Hμερίδα με θέμα την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 2 Οκτωβρίου
«Πρέπει να κατανοήσουμε το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών αν θέλουμε να το μετριάσουμε», ανέφερε ο Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Διευθυντής Ερευνών από τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό «ΔΗΜΗΤΡΑ»
Το Κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Βιστονίδας διοργάνωσε ημερίδα με θέμα την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και πιο συγκεκριμένα περιαστικού δάσους της Ξάνθης η οποία πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 2 Οκτωβρίου στο Επαγγελματοβιοτεχνικό Επιμελητήριο Ξάνθης με ομιλητές διακεκριμένους καθηγητές να καταθέτουν τις απόψεις τους σχετικά με το πώς η κλιματική αλλάζει το τοπίο και τον τρόπο που η πολιτεία θα πρέπει να προσαρμόσει ή κατ’ ανάγκη να αλλάξει το μοντέλο πυροπροστασίας και πυρόσβεσης.
Παράλληλα, υπεύθυνοι από το Δασαρχείο, το Πυροσβεστικό Σώμα αλλά και την Περιφέρεια υπογράμμισαν τις άμεσες πρακτικές που μπορούν να αποβούν σωτήριες αλλά και περιέγραψαν σε αδρές γραμμές ποιος είναι ο ρόλος κάθε υπηρεσίας.
Οι εισηγήσεις που κατατέθηκαν είχαν αρκετά σημεία απόκλισης τα οποία αποτέλεσαν το γόνιμο έδαφος για μια ενδιαφέρουσα συζήτηση ανάμεσα στους παρευρισκόμενους και τους ομιλητές.
Δρ. Γ. Ξανθόπουλος: «Η μείωση του αγροτικού πληθυσμού αποτελεί ένα καίριο ζήτημα όσον αφορά στις πυρκαγιές»
Ο Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Διευθυντής Ερευνών από τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό «ΔΗΜΗΤΡΑ» παίρνοντας τον λόγο μέσω τηλεδιάσκεψης τόνισε ότι «είναι σαφές ότι κάνουμε κάτι λάθος. Πρέπει να κατανοήσουμε το πρόβλημα, αν θέλουμε να το μετριάσουμε».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο παράδοξο της φωτιάς εξηγώντας ότι όσο πιο αποτελεσματικοί είμαστε στο να σβήσουμε τις φωτιές, αν δεν διαχειριστούμε παράλληλα το δάσος και τη δασική βιομάζα, το αποτέλεσμα θα είναι να έχουμε μεγαλύτερες πυρκαγιές στα επόμενα χρόνια.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «η νεκρή βιομάζα που συσσωρεύεται, αν το δάσος δεν διαχειρίζεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, αποτελεί έτοιμη καύσιμη ύλη. Η μείωση της βιομάζας και της νεκρής βιομάζας είναι πολύ καλύτερος τρόπος πρόληψης των δασικών πυρκαγιών. Όταν έχουμε συσσώρευση νεκρής βιομάζας αργά ή γρήγορα θα έρθει και η φωτιά» υπογράμμισε ο κ. Ξανθόπουλος, για να προσθέσει πως «η συχνότητα που εμφανίζονται πλέον οι πυρκαγιές δεν είναι η φυσική. Η αλλαγή του κλίματος παίζει σημαντικό ρόλο. Σημαντικό ρόλο παίζει όμως και η μείωση του ποσοστού του αγροτικού πληθυσμού. Όταν η ύπαιθρος εγκαταλείπεται παύει ο κόσμος να χρησιμοποιεί τη βιομάζα, να μαζεύει τα ξερά ξύλα για παράδειγμα. Ο πληθυσμός που μένει είναι ηλικιωμένος, δεν μπορεί να βοηθήσει, κάνει και λάθη. Πιο εύκολα ξεκινούν οι φωτιές και δεν μπορούν να βοηθήσουν οι ηλικιωμένοι, να τις σταματήσουν. Η μείωση του αγροτικού πληθυσμού στη χώρα έχει άμεσες επιπτώσεις στην εμφάνιση πυρκαγιών».
Δρ. Ιωάννης Ραυτογιάννης: «Χρειαζόμαστε μία διαχείριση των δασών βασισμένη στη φύση και με κύριο σκοπό τον έλεγχο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων»
Ο Δρ. Ιωάννης Ραυτογιάννης, καθηγητής Δασοπροστασίας στο Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος στο Διεθνές Πανεπιστήμιο επιχείρησε μία ολιστική προσέγγιση όσον αφορά στη δασοπροστασία.
«Δάσος δεν είναι μόνο τα φυτά. Δάσος είναι τα ζώα (και ο άνθρωπος), οι μύκητες, τα βακτήρια, το πέτρωμα, το έδαφος, το κλίμα, το νερό και προφανώς και η φωτιά. Η αμοιβαία αλληλεξάρτηση και αλληλοεπίδραση όλων των στοιχείων του οικοσυστήματος χαρακτηρίζουν και διασφαλίζουν την ύπαρξή του», σημείωσε ο κ. Ραυτογιάννης.
Στη συνέχεια ανέφερε ο ίδιος ότι οι πυρκαγιές, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, οφείλονται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως οι αλλαγές χρήσης γης, οι αλόγιστες δραστηριότητες όπως η υλοτομία, η θήρα, η βοσκή, η εισαγωγή ξενικών ειδών αλλά και η ίδια κλιματική αλλαγή η οποία προέρχεται και επιδεινώνεται από τον άνθρωπο.
Ο κ. Ραυτόπουλος παρουσίασε τη δική του πρόταση για την προστασία των δασών στην Ελλάδα. «Η πρότασή μου είναι να γίνει η διαχείριση των δασών βασισμένη στη φύση και με κύριο σκοπό τον έλεγχο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Μόνο μια νέα δημόσια Δασική Υπηρεσία μπορεί να το πετύχει αυτό, που θα μελετά, θα παρακολουθεί, θα προστατεύει και θα διαχειρίζεται τα δασικά συστήματα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 400 άτομα επιστημονικό προσωπικό, με μέσο όρο ηλικίας 57 ετών. Εμείς χρειαζόμαστε πολύ κόσμο. Εγώ προτείνω 30.000. Σκοπός είναι να αντιμετωπίσουμε το αίτιο και όχι το σύμπτωμα. Το αίτιο στις πυρκαγιάς είναι ο άνθρωπος (ένα μικρό ποσοστό προέρχεται από κεραυνούς) και η πυρκαγιά είναι το σύμπτωμα».
Δρ. Ηλ. Μήλιος: «Χίλιες φορές να κάνουμε κάτι που δεν το θεωρούμε οικολογικά σωστό για να σωθεί μια πόλη, παρά να κλαίμε»
Παίρνοντας τον λόγο ο Δρ. Ηλίας Μήλιος, καθηγητής στο Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης υπογράμμισε τα χαρακτηριστικά του περιαστικού δάσους Ξάνθης. Παράλληλα πήρε απόσταση από τις προηγούμενες εισηγήσεις.
Για την ακρίβεια ανέφερε ότι «η προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι να μειώσουμε τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Αν πιάσει μια μεγάλη πυρκαγιά η πρώτη σειρά σπιτιών θα κινδυνέψει άμεσα. Αν καίγονται ταυτόχρονα 30 σπίτια καταλαβαίνουμε πόσο ανεξέλεγκτη μπορεί να γίνει μία τέτοια πυρκαγιά. Είναι δεδομένο ότι η ύπαρξη κωνοφόρων δέντρων σχετίζεται με μεγάλες πυρκαγιές. Έχουμε δει στο παρελθόν περιπτώσεις όπου τα πεύκα οδήγησαν σε μεγάλες πυρκαγιές» εξήγησε ο ίδιος, τονίζοντας την ανάγκη να αλλάξει η φυσιογνωμία του δάσους.
«Όλα είναι πολιτική απόφαση. Τι θέλουμε; Η επιστήμη είναι εδώ για να πει τι θα κερδίσουμε τι θα χάσουμε, αλλά πρέπει να παρθεί πολιτική απόφαση. Οι πολίτες πρέπει να πιέσουν για να παρθεί η σωστή πολιτική απόφαση. Υπάρχει μια γνωστή φράση που λέει ότι χίλιες φορές να κάνουμε κάτι που δεν το θεωρούμε οικολογικά σωστό για να σωθεί μια πόλη, παρά να κλαίμε».
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Κωνσταντίνος Χουβαρδάς, ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης ο οποίος ανέλυσε τον ρόλο αλλά και τον τρόπο λειτουργείας της Πολιτικής Προστασίας από το κεντρικό επίπεδο έως το τοπικό.
Ο Διοικητής των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ξάνθης, Γιάννης Αραμπατζής στην εισήγησή του έκανε λόγο για τις αρμοδιότητες του Πυροσβεστικού Σώματος, για την ήδη υπάρχουσα υποδομή αλλά και για τα αιτήματα που υπάρχουν ώστε να διευκολυνθεί το έργο της πυρόσβεσης. Ο ίδιος σχολίασε ότι «την επόμενη αντιπυρική περίοδο ευελπιστούμε να έχουμε ένα σχέδιο εκκένωσης της Παλιάς Πόλης ώστε να το επικοινωνήσουμε σωστά με τους κατοίκους με κατάλληλες ασκήσεις».
Τέλος, ο Παναγιώτης Μουχταρίδης, Δασάρχης Ξάνθης ανέλυσε τις αρμοδιότητες του Δασαρχείου και τον τρόπο με το οποίο ασκεί τα καθήκοντά του.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο κ. Χουβαρδάς, ο κ. Αραμπατζής και ο κ. Μουχταρίδης έκαναν λόγο για την υποστελέχωση των τμημάτων τους.
Μετά τις τοποθετήσεις, ακολούθησε συζήτηση με το κοινό.
Παύλος Μαραγκός
pmaragkos@empros.gr
