Μία επισκόπηση στις χώρες της Ε.Ε. – Ποιοι είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι και ποιοι έχασαν
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στη Γαλλία φέρνουν πρόωρες εθνικές κάλπες
Οι εκλογές για την σύνθεση του νέου ευρωκοινοβουλίου τελείωσαν και ένα είναι το σίγουρο: Ότι δεν πανηγυρίζουν όλοι.
Ενώ η (άκρα) δεξιά συντήρησε τις δυνάμεις της και σε πολλές χώρες κατέκτησε την πρώτη θέση, οι πράσινοι, οι φιλελεύθεροι και οι αριστεροί είχαν μια δύσκολη νύχτα. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δέχτηκε τέτοιο χτύπημα που διέλυσε αμέσως το εθνικό κοινοβούλιο και προκήρυξε νέες εκλογές.
Στην Αυστρία το ακροδεξιό FPÖ ήρθε πρώτο με άνεση, ενώ το γερμανικό AfD ήρθε δεύτερο κάνοντας επίδειξη ισχύος, ιδίως μετά την αποπομπή του από την ευρωομάδα «Ταυτότητας και Δημοκρατίας» λόγω σκανδάλων που αφορούν καταγγελίες για κατασκοπεία και διαφθορά.
Γερμανία: Ιστορικό χαμηλό για τον Σόλτς, νίκη για χριστιανοδημοκράτες και άκρα δεξιά
Το CDU/CSU στην Γερμανία θριάμβευσε με 30% ενώ την ίδια στιγμή το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έρχεται δεύτερο με 15,9% και άνοδο 5,5 περίπου ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του 2019. Το SPD του καγκελάριου Όλαφ Σόλτς τερμάτισε τρίτο με 13,9%, το οποίο αποτελεί ιστορικό χαμηλό.
Πρόκειται για μία μεγάλη επιτυχία του AfD, το οποίο τους τελευταίους μήνες έχει χτυπηθεί από σκάνδαλα που αφορούν καταγγελίες για κατασκοπεία και διαφθορά. Το AfD αξιοποίησε το αίσθημα απογοήτευσης προς τον συνασπισμό του Σόλτς, η υποστήριξη προς τον οποίο έχει πέσει κατακόρυφα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στα τέλη του 2021.
Οι Πράσινοι, οι οποίοι κυβερνούν σε ομοσπονδιακό συνασπισμό με το SPD και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP), ήταν οι μεγαλύτεροι χαμένοι της βραδιάς με ποσοστό 11,9%, μια πτώση κατά 8,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τις ευρωεκλογές του 2019. Ο τρίτος κυβερνητικός εταίρος, το φιλελεύθερο FDP έλαβε 5,2%.
Η χαμηλή επίδοση του συνασπισμού του Σόλτς υπογραμμίζει την αυξανόμενη δυσκολία που αντιμετωπίζει η γερμανική κυβέρνηση να ηγηθεί της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η υποστήριξη για την κυβερνητική συμμαχία του Σόλτς στο Βερολίνο έχει πέσει σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ τους τελευταίους μήνες, με τη συνδυασμένη υποστήριξη των τριών κομμάτων να κυμαίνεται σήμερα γύρω στο 35%, από πάνω από 50% στις εκλογές του 2021.
Το ζήτημα νομιμοποίησης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) πρέπει να θεωρείται ως μία πιθανότητα καθώς ήδη ο γενικός γραμματέας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Κάρστεν Λίνεμαν δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση ARD «ότι ο καγκελάριος πρέπει να θέσει ζήτημα εμπιστοσύνης στην Bundestag» και πρόσθεσε ότι απαιτείται είτε «νέο ξεκίνημα» είτε «αλλαγή πορείας».
Γαλλία: Οι ευρωεκλογές φέρνουν εθνικές εκλογές μετά τον καταποντισμό του Μακρόν από την Λεπέν
Τα αποτελέσματα στην Γαλλία δεν μπορούμε να πούμε ότι αποτέλεσαν κεραυνό εν αιθρία με δεδομένη την συνεχιζόμενη δυναμική του National Rally, όπως αποτυπωνόταν στις δημοσκοπήσεις.
Το National Rally με επικεφαλής τον Τζόρνταν Μπαρντέλα, πέτυχε τον υψηλότερο τερματισμό του σε εκλογές με 31,37%, ενώ το κόμμα του συνασπισμού του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν κατέγραψε 14,60%, το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. για ένα κόμμα στη γαλλική κυβέρνηση.
«Ο πρόεδρος της δημοκρατίας δεν μπορεί να μην ακούσει το μήνυμα που έστειλε ο λαός της Γαλλίας», είπε ο Μπαρντέλα μπροστά στους υποστηρικτές του στο Parc Floral στο Παρίσι. Ο ηγέτης της ακροδεξιάς ζήτησε από τον πρόεδρο να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές, επισημαίνοντας το «άνευ προηγουμένου χάσμα» μεταξύ του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του κόμματος στην εξουσία.
Και ακριβώς αυτό έκανε ο πρόεδρος Μακρόν. Ο ίδιος, μετά την δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων που αποτύπωναν την συντριβή του, διέλυσε το εθνικό κοινοβούλιο προκηρύσσοντας εκλογές στις 30 Ιουνίου, σχεδόν ένα μήνα πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων που φιλοξενούνται στο Παρίσι.
«Αυτή είναι μια ουσιαστική στιγμή για να διευκρινίσουμε ποιος πρέπει να είναι στην εξουσία», είπε ο Μακρόν. «Άκουσα το μήνυμά σας, τις ανησυχίες σας και δεν θα τις αφήσω αναπάντητες… Η Γαλλία χρειάζεται μια σαφή πλειοψηφία για να ενεργήσει με αρμονία».
Μετά την ανακοίνωση του Μακρόν, μερικές εκατοντάδες αντί-ακροδεξιοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην Place de la Republique του Παρισιού, κυματίζοντας σημαίες για πράσινες και αριστερές ομάδες και φωνάζοντας κατά του RN.
Η Λεπέν, η οποία θεωρείται ήδη ως επικρατέστερη νικήτρια για τις εκλογές του 2027, στις οποίες ο Μακρόν δεν μπορεί να είναι υποψήφιος, χαιρέτισε την απόφασή του.
«Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την εξουσία εάν οι Γάλλοι μας εμπιστευτούν στις επερχόμενες εθνικές εκλογές», είπε σε συγκέντρωση.
«Είναι μια ξεκάθαρη κίνηση απελπισίας», δήλωσε ο Τζιάκομο Φιλίμπεκ, γενικός γραμματέας του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών (PES), σχετικά με την απόφαση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές. «Ποτέ δεν φοβάμαι έναν δημοκρατικό ανταγωνισμό… Θα επενδύσουμε για να κρατήσουμε τη Λεπέν μακριά από την εξουσία στη Γαλλία», είπε, υποστηρίζοντας την ιδέα ενός νέου «Λαϊκού Μετώπου». Το «Λαϊκό Μέτωπο», μια συμμαχία γαλλικών αριστερών κινημάτων, έχει ζητηθεί από ορισμένους αριστερούς ηγέτες όπως ο Φρανσουά Ρουφέν στη Γαλλία μετά τα αποτελέσματα – βόμβα της Κυριακής.
Αυστρία: Το FPÖ πρώτο με οκτώ έδρες στην ευρωβουλή
Μάχη σώμα με σώμα δόθηκε στην Αυστρία με τελικό νικητή τον Χέρμπερτ Κίκλ και το ακροδεξιό FPÖ όπου με 25,7% θα κατέχει οκτώ έδρες στο νέο ευρωκοινοβούλιο με την ευρωομάδα «Ταυτότητας και Δημοκρατίας». Το χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα Αυστρία, το οποίο είναι και το κυβερνητικό κόμμα, τερμάτισε μία μονάδα πίσω με 24,7% ενώ οι Σοσιαλιστές αποτέλεσαν την τρίτη επιλογή του εκλογικού σώματος με ποσοστό 23,2%.
Στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του 2019, το Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) κέρδισε τα μέγιστα κατακτώντας επτά έδρες. Φέτος, όμως, το ακροδεξιό FPÖ το ξεπέρασε, το οποίο δημιούργησε, σε μεγάλο βαθμό, μια πολιτική ατζέντα κατά της μετανάστευσης, κατά της Πράσινης Συμφωνίας και υπέρ της ευρωσκεπτικιστικής πλατφόρμας.
Ολλανδία: Ο Συνασπισμός Αριστεράς και Πρασίνων κράτησε τις δυνάμεις του
Το Κόμμα Ελευθερίας (PVV) του Ολλανδού Γκερτ Βίλντερς δεν θα είναι η πολυπληθέστερη ολλανδική φωνή στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά είναι πιθανό να είναι η πιο θορυβώδης.
Τα αποτελέσματα το βράδυ της Κυριακής έδειξαν ότι το PVV του Βίλντερς ήρθε στη δεύτερη θέση (17,7%) με έξι από τις 31 έδρες της Ολλανδίας, τοποθετώντας το πίσω από τις οκτώ του Συνασπισμού Αριστεράς και Πρασίνων.
Παρά την δεύτερή θέση, το PVV μόνο νικητής μπορεί να θεωρείται, καθώς είχε μόνο έναν ευρωβουλευτή στις Βρυξέλλες από τις προηγούμενες εκλογές 2019.
Μέχρι στιγμής, το κόμμα δεν έχει επιβεβαιώσει τον τελικό κατάλογο των ευρωβουλευτών του. Αλλά θα περιλαμβάνει τον Σεμπαστιάν Κρούις, ο οποίος είναι ο εκπρόσωπος τύπου του Βίλντερς, αλλά είναι περισσότερο γνωστός για τις εμπρηστικές δηλώσεις (πέρυσι ζήτησε τον «αποισλαμισμό» της Χάγης «σπίτι στο σπίτι»).
Οι ευρωβουλευτές του PVV είναι επίσης πολύ πιθανό να περιλαμβάνουν τη Μαριέκε Έλερς, η οποία έχει εργαστεί για την ευρωομάδα «Ταυτότητας και Δημοκρατίας», και τον πρώην ευρωβουλευτή Άουκε Ζιλίστρα.
Βέλγιο: Παραιτήθηκε ο απερχόμενος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρού
Αναταράξεις υπήρξαν και στο Βέλγιο μετά την δημοσιοποίηση των επίσημων αποτελεσμάτων για τις ευρωεκλογές 2024.
Το βελγικό ακροδεξιό κόμμα Vlaams Belang κέρδισε οριακά τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της Κυριακής στη χώρα. Το κόμμα εξασφάλισε το 14,5% των ψήφων, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα λίγο πριν το μεσημέρι, λίγο περισσότερο από τους ολλανδόφωνους δεξιούς ανταγωνιστές του, την εθνικιστική Νέα Φλαμανδική Συμμαχία (που έλαβε 13,96%). Το Νέα Φλαμανδική Συμμαχία νίκησε το Vlaams Belang στις ομοσπονδιακές και περιφερειακές εκλογές της χώρας, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν επίσης την Κυριακή.
Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα ολόκληρη η ηγεσία των Φλαμανδών φιλελεύθερων του Βελγίου, το κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Αλεξάντερ Ντε Κρου, να παραιτηθεί μετά την οδυνηρή κατάρρευση του κόμματος στις ομοσπονδιακές και περιφερειακές εκλογές. Η απώλεια «είναι συλλογική ευθύνη. Όχι μόνο του Αλεξάντερ [Ντε Κρού] και εμένα, αλλά ολόκληρου του κόμματος και ολόκληρης της ηγεσίας του κόμματος», δήλωσε ο Τομ Ονγκένα, πρόεδρος του κόμματος.
Ο ντε Κρού —ο οποίος ηγείται επί του παρόντος της βελγικής προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου— ήδη αποχαιρέτησε με δάκρυα τη θέση του την Κυριακή το απόγευμα.
Ο Ονγκένα είπε ότι «λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα, δεν είμαστε υποψήφιοι για κυβερνητική συμμετοχή». Το σφυροκόπημα των φιλελεύθερων στην κυβέρνηση εν μέσω της ανόδου της ακροδεξιάς απηχεί αυτό που συνέβη κατά τις εκλογές του Νοεμβρίου στη γειτονική Ολλανδία με τον Γκερτ Βίλντερς.
Ιταλία: Μελόνι, Μελόνι και πάλι Μελόνι
Εκ των αποτελεσμάτων διαφαίνεται ότι η Τζιότζια Μελόνι δεν έχει αντίπαλο «εντός των τειχών» καθώς η Ιταλίδα ηγέτης του ακροδεξιού Fratelli d’Italia κέρδισε τις εκλογές στην Ιταλία, έχοντας μεγάλη διαφορά από τους αντιπάλους της.
Να σημειώσουμε ότι το κόμμα Fratelli d’Italia πήρε 27,77%, το κεντροαριστερό Partito Democratico 24%, με Movimento 5 Stelle να βρίσκεται στην τρίτη θέση με 9,98%. Μεγάλος χαμένος της βραδιάς το κόμμα Λέγκα του αντιπροέδρου της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι, το οποίο έλαβε 34% το 2019 και επί του παρόντος προεδρεύει της ακροδεξιάς Ομάδας Ταυτότητας και Δημοκρατίας. Στις εκλογές της Κυριακής έλαβε 9%, τοποθετώντας το στο ίδιο επίπεδο με το Forza Italia. (το οποίο έτρεξε με το όνομα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στο ψηφοδέλτιο).
Η μεγάλη νίκη της Μελόνι την κάνει, μαζί με τον Ντόναλντ Τουσκ της Πολωνίας, έναν από τους λίγους ηγέτες μιας μεγάλης χώρας της Ε.Ε. που επιστρέφει στο σπίτι του με μια νίκη. Όπως άλλωστε φαίνεται έχει βελτιώσει τις επιδόσεις της στις ψήφους σε σύγκριση με τις εθνικές εκλογές του 2022.
Ισπανία: Πρώτο το Λαϊκό Κόμμα με μικρή διαφορά από τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ
Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) της Ισπανίας βρέθηκε στην κορυφή στις ευρωεκλογές της Κυριακής, συγκεντρώνοντας 22 έδρες από τις 61 που διατέθηκαν στη χώρα, δημιουργώντας ρήγμα στη σοσιαλιστική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ.
Το PP, με επικεφαλής τον Φεϊζό, έλαβε 32,4% των ψήφων, και σημείωσε αύξηση 12% από το 2019, καθώς οι σοσιαλιστές διατηρήθηκαν ελαφρώς πάνω από το 30% με πτώση 2% από τις τελευταίες εκλογές.
Το ακροδεξιό κόμμα Vox διπλασίασε τους ευρωβουλευτές του καθώς θα κατέχει έξι ή επτά έδρες στο Κοινοβούλιο αφού έχει 10,4% των ψήφων παρουσιάζοντας αύξηση 4% σε σύγκριση με το 2019.
Ωστόσο, μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις είναι η άνοδος ενός άλλου ακροδεξιού ισπανικού κόμματος, του Se Acabó la Fiesta ή The Party is Over, που ιδρύθηκε από μία προσωπικότητα των σόσιαλ μίντια, τoν Αλβίσε Πέρες, το οποίο θα μπει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με δύο ή τρεις ευρωβουλευτές αφού έλαβε το 4,58% των ψήφων.
Πορτογαλία: Οριακή νίκη της σοσιαλιστικής αντιπολίτευσης, τρίτο κόμμα το ακροδεξιό Chega
Σύμφωνα με τα σχεδόν τελικά επίσημα αποτελέσματα, το ψηφοδέλτιο υπό τη σοσιαλίστρια Μάρτα Τεμίντου, υπουργού Υγείας την περίοδο της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, κατέλαβε την πρώτη θέση με το 32,1% των ψήφων, έναντι 31,1% που εξασφάλισαν οι υποψήφιοι της κυβερνητικής συμμαχίας, με επικεφαλής 28χρονο δημοσιογράφο που έκανε το ντεμπούτο του στην πολιτική, τον Σεμπαστιάου Μπουγκάλιου.
Το κόμμα της άκρας δεξιάς Chega καταλαμβάνει την τρίτη θέση με το 9,8% των ψήφων, επίδοση σχεδόν υποδιπλάσια αυτής των βουλευτικών εκλογών (18%). Σε μικρή απόσταση ακολούθησε φιλελεύθερη παράταξη που είχε επίσης τερματίσει στην τέταρτη θέση τον Μάρτιο.
Οι βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου έβαλαν τέλος σε οκτώ χρόνια διακυβέρνησης των Σοσιαλιστών υπό τον πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα, ο οποίος παραιτήθηκε τον Νοέμβριο, αφού το όνομά του ενεπλάκη σε έρευνα για άσκηση αθέμιτης επιρροής έναντι ανταλλάγματος. Η συμμαχία της δεξιάς, υπό τον επικεφαλής της νέας κυβέρνησης Λουίς Μοντενέγκρου, επικράτησε με μικρή διαφορά των σοσιαλιστών· δεν διαθέτει πλειοψηφία των εδρών στο κοινοβούλιο, όπου είναι αναγκασμένη να συνεργάζεται είτε με τους αντιπολιτευόμενους σοσιαλιστές είτε με την άκρα δεξιά. Προσπαθώντας να πείσει τους ψηφοφόρους, η κυβέρνηση ανήγγειλε πακέτα μέτρων σε τομείς όπως η υγεία, η φορολογία, η μετανάστευση. Αφού «συνεχάρη» το Σοσιαλιστικό Κόμμα για τη νίκη του ο κ. Μοντενέγκρου αναγνώρισε πως «δεν επιτύχαμε τον στόχο μας».
Ουγγαρία: Το Φιντέζ έκοψε πρώτο το νήμα αλλά έχασε σε δύναμη
Το κόμμα του Ούγγρου εθνικιστή πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, που είχε χαρακτηρίσει “ιστορικές” τις ευρωεκλογές, ήρθε πρώτο την Κυριακή καταγράφοντας ωστόσο σαφή πτώση, σύμφωνα με μερικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.
Το κόμμα του, το Φιντέζ, έλαβε περισσότερο από το 43% των ψήφων, με καταμετρημένο το 60% των ψηφοδελτίων, σε σχέση με 52,2% που είχε λάβει στις προηγούμενες ευρωεκλογές το 2019.
Μπορεί να είναι η χειρότερη επίδοση του Φιντέζ μετά την επάνοδο του Όρμπαν στην ηγεσία της χώρας αυτής της κεντρικής Ευρώπης το 2010.
Ο 61 ετών Όρμπαν που παραμένει ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στις Βρυξέλλες και έχει σχέσεις με τη Μόσχα, ενέτεινε τις επιθέσεις κατά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, κατηγορώντας τα ότι παρασύρουν τις χώρες μέλη σε έναν “παγκόσμιο πόλεμο”.
Στο τέλος των εκλογών αυτών, ο Όρμπαν ελπίζει σε μια αναδιαμόρφωση του Ευρωκοινοβουλίου με τη δημιουργία μιας μεγάλης ομάδας υπέρ της εθνικής κυριαρχίας.
Κύπρος: Με youtuber στην ευρωβουλή
Πρώτο κόμμα στις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος ανεδείχθη το ΔΗ.ΣΥ. ΜΕ 24,78%ενώ το Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού (ΑΚΕΛ) ακολούθησε με 21,49%.
Η έκπληξη και η ικανοποίηση του Φειδία Παναγιώτου στην Κύπρο ήταν εμφανής στα βίντεο που ανέβαζε το βράδυ της Κυριακής στο TikTok, από τη γιορτή που διοργάνωσε στο κέντρο της Λευκωσίας, αφότου οι κάλπες με 19,36% τού εξασφάλισαν μια έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι 24 ετών, γιος ιερέα, δεν έχει κάνει σπουδές και ασχολείται με το Youtube και το TikTok, δηλώνοντας ότι είναι influencer.
Στο Youtube διατηρεί δύο λογαριασμούς, έναν πιο προσωπικό με πάνω από 2.5 εκατ. εγγεγραμμένους χρήστες και έναν πιο επαγγελματικό με πάνω από 30.000 χρήστες.
Στο TikTok έχει επίσης δύο λογαριασμούς, με 1,3 εκατομμύρια και 165 χιλιάδες followers, ενώ στο Instagram έχει 237 χιλιάδες ακόλουθους.
Πως διαμορφώνεται το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ύστερα από τις εκλογές της Κυριακής
Οι αλλαγές που θα υπάρξουν στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι οι εξής:
- Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – 185 έδρες (Κέρδισε 9 έδρες)
- Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών – 137 έδρες (Έχασε 2 έδρες)
- Renew Europe – 79 έδρες (Έχασε 27 έδρες)
- Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές – 73 έδρες (Κέρδισε 4 έδρες)
- Κοινοβουλευτική Ομάδα Ταυτότητας και Δημοκρατίας – 58 έδρες (Κέρδισε 9 έδρες)
- Οι Πράσινοι-Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία – 52 έδρες (Έχασε 19 έδρες)
- Μη εγγεγραμμένοι – 46 έδρες (Έχασε 16 έδρες)
- Η Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – 36 έδρες (Έχασε 1 έδρα)
- Άλλοι – 54 έδρες
