«Ενώ συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις αγροτών σε πολλές χώρες της Ευρώπης, η βεβιασμένη συμφωνία με την πρόταση της Επιτροπής το μόνο που θα πετύχει θα είναι να δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τη ζωή των αγροτών και των σποροπαραγωγών»
Με νέα επιστολή της προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη, που δόθηκε στην δημοσιότητα την Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου, η Greenpeace, μεταξύ άλλων, επισημαίνει για μία ακόμα φορά την απόλυτη και επείγουσα ανάγκη να καταψηφίσει η χώρα μας τη συμφωνία για τα νέα μεταλλαγμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, ζητά την δημόσια τοποθέτηση του Υπουργού κατά των νέων μεταλλαγμένων, στο πλαίσιο των μέχρι σήμερα δημόσιων τοποθετήσεων όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων.
Αναλυτικά το περιεχόμενο της εν λόγω επιστολή έχει ως εξής:
«Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας επισημάνουμε για μία ακόμα φορά την απόλυτη και επείγουσα ανάγκη να καταψηφίσει η χώρα μας τη συμφωνία για τα νέα μεταλλαγμένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σιωπή σας απέναντι στις προηγούμενες σχετικές επιστολές μας, σε συνδυασμό με παλαιότερη τοποθέτησή σας όπου αναφέρετε τη στήριξη της κυβέρνησης στην «καινοτομία», μας προκαλεί μεγάλη ανησυχία ότι για πρώτη φορά η χώρα μας θα είναι υπέρ των μεταλλαγμένων, σε αντίθεση με τη στάση που έχει τηρήσει σταθερά έως σήμερα. Έχετε καθήκον να λάβετε σοβαρά υπόψη τους κινδύνους που ενέχει η συμφωνία για τα νέα μεταλλαγμένα και να την καταψηφίσετε, προστατεύοντας με αυτό τον τρόπο τα δικαιώματα των αγροτών, των καταναλωτών, και το περιβάλλον.
Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν κατέληξε σε συμφωνία σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για τα νέα μεταλλαγμένα, υπό τη βελγική προεδρία της ΕΕ. Είναι η δεύτερη φορά που οι Υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ δεν καταλήγουν σε συμφωνία, όπως συνέβη και τον περασμένο Δεκέμβριο, υπό την ισπανική προεδρία.
Το 2018, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε ότι τα φυτά που παράγονται μέσω στοχευμένης μεταλλαξιογένεσης (και κατ’ επέκταση και άλλες νέες γονιδιωματικές τεχνικές) πρέπει να θεωρούνται μεταλλαγμένα και δεν μπορούν να εξαιρούνται από την οδηγία της ΕΕ για τα μεταλλαγμένα, η οποία προβλέπει ελέγχους ασφαλείας, και συγκεκριμένα αξιολόγηση κινδύνου, παρακολούθηση, σήμανση και ιχνηλασιμότητα.
Η ανάγκη για μία ανά περίπτωση αξιολόγηση κινδύνου τονίζεται επίσης από την Γερμανική Ομοσπονδιακή Αρχή Προστασίας της Φύσης (BfN) η οποία σε πρόσφατη ανακοίνωσή της προειδοποιεί σχετικά με τους κινδύνους για τη φύση από την απορρύθμιση των μεταλλαγμένων. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εύρος της πρότασης δεν περιορίζεται στις καλλιέργειες, αλλά περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τα άγρια φυτά και τα δασικά δέντρα.
Ο Γαλλικός Εθνικός Οργανισμός για την Υγεία και την Ασφάλεια για τα Τρόφιμα, το Περιβάλλον και την Εργασίας (ANSES), δημοσίευσε πρόσφατα μία γνωμοδότηση που εστιάζει στα κριτήρια ένταξης της κατηγορίας 1 της πρότασης της Επιτροπής, όπου δηλώνει ότι οι τεχνικές γονιδιακής επεξεργασίας «μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές στις βιολογικές λειτουργίες των φυτών και ότι οι κίνδυνοι για την υγεία και το περιβάλλον δεν μπορούν να αποκλειστούν». Ο ANSES αναμένεται να εκδώσει μία έκθεση για το σύνολο της πρότασης της Επιτροπής το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Η Επιτροπή οφείλει να δώσει τον απαραίτητο χρόνο για να συζητηθούν εκτενώς οι σχετικές επιστημονικές πληροφορίες για τους κινδύνους των νέων μεταλλαγμένων, καθώς και να συμβουλευτεί επιστήμονες και ειδικούς που εργάζονται πάνω στις ρυθμίσεις της ΕΕ για τα νέα μεταλλαγμένα από τη σκοπιά των στόχων προστασίας της υγείας, του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
Οι ενώσεις αγροτών ECVC και IFOAM Organics Europe έχουν προειδοποιήσει ότι οι τροπολογίες που ψηφίστηκαν σχετικά με τις πατέντες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι «στάχτη στα μάτια», καθώς η απαγόρευση της δυνατότητας για κατοχύρωση πατέντας για τα νέα μεταλλαγμένα θα απαιτούσε αλλαγές στη Σύμβαση για το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας, μία μακρά, περίπλοκη και ιδιαίτερα αβέβαιη διαδικασία. Η Επιτροπή σκοπεύει να δημοσιεύσει μία μελέτη πάνω στις πατέντες το 2025, κάτι που είναι πολύ αργά. Μία τέτοια μελέτη θα έπρεπε να δημοσιευτεί πριν την υιοθέτηση της πρότασης και να αποτελέσει τη βάση για ευρείες συζητήσεις πάνω στο ζήτημα, με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών.
Ενώ συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις αγροτών σε πολλές χώρες της Ευρώπης, η βεβιασμένη συμφωνία με την πρόταση της Επιτροπής το μόνο που θα πετύχει θα είναι να δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τη ζωή των αγροτών και των σποροπαραγωγών. Εάν το ζήτημα των πατέντων δεν επιλυθεί, η πρόταση θα αυξήσει την εξάρτηση αγροτών και σποροπαραγωγών από λίγες μεγάλες εταιρίες και θα ενισχύσει τον εταιρικό έλεγχο στο διατροφικό σύστημα της Ευρώπης. Σήμερα, μόλις τέσσερις εταιρίες ελέγχουν πάνω από το 60% της αγοράς σπόρων διεθνώς: η Bayer, η Corteva, η ChemChina-Syngenta και η BASF.
Δεδομένων των παραπάνω σημείων ανησυχίας που σας έχουμε τονίσει και με τις προηγούμενες επιστολές μας, σας καλούμε:
- Να τοποθετηθείτε δημόσια κατά των νέων μεταλλαγμένων
- Να καταψηφίσετε συμφωνίες και σχέδια νόμου που σχετίζονται με την απελευθέρωση μεταλλαγμένων στο περιβάλλον
- Να διασφαλίσετε ότι όλοι οι οργανισμοί που προέρχονται από νέες γονιδιακές τεχνικές θα συνεχίσουν να ρυθμίζονται σύμφωνα με την υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα μεταλλαγμένα
- Να διασφαλίσετε ότι τα προϊόντα τους δεν θα εισέρχονται παράνομα στην τροφική μας αλυσίδα».
