Σήμερα η ψήφιση του νόμου
Σε συγκρουσιακό περιβάλλον που αναμένεται να εκδηλωθεί και σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών σήμερα, λίγο πριν τεθεί προς έγκριση με ονομαστική ψηφοφορία, κατόπιν αιτήματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από την εθνική αντιπροσωπεία, άρχισε την Τετάρτη η τελική συζήτηση και επεξεργασία του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για τη λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας. Πέραν των επί της ουσίας διαφωνιών, αν δηλαδή είναι ορθό ή όχι να λειτουργούν στην Ελλάδα μη δημόσια πανεπιστήμια, στην αιχμή των αντιπαραθέσεων βρίσκονται από την πρώτη στιγμή τα ζητήματα της συμβατότητας του σχεδίου νόμου με το Σύνταγμα.
Την Τετάρτη οι ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που κατέθεσαν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση, Νίκη και Νέα Αριστερά απορρίφθηκαν –όπως ήταν αναμενόμενο– βάσει των κοινοβουλευτικών συσχετισμών. Ωστόσο, όπως άπαντες, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης, συμφώνησαν, η συνταγματικότητα του νομοθετήματος θα κριθεί οριστικά σε επόμενο χρόνο, μετά την ψήφισή του, από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Οι ενστάσεις αφορούν, σύμφωνα με τους υποστηρικτές τους, το άρθρο 16 του Συντάγματος και ειδικότερα τις ρητές πρόνοιές του:
- «H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου».
- «Oι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι δημόσιοι λειτουργοί».
- «H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται».
Υπερασπιζόμενη την επιλογή της, η κυβέρνηση επικαλείται ως επιχείρημα πως το νομοθέτημα δεν προβλέπει την ίδρυση πανεπιστημίων, αλλά την εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, και ως εκ τούτου δεν παραβιάζεται το Σύνταγμα.
Αμφότερες οι πλευρές επικαλέστηκαν κατά περίπτωση εκτιμήσεις συνταγματολόγων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, υπερασπιζόμενοι άλλοι τη μια και άλλοι την άλλη αντίληψη. Την ίδια στιγμή, στην έκθεσή της η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής, μεταξύ άλλων, σημειώνει για το επίμαχο: «Υπό το φως των ρυθμίσεων του Συντάγματος, το ζήτημα θα κριθεί, όπως μπορεί σχεδόν μετά βεβαιότητας να υποτεθεί, από την ελληνική Δικαιοσύνη».
Κατά τη διάρκεια της προχθεσινής συνεδρίασης καταγράφηκαν αντιπαραθέσεις και μεταξύ των κομμάτων, με ηχηρότερη ίσως εκείνη ανάμεσα σε Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ, εξαιτίας της επιλογής του κ. Ανδρουλάκη να υιοθετήσει αρνητική στάση έναντι του σχεδίου νόμου. Ανεβάζοντας τους τόνους της αντιπαράθεσης ο κ. Πιερρακάκης έκανε λόγο για «κυβιστήσεις που έχετε κάνει σε δυόμισι μήνες», υποστηρίζοντας ότι ο κ. Ανδρουλάκης έχει αλλάξει πολλές θέσεις σε αυτό το διάστημα.
Η απάντηση του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ
Στο πλαίσιο της κριτικής του, έθεσε «δύο απλά ερωτήματα» –όπως ανέφερε– στον υπουργό Παιδείας και στον πρωθυπουργό. «Ψηφίζεται ένας νόμος την Παρασκευή. Πώς είναι δυνατόν εδώ και δύο χρόνια αυτοί που ενδιαφέρονται – βάσει αυτού του νόμου – να ιδρύσουν ιδιωτικά κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, να έχουν ήδη κάνει πολύ μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα; Άρα, ήξεραν πως ο κ. Μητσοτάκης δεν θα πάει σε συνταγματική αναθεώρηση, – όπως ο ίδιος υποστήριζε τα προηγούμενα χρόνια και σήμερα έχει αλλάξει θέση-, αλλά θα πάει απευθείας σε νόμο, ο οποίος θα τους επιτρέπει να κάνουν συγκεκριμένες κερδοσκοπικές επενδύσεις στην Ελλάδα».
Δεύτερο ερώτημα, και το θέτω διότι η χθεσινή εισήγηση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής επιβεβαιώνει πλήρως τη θέση του ΠΑΣΟΚ: Πώς είναι δυνατόν ένα fund του εξωτερικού κι ένα κερδοσκοπικό ίδρυμα του εξωτερικού να υποστηρίζει ο Υπουργός Παιδείας ότι θα ιδρύσουν ΜΗ κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο στην Ελλάδα; Όλα αυτά είναι ερωτήματα, για τα οποία η Νέα Δημοκρατία δεν δίνει απαντήσεις. Βέβαια, είχε βολευτεί με την εποχή του ΣΥΡΙΖΑ, που όπως και σήμερα δεν προτείνει τίποτα αλλά να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν. Εδώ, όμως, έχει απέναντί της ένα κόμμα, που έχει άποψη και πρόταση».
Παράλληλα, ο κ. Ανδρουλάκης αποδόμησε σειρά κυβερνητικών επιχειρημάτων με πρώτο αυτό περί ευρωπαϊκής εξαίρεσης: «Αυτό που κάνει τώρα κυβέρνηση, δεν μας καθιστά εξαίρεση; Ακούστε, λοιπόν, γιατί μας κάνει εξαίρεση και αυτό που νομοθετεί ο κ. Μητσοτάκης: Το «Ίδρυμα Νιάρχος», για παράδειγμα, αν θέλουν να επενδύσουν σ’ ένα μη κρατικό μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο, απαγορεύεται με τον νόμο Μητσοτάκη. Ελληνικό μη κρατικό μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο δεν μπορεί να υπάρξει με τον νόμο του κ. Πιερρακάκη, αλλά αντίθετα μπορεί να ιδρύσει παράρτημα ένα fund με ένα κυπριακό κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο. Και είναι αυτό σοβαρό επιχείρημα;» αναρωτήθηκε.
Σχετικά με το κυβερνητικό επιχείρημα ότι η υιοθέτηση του κυπριακού μοντέλου, θα αποτρέψει να φεύγουν Έλληνες φοιτητές από τη χώρα μας, ο κ. Ανδρουλάκης σημείωσε ότι «στην Κύπρο με το εν λόγω μοντέλο το 46% των Κύπριων φοιτητών φεύγουν στο εξωτερικό. Άρα, εμείς τι λέμε: ισχυρό δημόσιο πανεπιστήμιο και μη κρατικό μη κερδοσκοπικό για να έχουν οι Έλληνες και τις δύο αυτές επιλογές. Αλλά πανεπιστήμια με προτεραιότητα στην έρευνα και παρέχοντας εφόδια στους νέους μας και όχι πανεπιστήμια της κερδοσκοπίας».