος μηχανισμός επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο και οι φοροαπαλλαγές για τα κλειστά διαμερίσματα που βγαίνουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις.
Κ. Χατζηδάκης: Υπεβλήθη το αίτημα επέκτασης του Ηρακλή κατά 1 δισ. – Άνοδος 900 εκατ. στο πρόγραμμα επενδύσεων 2024
Κατά την τοποθέτησή του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης εκτίμησε πως θα εγκριθεί γρήγορα το αίτημα που υπέβαλε στις Βρυξέλλες το οικονομικό επιτελείο για την επέκταση του Σχεδίου Ηρακλής κατά 1 δισ. ευρώ και επεσήμανε πως με την κίνηση αυτή τα «κόκκινα δάνεια» θα μειωθούν προς το μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Σημειώνεται πως ο «Ηρακλής ΙΙΙ», που έχει διάρκεια ζωής μέχρι τις 31/12/2024, συνοδεύεται από κρατικές εγγυήσεις ύψους 2 δισ. ευρώ. Ο ΥΠΕΘΟ Κωστής Χατζηδάκης είχε αναφέρει πως εάν δεν επαρκέσει το ανωτέρω ποσό εγγυήσεων προκειμένου να καλύψει όλες τις τιτλοποιήσεις, μη συστημικών και υπόλοιπα συστημικών τραπεζών, η κυβέρνηση θα υποβάλει πρόσθετο αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πάντως, όπως είπε, δεν αναμένεται το σχετικό ποσό να είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ενώ «αξίζει τον κόπο προκειμένου να στείλουμε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ένα μήνυμα ακόμα μεγαλύτερης ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος.
Ο ΥΠΕΘΟ προανήγγειλε και νέα δράση 350 εκατ. ευρώ με επιπλέον επιδότηση για συγχωνευμένες επιχειρήσεις, αλλά και το Patent Fund που θα τρέξει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Ακόμη, ανήγγειλε κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού τις αμέσως επόμενες μέρες με τον οποίον θα αυξάνεται κατά 900 εκατομμύρια ευρώ για το 2024 το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της χώρας: από 12,2 δις ευρώ θα ανέρχεται πλέον στα 13,1 δισ. ευρώ.
«Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν θέλει να υπάρχουν εκκρεμότητες στο θέμα του δημοσίων επενδύσεων αλλά δίνει σημασία και μέσω προφανώς των δημοσίων επενδύσεων του εθνικούς πόρους και άλλους του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης στην προώθηση της αναπτυξιακής διαδικασίας», δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης, τονίζοντας πως «οι πόροι βρέθηκαν από δύο πήγες: την ανάπτυξη που φέρει περισσότερα έσοδα και από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής».
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, μίλησε για «σημαντική αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 900 εκατομμύρια ευρώ για το 2024», προσθέτοντας ότι αναμένεται ετήσια αύξηση των πόρων για επενδύσεις κατά 10-17% έως το 2026.
Τι έρχεται το 2025
Ειδικότερα από τα άμεσα μέτρα που θα ισχύσουν από το 2025 σε επίπεδο φορολογικών μέτρων όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης:
1) Αυξάνεται σε 20% η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ σε όσους ασφαλίζουν κατοικίες έως 500.000 ευρώ από φυσικές καταστροφές
2) Για ακίνητα μεγαλύτερης αξίας συνεχίζεται η έκπτωση 10% αλλά θα πρέπει έως την 1η Ιουνίου 2025 να έχουν ασφαλιστεί για φυσικές καταστροφές αλλιώς δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος.
3) Από 1/6/2025 όλες οι επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές.
4) Από 1/1/2025 όλα τα οχήματα υποχρεούνται να είναι ασφαλισμένα και από φυσικές καταστροφές.
Για την ενίσχυση των εξαγορών-συγχωνεύσεων καθώς και της καινοτομίας όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος:
Εισάγονται νέες περιπτώσεις χορήγησης προσαυξημένων ποσοστών έκπτωσης από́ τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, που σήμερα ανέρχεται σε 200%, για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που διαμορφώνονται σε:
-250% για έργα συνεργασίας με startups & ή ερευνητικά κέντρα
-300% για ΜμΕ έντασης γνώσης (δαπάνες Ε&Α > 20%)
-315% για ΜμΕ έντασης γνώσης εάν υπερβαίνουν τον ΜΟ των αντίστοιχων δαπανών των 2 προηγούμενων ετών.
Ακόμη, επεκτείνεται το κίνητρο για εμπορική εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας (πατέντας). Σήμερα ισχύει 3ετής απαλλαγή των σχετικών κερδών από φόρο. Με τη νέα ρύθμιση θεσπίζεται μείωση 10% του φόρου εισοδήματος για επιπλέον 7 έτη μετά την λήξη της τριετίας.
Διευρύνονται τα φορολογικά κίνητρα για τους angel investors. Σήμερα προβλέπεται έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα φορολογούμενου – επενδυτή́, ποσοστού 50% επι του κεφαλαίου που εισφέρει σε startups εγγεγραμμένες επιχειρήσεις του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων και έως 300.000 ευρώ. Με τη νέα ρύθμιση το ανώτατο όριο αυξάνεται σε 900.000 ευρώ́.
Παράλληλα, ο κ. Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε αυξημένα φορολογικά κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις για έρευνα και ανάπτυξη συνολικού κόστους 40 εκατ. ευρώ, ενώ υπογράμμισε ότι θα δίνεται Golden Visa και για επενδύσεις 250.000 ευρώ σε start-up επιχειρήσεις από 1-1-2025.
Τα μέτρα για τους αγρότες
Μέτρα για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, ανήγγειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι δικαιούχοι κατ’ επάγγελμα αγρότες οι οποίοι θα έχουν από την 1-1-2025 μηδενικό συντελεστή ΕΦΚ για το αγροτικό πετρέλαιο υπολογίζονται στους 298.000.
Όπως σημείωσε ο κ. Τσιάρας, στόχος είναι η μείωση του κόστους παραγωγής μέσω θέσπισης μόνιμου μηχανισμού επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, πράγμα για το οποίο αναμένεται να εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση μετά από διαβούλευση με ΕΘΕΑΣ και λοιπούς κοινωνικούς φορείς.
Ως προς τα «κόκκινα» δάνεια, αναφέρθηκε σε νέο πλαίσιο ρυθμίσεων/συμβιβαστικών εξοφλήσεων με σημαντική διαγραφή οφειλών στη βάση του λογιστικού υπολοίπου, με συνδυαστική λύση επί παλαιών απαιτήσεων (λύσεις διαγραφής οφειλών) μαζί με νέα ταυτόχρονη τραπεζική χρηματοδότηση.
Ακόμη, αναφέρθηκε στα μέτρα στήριξης της στήριξης της θερμοκηπιακής καλλιέργειας με στόχο να διπλασιαστεί από τα 49.000 στρέμματα που είναι σήμερα. Ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ, με το 50% της χρηματοδότησης να προβλέπεται να καλυφθεί από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), το 35% από τραπεζικό δανεισμό και το υπόλοιπο 15% με ίδια κεφάλαια.
Οι αλλαγές στην κρουαζιέρα και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις
Το τι θα ισχύσει στα νέα τέλη κρουαζιέρας και στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ανέλυσε η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη. Όπως είπε το νέο τέλος κρουαζιέρας θα εφαρμοστεί από την επόμενη τουριστική σεζόν «παρά τις όποιες αντιδράσεις των επαγγελματικών φορέων».
Τους μήνες Ιούνιο έως Σεπτέμβριο το τέλος θα είναι 20 εύρω ανά επιβάτη για τα λιμάνια Μυκόνου και Σαντορίνης και 5 ευρώ για τα υπόλοιπα λιμάνια της χώρας. Τους λεγόμενους «πλάγιους μήνες» δηλαδή Απρίλιο – Μάιο και Οκτώβριο το τέλος θα είναι μειωμένο κατά 50% και τους χειμερινούς μήνες κατά 80%. Το σύνολο των εσόδων αναμένεται να ανέλθει στα 50 εκατ. ευρώ.
Ακόμη αυξάνεται και το «τέλος ανθεκτικότητα κατά της κλιματικής αλλαγής» που έχει ήδη επιβληθεί στα καταλύματα. Κατά τους μήνες αιχμής δηλαδή από Απρίλιο έως Οκτώβριο αυξάνεται κατά:
-0,5 ευρώ για τα ξενοδοχεία 1 και 2 αστέρων και για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια,
-κατά 2 ευρώ στα 5 ευρώ για τα ξενοδοχεία 3 αστέρων,
-Στα 10 από 7 ευρώ για τα τετράστερα ξενοδοχεία και
-Στα 15 από 10 ευρώ για τα πεντάστερα και τις βίλες.
Στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος αυξάνεται από 1,5 στα 8 ευρώ την περίοδο αιχμής και στα 2 ευρώ από 0,5 ευρώ ανά διανυκτέρευση για την περίοδο χαμηλότερης ζήτησης.
