Παρουσίαση του βιβλίου «Διδάσκοντας και μαθαίνοντας γλώσσα με το ChatGPT»,της καθηγήτριας Γλωσσολογίας, ΔΠΘ Ζωής Γαβριηλίδου
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι στην ζωή μας και πρέπει να την βάλουμε στην εκπαίδευση»
Σ’ ένα καινούργιο κόσμο, αυτόν της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και την εφαρμογή της στην εκπαιδευτική διαδικασία μέσα από ένα γλωσσικό μοντέλο, το ChatGPT, επιχειρεί να μας μυήσει με το νέο της βιβλίο με τίτλο «Διδάσκοντας και μαθαίνοντας γλώσσα με το ChatGPT», η καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας (ΔΠΘ), επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, Ζωή Γαβριηλίδου. Ένα βιβλίο που απευθύνεται στους εκπαιδευτικούς, στους μαθητές αλλά και σ’ όλους όσους επιθυμούν να συμβαδίζουν με την εποχή τους και να κατανοούν τους νέους κώδικες έχοντας την επίγνωση ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι στην καθημερινότητά μας και ήρθε για να μείνει.
«Πρωτοποριακό έργο με διεισδυτική ματιά στο μέλλον»
Η παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου στις 19:00 στην αίθουσα του Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης παρουσία της ίδιας της συγγραφέως, η οποία απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού. Τοποθετήσεις αλλά και ερωτήσεις έθεσαν ο Ευστράτιος Γραμμένης, καθηγητής Πληροφορικής, η Γιούλη Ζήκα, σύμβουλος Φιλολόγων Νομού Ξάνθης, η Λύδια Μίτιτς, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία (ΔΠΘ), ο Χριστόδουλος Χαμζάς, ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΔΠΘ). Την συζήτηση συντόνισε η Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή, ομότιμη καθηγήτρια στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας (ΔΠΘ), η οποία εξήρε το πλούσιο βιογραφικό της και το επιστημονικό έργο της κ. Γαβριηλίδου, ενώ μιλώντας για το βιβλίο το χαρακτήρισε «πρωτοποριακό έργο με διεισδυτική ματιά στο μέλλον».
«Το βιβλίο αυτό πρέπει να υπάρχει στην φαρέτρα κάθε εκπαιδευτικού»
Στη συνέχεια ο κ. Γραμμένης έδωσε τον ορισμό της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) σημειώνοντας πως «είναι ένα ον το οποίο μοιάζει με μας αλλά δεν έχει κανένα στοιχείο από εμάς, δεν έχει σάρκα, δεν έχει οστά. Λειτουργεί όμως όχι μόνο σαν έμβιο ον αλλά ορισμένες φορές ως ενα ον ανώτερο από εμάς στην επεξεργασία των δεδομένων, στην εξαγωγή συμπερασμάτων και ίσως και την αντίληψη. Το σίγουρο είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη ήρθε για να μείνει γι’ αυτό τον λόγο χρειάζεται όχι να την φοβόμαστε αλλά να την αγκαλιάσουμε και να μάθουμε γι’ αυτή και θα μάθουμε μόνο αν την μελετήσουμε. Για να την μελετήσουμε είναι απαραίτητο να συνεργαστούν άνθρωποι από όλες τις επιστημονικές ειδικότητες και θέσεις. Επιστήμονες, πολιτική ηγεσία, θρησκευτική ηγεσία, φιλόσοφοι, μεγάλοι οργανισμοί και επιχειρήσεις και κάθε είδους φορείς όπως η εξέλευση η υγεία το εμπόριο κ.λπ.». Ο κ. Γραμμένης πρόσθεσε ότι σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη έχουμε τρεις επιλογές: «Περιορισμός της, συνεργασία μαζί της, υποταγή σ’ αυτή. Θεωρώ ότι η συνεργασία είναι μονόδρομος για να γίνει εφικτή χρειάζεται να ενισχύσουμε τον ψηφιακό γραμματισμό και ειδικότερα τον γραμματισμό στην τεχνητή νοημοσύνη».
Στο σημείο αυτό αναφέρθηκε στο βιβλίο της κ. Γαβριηλίδου, το οποίο όπως είπε «δείχνει με απλά και κατανοητά βήματα να μάθουμε όχι μόνο την τεχνητή νοημοσύνη αλλά πως μπορούμε να την εκμεταλλευτούμε στην εκπαιδευτική διαδικασία ώστε αυτή να γίνει ενδιαφέρουσα και πειστική για τους μαθητές και παράλληλα αποδοτική σε γνωστικό επίπεδο για τα παιδιά και σε επίπεδο εργασιακού χρόνου για τους εκπαιδευτικούς. Το βιβλίο είναι ένας εξαιρετικός οδηγός που στόχο έχει τον γραμματισμό στην τεχνητή νοημοσύνη και στις βασικές αρχές που διέπουν στην διδασκαλία του γνωστικού μαθήματος. Είναι καινοτόμο με σύγχρονη παιδαγωγική ματιά και πρέπει να είναι στην φαρέτρα κάθε εκπαιδευτικού που θέλει να είναι σύγχρονος με τις εξελίξεις της εποχής.
Να σημειώσουμε ότι στο δεύτερο μέρος του βιβλίου η κ. Γαβριηλίδου παρουσιάζει δέκα μαθήματα διδασκαλίας με τη χρήση του ChatGPT.
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι στην ζωή μας και πρέπει να την βάλουμε στην εκπαίδευση»
Στην συνέχεια, ο κ. Γραμμένης έθεσε την ακόλουθη ερώτηση προς την κ. Γαβριηλίδου: «Εφόσον όλα δείχνουν την καθολική παρουσία της τεχνητής νοημοσύνης αν και πόσο είναι επιτακτική η ανάγκη να την γνωρίσουμε και πως να την εντάξουμε στην εκπαίδευση και από ποια βαθμίδα της». Η κ. Γαβριηλίδου απάντησε με τα παραδείγματα που δείχνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει ενταχθεί στην καθημερινότητά μας και πρέπει να την γνωρίσουμε για να διαχειριστούμε καταστάσεις ή προβλήματα που προκύπτουν. Ειδικότερα ανέφερε την χρήση της στην κινητή τηλεφωνία σημειώνοντας ότι όταν καλούμε για κάποιο πρόβλημα στο κινητό μας αυτός που μας μιλάει δεν είναι αυτόματος τηλεφωνητής αλλά τεχνητή νοημοσύνη γι΄αυτό είναι απαραίτητο να ξέρουμε πως θα αλληλοεπιδράσουμε. Επίσης άλλο ένα παράδειγμα είναι τα βιογραφικά που υποβάλλονται για εύρεση εργασίας, τα οποία σκανάρονται και προεπιλέγονται με κάποιες λέξεις κλειδιά, έναν αλγόριθμο. Η κ. Γαβριηλίδου τόνισε πως είναι επιτακτική ανάγκη όλοι να μάθουμε για την τεχνητή νοημοσύνη γιατί μπορεί να πέσουμε θύματα εξαπάτησης. Σ’ ότι αφορά στην ένταξη της στην εκπαίδευση ανέφερε πως στην Σιγκαπούρη, την Ιαπωνία και την Κίνα έχουν δημιουργηθεί από το 2018 εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία εντάχθηκαν στην εκπαίδευση για να μπορέσουν τα μικρά παιδιά να εξοικειωθούν. Τάχθηκε σαφώς υπέρ αυτής της ένταξης από τα νηπιαγωγεία και σταδιακά σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης: «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι στην ζωή μας και πρέπει να την βάλουμε στην εκπαίδευση», τόνισε.
«Είναι ένας θαυμαστός καινούργιος κόσμος»
Η κ. Γιούλη Ζήκα χαρακτήρισε εξαιρετικό το βιβλίο και ανέφερε μάλιστα πως έδωσε την αφορμή για να ανοίξει η ίδια την ακαδημαϊκή χρονιά μ’ ένα πολύ ενδιαφέρον σεμινάριο για τους φιλολόγους σε σχέση με την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο πάνω από 150 φιλόλογοι του νομού το παρακολούθησαν. Σημείωσε δε πως «είναι ένας χρηστικός οδηγός που θα βοηθήσει πολλούς εκπαιδευτικούς ξεκινώντας από τους φιλολόγους. Είναι ένας θαυμαστός καινούργιος κόσμος. Είναι επίκαιρο, χρήσιμο, απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς αλλά είναι και με τέτοιο τρόπο γραμμένο που να μπορεί να το διαβάσει και ο μη ειδικός. Προδίδει τα ταχύτατα αντανακλαστικά της συγγραφέως, η οποία αφουγκράστηκε αυτή την ανάγκη για όσο γίνεται πιο αποτελεσματική ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην διδασκαλία. Η Ζωή Γαβριηλίδου δεν παρακολουθεί απλώς τις εξελίξεις, τις “χωνεύει” δημιουργικά και τις διοχετεύει αναδημιουργημένες και αναπλαισιωμένες στη διδασκαλία. Το βιβλίο έχει σφικτή δομή, σαφή προσανατολισμό στην χρηστικότητα και στην ουσία, είναι επιστημονικό και πρωτότυπο στην σύλληψη και στην οπτική».