Σε λίγες μέρες, 13 Μαΐου θα ξεκινήσουν τα sms στις γυναίκες για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Ωστόσο, το νέο πρόγραμμα ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ του υπουργείου Υγείας κάνοντας πράξη το όραμα του Σπύρου Δοξιάδη για μια Ελλάδα ελεύθερη από τα χρόνια νοσήματα ξεκινά και την εφαρμογή προληπτικών εξετάσεων κατά της παιδικής παχυσαρκίας, δωρεάν τεστ Παπανικολάου (ένα πρόγραμμα που αφορά 2.500.000 γυναίκες ηλικίας 21 έως 65 ετών), επίσης την εξέταση με μοριακή κολποσκόπηση και βιοψία (HPV DNA TEST) για πρόληψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας, διαγνωστικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και εξετάσεις για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Ο Προσυμπτωματικός Έλεγχος στη Δημόσια Υγεία, αφορά σε ένα οργανωμένο, συστηματικό πρόγραμμα διενέργειας συγκεκριμένων εξετάσεων οριζόντια και όχι στη διενέργεια εξετάσεων σε ένα άτομο ευκαιριακά στο πλαίσιο της κλινικής φροντίδας.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), υπάρχουν δύο συνιστώμενες διαδικασίες ελέγχου π.χ. για τον Καρκίνο του Τραχήλου της Μήτρας. Η παλαιότερη μέθοδος, γνωστή ως κυτταρολογική εξέταση ή PAP test (Παπανικολάου), περιλαμβάνει την ανάληψη δείγματος κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας και την ανάλυσή του μικροσκοπικά σε εργαστήριο.
Μια νεότερη προσέγγιση περιλαμβάνει τον έλεγχο (HPV test) για λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), καθώς οι περισσότερες περιπτώσεις Καρκίνου του Τραχήλου της Μήτρας σχετίζονται με αυτόν τον ιό. Η συνήθης πρακτική είναι η χρήση μόνο μίας εξέτασης, εκτός αν το αποτέλεσμα είναι θετικό. Τότε, μπορεί να διενεργηθεί η άλλη εξέταση για την επαλήθευση του αποτελέσματος πριν από τη διενέργεια γυναικολογικής εξέτασης.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας ο Προσυμπτωματικός Έλεγχος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δευτερογενούς πρόληψης και ορίζεται ως «το σύνολο των μέτρων που οδηγεί στην έγκαιρη ανίχνευση και κατάλληλη παρέμβαση ώστε να ελεγχθεί η νόσος και να μειωθεί η αναπηρία εξαιτίας της νόσου». Ο όρος «έγκαιρη ανίχνευση» υποδηλώνει ότι μπορεί ήδη να υπάρχουν παθολογικές αλλαγές που εξελίσσονται και μπορούν να εντοπιστούν, ακόμα κι αν δεν προκαλούν συμπτώματα. Ακριβώς αυτή η προσέγγιση εφαρμόζεται στα προγράμματα Προσυμπτωματικού Ελέγχου. Στο κλινικό πλαίσιο, η διενέργεια προληπτικών εξετάσεων αποτελεί σύσταση του ιατρού στον ασθενή, συνήθως όταν ο τελευταίος έχει υψηλό κίνδυνο για κάποιο νόσημα, είναι δηλαδή στοχευμένη, ενώ στη Δημόσια Υγεία, έχουμε το μαζικό έλεγχο σε επίπεδο πληθυσμού.
Με αφορμή την επίσημη παρουσίαση του προγράμματος η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη επεσήμανε ότι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη μια σειρά από προγράμματα τα οποία δεν αποτελούν δράσεις μια και έξω για το σύστημα υγείας.
Έχουν θεμελιωθεί με νόμο ήδη πριν την πανδημία από την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας το 2020 και τώρα με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, και με χρήση άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων εφαρμόζονται και νέα προγράμματα στην προληπτική υγεία.
Προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο του μαστού
Εκδίδεται αυτόματα από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ, ηλεκτρονικό παραπεμπτικό εξέτασης Ψηφιακής Μαστογραφίας, για όλες τις γυναίκες δικαιούχους, με διάρκεια ενός έτους.
- –Αν έχετε ήδη ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση: Οι γυναίκες-δικαιούχοι ηλικίας 45-74 ετών που έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, θα λάβουν το άυλο παραπεμπτικό για την εξέταση ψηφιακής μαστογραφίας με μήνυμα (SMS) στο κινητό τους τηλέφωνο ή μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
- –Αν δεν έχετε ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση: Οι γυναίκες-δικαιούχοι ηλικίας 45-74 ετών που δεν έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, μπορούν να μπουν στην ιστοσελίδα mastografia.gov.gr να δουν τα συνεργαζόμενα κέντρα στην περιοχή τους (δημόσια και ιδιωτικά) και να κλείσουν το ραντεβού τους για την εξέταση δίνοντας απλά το ΑΜΚΑ τους. Η ενεργοποίηση της άυλης συνταγογράφησης συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της ταλαιπωρίας του πολίτη κατά την εξυπηρέτησή του από το σύστημα υγείας και συστήνεται για όλο τον πληθυσμό.
Προληπτικές εξετάσεις για γυναικολογικούς καρκίνους
Οι γυναίκες-δικαιούχοι που έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, θα λάβουν άυλο παραπεμπτικό είτε με μήνυμα (SMS) στο κινητό τηλέφωνο τους είτε με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι δικαιούχοι που είναι από 21 έως και 29 ετών θα λάβουν παραπεμπτικό, διάρκειας 6 μηνών, για τη διενέργεια (A) PAP-TEST, ενώ οι γυναίκες που είναι από 30 έως και 65 ετών θα λάβουν παραπεμπτικό, διάρκειας 6 μηνών, για τη διενέργεια (Β) HPV-DNA TEST. Στον ιστότοπο https://testpap.gov.gr/ επιλέγοντας το σημείο «Συνεργαζόμενα Κέντρα Διενέργειας Εξετάσεων» μπορείτε να βρείτε, ανά περιοχή, τους παρόχους που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα. Οι γυναίκες-δικαιούχοι που δεν έχουν ενεργοποιήσει την άυλη συνταγογράφηση, μπορούν να απευθυνθούν απευθείας σε οποιοδήποτε συνεργαζόμενο με το Πρόγραμμα κέντρο (Δημόσιο ή Ιδιωτικό) και να κλείσουν το ραντεβού τους δίνοντας απλά το ΑΜΚΑ τους.
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι για προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο παχέος εντέρου
Στο Πρόγραμμα μπορεί να συμμετάσχει κάθε πολίτης ηλικίας 50 έως και 69 ετών, είτε είναι ασφαλισμένος είτε είναι ανασφάλιστος, αρκεί να διαθέτει Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), εφόσον δεν έχει υποβληθεί σε κολονοσκόπηση τα τελευταία 5.
Σύμφωνα με τις επίσημες επιστημονικές κατευθυντήριες οδηγίες η διενέργεια κολονοσκόπησης σε άτομα από 50 έως και 69 ετών συστήνεται να πραγματοποιείται κάθε πέντε (5) χρόνια. Ως εκ τούτου, όταν ένας πολίτης έχει πραγματοποιήσει κατά τα προηγούμενα 5 έτη την εξέταση της κολονοσκόπησης, δεν συστήνεται να την επαναλάβει κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους. Εξαιρούνται επίσης οι πολίτες που έχουν νοσήσει με καρκίνο του παχέος εντέρου.