Τι έδειξαν οι έλεγχοι
Ευρείας έκτασης εισφοροδιαφυγή μαζί με αδήλωτη εργασία σε 5 κλάδους οικονομικής δραστηριότητας εντόπισαν οι ελεγκτές του ΕΦΚΑ στο πρώτο τρίμηνο, επιβάλλοντας πρόστιμα ύψους 13,2 εκατ. ευρώ. Τα 4,7 εκατ. ευρώ ήταν για αδήλωτους εργαζόμενους και 8,5 εκατ. ευρώ ήταν πρόστιμα που καταλογίστηκαν για ανασφάλιστη εργασία.
Οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από τα Περιφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα Ασφάλισης (ΠΕΚΑ), σε επιχειρήσεις και οικοδομοτεχνικά έργα.
Στο πρώτο τρίμηνο του 2024, τα ΠΕΚΑ διενήργησαν 4.335 επιτόπιους ελέγχους και επεβλήθησαν 380 πρόστιμα συνολικού ύψους 4,7 εκατ. ευρώ για αδήλωτη εργασία, ενώ στη συνέχεια από τους ουσιαστικούς ελέγχους, (μετά τις επιτόπιες έρευνες) καταλογίστηκαν 5.147 πράξεις επιβολής εισφορών συνολικού ύψους 8,5 εκατ. ευρώ.
Τη μεγαλύτερη παραβατικότητα, σύμφωνα με τα στοιχεία των επιτόπιων ελέγχων του έτους, παρουσιάζουν 5 κλάδοι:
– επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων & μοτοσυκλετών,
– μεταποίησης, κλωστοϋφαντουργίας, ένδυσης, βιομηχανίας δέρματος,
– άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών,
– δραστηριότητες παροχής καταλύματος και
– δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής εστίασης.
Μεγάλα ήταν τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν το 2023. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ουσιαστικών ελέγχων της προηγούμενης χρονιάς, τα ΠΕΚΑ διενήργησαν 19.143 επιτόπιους ελέγχους και επιβλήθηκαν 1.727 πρόστιμα συνολικού ύψους 21,7 εκατ. ευρώ για αδήλωτη εργασία, ενώ από τους ουσιαστικούς ελέγχους προέκυψαν 15.547 πράξεις επιβολής εισφορών συνολικού ύψους 30,7 εκατ. ευρώ. Στο σύνολό τους, τα πρόστιμα του 2023 ξεπέρασαν τα 50 εκατ.ευρώ.
Στην πρώτη πεντάδα με τη μεγαλύτερη συχνότητα παραβάσεων για το 2023 βρέθηκαν οι εξής κλάδοι:
– δραστηριότητες σχετικές με ανθρώπινη υγεία και την κοινωνική μέριμνα,
– τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία,
– εκπαίδευση,
– μεταποίηση, κλωστοϋφαντουργία, ένδυση, βιομηχανία δέρματος,
– κατασκευές και
– δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής εστίασης.
Οι έλεγχοι από τα κλιμάκια των ΠΕΚΑ διενεργούνται σε όλο το φάσμα των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων με πρώτο και κύριο την ασφάλισή τους στους κλάδους σύνταξης, (κύριας και επικουρικής) ασθένειας, ανεργίας, εργατικού ατυχήματος.
Στους επιτόπιους ελέγχους οι ελεγκτές διαπιστώνουν την ορθή υπαγωγή των εργαζομένων μιας επιχείρησης στους κλάδους ασφάλισης ενώ μέσω του ουσιαστικού ελέγχου προβαίνουν στην τακτοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των εργαζομένων, δηλαδή ασφαλίζουν άμεσα όσους εργάζονται χωρίς “ένσημα” καταλογίζοντας με τη μορφή προστίμου τις εισφορές που έχουν υποχρέωση να καταβάλουν οι εργοδότες.
Προκειμένου οι έλεγχοι να προσανατολίζονται σε εργοδότες οι οποίοι πιθανά υποκρύπτουν παραβατική συμπεριφορά και να επιτυγχάνονται τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα, η Διεύθυνση Σχεδιασμού και Συντονισμού Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Ελέγχων, προβαίνει στον σχεδιασμό ετήσιου επιχειρησιακού προγραμματισμού ελέγχων, δημιουργώντας λίστες με εργοδότες προς έλεγχο, μέσω της χρήσης συστήματος ανάλυσης κινδύνου (risk analysis).
Με το σύστημα αυτό γίνεται ταξινόμηση των επαγγελματικών κλάδων που συγκεντρώνουν αυξημένες πιθανότητες για εισφοροδιαφυγή, εισφοροσποφυγή και αδήλωτη εργασία
Με αυτή τη μεθοδολογία οι έλεγχοι έχουν εντατικοποιηθεί εν όψει της τουριστικής περιόδου.
Ζητούμενο ωστόσο εξακολουθεί να παραμένει η δημιουργία ενός ενιαίου φορέα ελέγχων κατά της εισφοροδιαφυγής. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρεις ελεγκτικοί μηχανισμοί για ελέγχους στην αγορά εργασίας, οι δυο εκ των οποίων είναι για την εισφοροδιαφυγή (ΠΕΚΑ και ΚΕΑΟ) και ένας για τις εργατικές παραβάσεις (Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας). Οι τρεις ελεγκτικοί μηχανισμοί θα μπορούσαν να λειτουργήσουν με ενιαία δομή, από μικτά κλιμάκια ελεγκτών και επιθεωρητών εργασίας, ώστε να αρκεί ένας έλεγχος για όλες τις παραβάσεις αντί τριών διαφορετικών που γίνονται σήμερα.
Πηγή Capital
